Χρήστος Στεφανίδης
H εφαρμογή του REACH θα οδηγήσει αναγκαστικά σε καινοτομίες και νέα τεχνολογικά σχεδιασμένα προϊόντα φιλικότερα προς τους χρήστες και το περιβάλλον
TravelDailyNews: Ποιες είναι οι νέες τεχνολογίες στα μηχανήματα επαγγελματικού καθαρισμού; Πως συμβάλουν στη διασφάλιση ποιοτικών κριτηρίων καθαριότητας στις ξενοδοχειακές μονάδες;
Χρήστος Στεφανίδης: Το φάσμα των νέων τεχνολογιών στα μηχανήματα επαγγελματικού καθαρισμού είναι αρκετά ευρύ. Σε γενικές γραμμές οι νέες τεχνολογίες στοχεύουν στην βελτίωση του καθαριστικού αποτελέσματος, στην μείωση του κόστους χρήσης των χημικών προϊόντων, στην βελτίωση της ασφάλειας του χρήστη και στην βελτίωση της εργονομίας.
TDN: Τι λύσεις προτείνετε εσείς ως εταιρεία στις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις προκειμένου να πετύχουν καλύτερα αποτελέσματα στην τομέα της καθαριότητας;
Χ.Σ.: Η ECOLAB κατέχοντας την ηγετική θέση στον χώρο της επαγγελματικής και βιομηχανικής υγιεινής αξιοποιεί την παγκόσμια εμπειρία της και προσφέρει προϊόντα, συστήματα, εξοπλισμό και υπηρεσίες που στόχο έχουν την ελαχιστοποίηση του κόστους χρήσης σε συνδυασμό με το άριστο αποτέλεσμα.
Οι λύσεις που προτείνουμε ποικίλουν ανάλογα με το μέγεθος, τους χώρους και τις ιδιομορφίες του κάθε πελάτη. Τα χημικά μας στην συντριπτική τους πλειοψηφία είναι υπερσυμπυκνωμένα στοχεύοντας στην μείωση των μεταφορικών, στην μείωση των απαιτήσεων σε αποθηκευτικούς χώρου καθώς και στην μείωση των απαιτήσεων σε υλικά συσκευασίας με σκοπό την διαρκή βελτίωση της προστασίας του περιβάλλοντος. Τα δοσομετρικά μας συστήματα είναι σχεδιασμένα κατάλληλα ώστε να ελαχιστοποιείται η πιθανότητα άμεσης επαφής με χημικά προϊόντα αλλά και να αποφεύγεται η άσκοπη χρήση αυτών.
Οι υπηρεσίες που παρέχονται από το εξειδικευμένο προσωπικό μας περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων την επιθεώρηση των χώρων των πελατών, την υποβολή προτάσεων που αφορούν βελτιωτικές και προληπτικές ενέργειες, την εκπαίδευση του προσωπικού, την εκπόνηση ολοκληρωμένων εικονογραφημένων προγραμμάτων υγιεινής, την τεχνική υποστήριξη σε εξειδικευμένα θέματα καθαριότητας και υγιεινής.
TDN: Ποιο είναι κατά την άποψή σας το επίπεδο επαγγελματικής κατάρτισης του προσωπικού που απασχολείτε στο τομέα της καθαριότητας του ξενοδοχείου;
Χ.Σ.: Το επίπεδο κατάρτισης του προσωπικού ποικίλει από μονάδα σε μονάδα και ανάλογα με την πολιτική του ξενοδοχείου σε θέματα προσωπικού και καθαριότητας. Σε γενικές γραμμές όπου απασχολείται μόνιμο προσωπικό το επίπεδο κατάρτισης είναι αρκετά καλό δεδομένου ότι το προσωπικό και η διεύθυνση ενημερώνονται διαρκώς από εξειδικευμένα στελέχη εταιριών επαγγελματικού καθαρισμού, σχετικά με την χρήση των προϊόντων και τις νέες τεχνολογίες.
Μικρές μονάδες με εποχιακό προσωπικό που ανακυκλώνεται διαρκώς δεν έχουνε, ως επί των πλείστον, την δυνατότητα επίτευξης υψηλών προδιαγραφών εξειδίκευσης του προσωπικού τους. Το κενό σε αυτές τις περιπτώσεις έρχεται να καλύψει η διαρκής παρουσία της εταιρείας μας καθώς και η χρήση τεχνολογικά προηγμένων προϊόντων και συστημάτων που ελαχιστοποιούν την πιθανότητα σφαλμάτων και λαθών κατά τις εργασίες καθαριότητας και απολύμανσης.
TDN: Η εταιρεία σας προσφέρει υπηρεσίες επαγγελματικής κατάρτισης του προσωπικού ενός ξενοδοχείου που απασχολείτε στον τομέα της καθαριότητας;
Χ.Σ.: Εκείνο που προσφέρουμε ως ECOLAB είναι η διαρκής ενημέρωση του προσωπικού σε θέματα καθαριότητας και απολύμανσης με βάση τα προϊόντα και συστήματα μας. Η ενημέρωση πραγματοποιείται με την επίσκεψη του τεχνικού μας και πιστοποιείται με σχετική έκθεση επιθεώρησης. Στην έκθεση αυτή αναφέρονται εκτός των άλλων προληπτικές και διορθωτικές ενέργειες προς βελτίωση των αποτελεσμάτων καθαριότητας και απολύμανσης.
Επιπρόσθετα, η εταιρείας μας παρέχει πλήρως εικονογραφημένα προγράμματα καθαρισμού και απολύμανσης που περιγράφουνε απλά και κατανοητά τις διαδικασίες που πρέπει να ακολουθεί το προσωπικό σε κάθε εργασία. Η τεκμηρίωση όλων των παραπάνω είναι σε πλήρη συμφωνία με τις απαιτήσεις των προτύπων Διαχείρισης Ποιότητας και Περιβάλλοντος και του HACCP.
TDN: Το τελευταίο διάστημα παρατηρούμε μεμονωμένες επενδύσεις μεγάλων τουριστικών μονάδων σε προγράμματα οικολογικής διαχείρισης. Πιστεύετε ότι οι έλληνες ξενοδόχοι στο σύνολό τους έχουν ευαισθητοποιηθεί οικολογικά;
Χ.Σ.: Οι επενδύσεις που αναφέρετε είναι σαφέστατα προς την θετική κατεύθυνση. Δεν αρκεί όμως μόνο αυτό. Το ερώτημα που τίθεται είναι το κατά πόσον ένα σύστημα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης χρησιμοποιείται για την επίτευξη ουσιαστικών στόχων βελτίωσης της προστασίας του περιβάλλοντος ή απλά για λόγους διαφήμισης. Ένα απλό παράδειγμα είναι η χρήση χλωρίου για την λεύκανση π.χ. του ιματισμού. Μολονότι το χλώριο είναι μία ουσία τοξική για τους υδρόβιους οργανισμούς χρησιμοποιείται ευρέως στην Ελλάδα ενώ υπάρχουνε υποκατάστατα τα οποία είναι φιλικότερα προς το περιβάλλον αλλά και τον ιματισμό.
Σε χώρες με υψηλό δείκτη περιβαλλοντικής ευαισθησίας όπως για παράδειγμα η Γερμανία, η χρήση του χλωρίου θεωρείται σχεδόν αδιανόητη παρότι δεν υπάρχει κανένας απολύτως περιορισμός νομικής φύσεως για την χρήση του. Αντίστοιχα παραδείγματα υπάρχουνε και για άλλες ουσίες που χρησιμοποιούνται σαν πρώτες ύλες σε καθαριστικά ή απολυμαντικά προϊόντα. Εκείνο που πραγματικά κάνει την διαφορά στην αποτελεσματικότητα ενός συστήματος Περιβαλλοντικής Διαχειρίσεις ή και Διαχειρίσεις Ποιότητας είναι η θέσπιση Ουσιαστικών Στόχων.
Στο σημείο αυτό θα πρέπει να τονιστεί ότι θέσπιση Ουσιαστικών Στόχων Προστασίας του Περιβάλλοντος δεν σημαίνει απαραίτητα και αύξηση του κόστους. Η ECOLAB μέσω του εξειδικευμένου τμήματος Έρευνας και Ανάπτυξης που διαθέτει συμβάλλει αποτελεσματικά στην υποστήριξη των πελατών της στα παραπάνω θέματα.
TDN: Πιστεύετε ότι το θέμα της οικολογικής διαχείρισης στα ξενοδοχεία θα απασχολήσει την Τουριστική βιομηχανία στα αμέσως επόμενο διάστημα;
Χ.Σ.: Η απάντηση στο ερώτημά σας δεν είναι απλή και εξαρτάται από πολλές παραμέτρους. Μία από τις παραμέτρους αυτές είναι για παράδειγμα η στάση που θα κρατήσει η Πολιτεία. Αν για παράδειγμα υπάρξει μία απόφαση της Πολιτείας για υποχρεωτική ανάπτυξη συστημάτων Περιβαλλοντικής Διαχείρισης σε συγκεκριμένες κατηγορίες Ξενοδοχειακών Μονάδων είναι δεδομένο ότι θα υπάρξει άμεση κινητοποίηση της Τουριστικής Βιομηχανίας. Κάτι αντίστοιχο υπήρξε στο παρελθόν για συγκεκριμένες κατηγορίες βιομηχανικών δραστηριοτήτων στην περιοχή της Αττικής. Προσωπικά πιστεύω ότι η κρίσιμη παράμετρος που θα καθορίσει την στάση της Τουριστικής Βιομηχανίας είναι οι προϋποθέσεις και οι απαιτήσεις που θέτουν οι ίδιοι οι πελάτες.
Οι απαιτήσεις αυτές μπορεί να είναι από πολύ απλές έως και αρκετά πολύπλοκες. Η γενικότερη τάση που παρατηρείται είναι η θέσπιση όλο και αυστηρότερων κριτηρίων επιλογής υπηρεσιών με ελκυστικό κόστος. Σίγουρα πρόκειται για μία νέα πρόκληση την οποία πρόκειται να αντιμετωπίσουμε στο άμεσο μέλλον.
TDN: Μία σημαντική καινοτομία στην κοινοτική νομοθεσία είναι η εφαρμογή της κοινοτικής οδηγίας REACH. Ταυτόχρονα είναι γεγονός ότι η πλειονότητα των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων στην Ελλάδα, για λόγους συγκράτησης του κόστους, καταφεύγουν στην προμήθεια και χρήση χαμηλού κόστους και προμήθειας χημικών καθαριστικών. Πόσο θα επηρεάσει η εφαρμογή της οδηγίας τις βιομηχανίες παραγωγής χημικών καθαριστικών και κατ’ επέκταση τον εφοδιασμό των ξενοδοχείων με χημικά καθαριστικά νέων προδιαγραφών;
Χ.Σ.: Χαίρομαι που μου δίνεται την ευκαιρία να ξεκαθαρίσουμε το παραπάνω θέμα δεδομένου ότι υπάρχει σχετική έλλειψη ενημέρωσης και αρκετή παραπληροφόρηση γύρω από το θέμα. Το REACH είναι μία ογκωδέστατη και πολύπλοκη Νομοθεσία η οποία θέτει το Νομικό Πλαίσιο κυκλοφορίας και χρήσης συγκεκριμένων κατηγοριών χημικών ουσιών. Στο σημείο αυτό θέλω να ξεκαθαρίσω ότι ο κανονισμός REACH αφορά αποκλειστικά Χημικές Πρώτες Ύλες και όχι Τελικά Προϊόντα, δηλαδή μείγματα ουσιών όπως για παράδειγμα τα καθαριστικά. Είναι γεγονός ότι σήμερα στην Ε.Ε. κυκλοφορούν περί τις 100.000 χημικές πρώτες ύλες για τις περισσότερες από τις οποίες δεν έχει υποβληθεί ποτέ κάποια αξιολόγηση για τις μακροπρόθεσμες συνέπειες τους.
Στο πλαίσια εφαρμογής του REACH πρόκειται να συσταθεί ειδικό γραφείο αξιολόγησης όλων αυτών των ουσιών και αδειοδότησης τους για συγκεκριμένες χρήσεις. Καθ’ όλη αυτή την διαδικασία είναι πολύ πιθανό να υπάρξουνε πρώτες ύλες οι οποίες δεν θα μπορούν να υποστηριχτούν από τους παραγωγούς τους, ιδιαίτερα όταν αυτοί είναι μικρές τοπικές επιχειρήσεις, λόγω υψηλού κόστους. Επιπλέον, είναι βέβαιο ότι θα απαγορευτεί η χρήση συγκεκριμένων πρώτων υλών σε συγκεκριμένες κατηγορίες προϊόντων. Είναι δεδομένο λοιπόν ότι οι επιχειρήσεις του χώρου των καθαριστικών προϊόντων θα υποχρεωθούν να επενδύσουνε σημαντικά ποσά σε Έρευνα και Ανάπτυξη προκειμένου να ξανασχεδιάσουνε αρκετά από τα προϊόντα τους με βάση τα νέα δεδομένα.
Ο εφοδιασμός των ξενοδοχείων όπως γίνεται αντιληπτό θα εξαρτηθεί από το σχέση κόστους – αποτελέσματος των συγκεκριμένων προϊόντων όπως αυτό θα διαμορφωθεί με τα παραπάνω δεδομένα.
TDN: Ένα από τα βασικότερα σημεία αντιπαράθεσης για την εφαρμογή της οδηγίας REACH, είναι το υψηλό κόστος εφαρμογής από την πλευρά των βιομηχανιών παραγωγής χημικών καθαριστικών.Ποια είναι η τοποθέτησή σας σε αυτήν την θέση; Πόσο αυτό θα επηρεάσει την ανταγωνιστικότητα των εταιριών στην τουριστική αγορά και την ποιότητα των προσφερόμενων προϊόντων;
Χ.Σ.: Οι οικονομικές επιπτώσεις, για τις μικρότερες ιδιαίτερα Βιομηχανίες Παραγωγής Καθαριστικών, είναι πολλαπλές. Όπως εξήγησα παραπάνω η εναρμόνιση με τον Κανονισμό REACH προϋποθέτει τον επανασχεδιασμό κάποιων προϊόντων που συνεπάγεται υψηλές επενδύσεις σε Έρευνα και Ανάπτυξη και σε Aριστα Καταρτισμένο Τεχνολογικά Προσωπικό. Αδυναμία επένδυσης ή επιφανειακή αντιμετώπιση του ζητήματος θα οδηγήσει μαθηματικά σε περαιτέρω υποβάθμιση της ποιότητας των προϊόντων αυτών με ταυτόχρονη αύξηση του κόστους τους δεδομένου ότι προβλέπεται η υποχρεωτική χρήση αδειοδοτημένων πρώτων υλών οι οποίες κατά πάσα πιθανότητα θα είναι και ακριβότερες από τις ήδη αντίστοιχα υπάρχουσες. Το κόστος και για τα δύο παραπάνω σενάρια αναμένεται να αυξηθεί. Η ανταγωνιστικότητα των εν λόγω προϊόντων με βάση τα νέα δεδομένα θα εξαρτηθεί κυρίως από τον τρόπο διαχείρισης των νέων απαιτήσεων καθώς και από το επίπεδο κατάρτισης του εμπλεκομένου προσωπικού.
TDN: Μελέτες σχετικές με την κοινοτική οδηγία REACH, κατέδειξαν ότι σημαντικός αριθμός ελληνικών βιομηχανιών παρασκευής χημικών καθαριστικών δεν έχει ενημερωθεί σχετικά για την συγκεκριμένη οδηγία. Πόσο προετοιμασμένος είναι ο κλάδος σας στην Ελλάδα για αυτές τις αλλαγές; Ποιο είναι το επίπεδο ενημέρωσης των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων αναφορικά με αυτές τις αλλαγές και σε θέματα χρήσης καθαριστικών , φιλικότερων προς το περιβάλλον;
Χ.Σ.: Η έλλειψη ενημέρωσης γενικότερα σε σχέση με τις νέες Νομοθεσίες που προκύπτουν τόσο σε Εθνικό όσο και σε Ευρωπαϊκό επίπεδο είναι ένα γενικότερο πρόβλημα. Τα υπάρχοντα Πρότυπα Διαχείρισης Ποιότητας και Περιβάλλοντος προβλέπουνε την συστηματική ενημέρωση των διοικήσεων των εταιρειών σχετικά με τις υπάρχουσες Νομοθετικές απαιτήσεις. Ωστόσο η ενημέρωση εξακολουθεί και είναι αποσπασματική και ελλιπής ειδικότερα για τις μικρές τοπικές βιομηχανικές μονάδες οι οποίες δεν έχουν κάποια διεθνή εμπειρία.
Σε γενικές γραμμές οι εταιρείες του κλάδου που έχουνε την διεθνή εμπειρία και συμμετέχουνε σε κλαδικούς συνδέσμους τόσο στην Ελλάδα όσο και στο Εξωτερικό, είναι πολύ καλά ενημερωμένες σε σχέση με τον νέο Κανονισμό και έχουνε ήδη προγραμματίσει πλάνα ενεργειών προκειμένου να αντιμετωπίσουνε τα νέα δεδομένα. Το επίπεδο ενημέρωσης των Ξενοδοχειακών επιχειρήσεων ποικίλει ανάλογα με το μέγεθος αυτών και ανάλογα με το επίπεδο τεχνολογικής εξειδίκευσης του εμπλεκομένου προσωπικού. Ωστόσο, εκείνο που θα πρέπει να τονιστεί είναι ότι οι Ξενοδοχειακές Επιχειρήσεις αν και δεν εμπλέκονται άμεσα στην εφαρμογή του REACH θα κληθούν να επανεξετάσουν τις πολιτικές προμηθειών των εν λόγω προϊόντων με βάση τα νέα δεδομένα.
TDN: Κύριος σκοπός της οδηγίας REACΗ είναι η παραγωγή χημικών φιλικότερων προς τον άνθρωπο και το περιβάλλον, με ταυτόχρονη ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της καινοτομίας στην παραγωγή τους. Πόσο αυτό μπορεί να αξιοποιηθεί αποτελεσματικά από τον ξενοδοχειακό κλάδο στην Ελλάδα, με δεδομένο την αυξανόμενη οικολογική ευαισθησία των φιλοξενούμενων; Μπορεί αυτό να αποτελέσει αποτελεσματικό εργαλείο marketing για τον ξενοδόχο;
Χ.Σ.: Είναι γεγονός ότι η εφαρμογή του REACH θα οδηγήσει αναγκαστικά τις εταιρείες των Καθαριστικών σε καινοτομίες και νέα τεχνολογικά σχεδιασμένα προϊόντα τα οποία θα είναι σαφώς φιλικότερα προς τους χρήστες και το περιβάλλον. Η αξιοποίηση αυτής της προσπάθειας που γίνεται σε επίπεδο Ε.Ε. εξαρτάται σε μεγάλο ποσοστό από τις ίδιες τις Ξενοδοχειακές Μονάδες αλλά και από την πίεση που ασκούνε τόσο οι ίδιοι οι πελάτες όσο και τα μέσα ενημέρωσης. Στο σημείο αυτό θα ήθελα να τονίσω ότι δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις εκδίκασης υψηλότατων αποζημιώσεων σε υποθέσεις που αφορούσανε την χρήση επικίνδυνων χημικών ουσιών για την υγεία και το περιβάλλον. Χαρακτηριστική επίσης είναι και η διαρκώς αυξανόμενη τάση των μέσων μαζικής ενημέρωσης και των οικολογικών οργανώσεων για τον έλεγχο των δραστηριοτήτων της βιομηχανίας στον βαθμό που αυτές επηρεάζουν την δημόσια υγεία ή το περιβάλλον.
Προσωπική μου εκτίμηση είναι ότι η επιλογή «ασφαλών» και «περιβαλλοντικά φιλικών» λύσεων όσον αφορά τον καθαρισμό και την υγιεινή δεν αποτελεί επιλογή αλλά μονόδρομο τον οποίο καλούνται όλοι να ακολουθήσουν στο άμεσο μέλλον. Το κόστος της μετάβασης στην νέα κατάσταση δεν είναι ιδιαίτερα υψηλό εφόσον αναλογιστεί κανείς ότι οι παραπάνω λύσεις διασφαλίζουν καταρχήν την νομιμότητα και προστατεύουν αποδεδειγμένα τον καταναλωτή και το περιβάλλον. Επιπλέον, η θέσπιση και κοινοποίηση στόχων που διασφαλίζουν τα παραπάνω αποτελούν ένα πρώτης τάξεως εργαλείο Marketing με στόχο πρωτίστως την ικανοποίηση των υπαρχόντων οικολογικά συνειδητοποιημένων πελατών και δευτερευόντως την προσέλκυση νέων πελατών.
Για να δώσω ένα πολύ απλό παράδειγμα αναφέρω το γεγονός ότι αρκετά από τα επαγγελματικά καθαριστικά ταξινομούνται ως επικίνδυνα για την οδική μεταφορά τους. Η σχετική Νομοθεσία, η οποία προβλέπει μεταξύ άλλων την χρήση πιστοποιημένων συσκευασιών για την μεταφορά αυτού του είδους των χημικών, είναι σε ισχύ εδώ και δέκα περίπου χρόνια. Επί του παρόντος οι μόνες Βιομηχανίες οι οποίες εναρμονίζονται σε μεγάλο βαθμό με τις απαιτήσεις της εν λόγω Νομοθεσίας είναι αυτές που έχουνε ήδη κάποια σχετική διεθνή εμπειρία. Η συντριπτική πλειοψηφία των μικρότερων εταιρειών του χώρου αγνοεί παντελώς το θέμα.
Η συντακτική ομάδα του TravelDailyNews Greece & Cyprus διαθέτει πάνω από 35 χρόνια εμπειρία σε Β2Β τουριστική ειδησεογραφία καθώς επίσης και σε θέματα marketing και επικοινωνίας.
