Αν και δεν έχω γράψει ως τώρα κάτι σχετικό με το «Ελληνικό Πρωινό», όμως από το τέλος του 2009 μέχρι την περίοδο αυτή παρακολουθώ και μελετώ συστηματικά από την πλευρά […]
Αν και δεν έχω γράψει ως τώρα κάτι σχετικό με το «Ελληνικό Πρωινό», όμως από το τέλος του 2009 μέχρι την περίοδο αυτή παρακολουθώ και μελετώ συστηματικά από την πλευρά της στρατηγικής όλες τις προσεγγίσεις, τις μελέτες και τις συγγραφές για το καίριο αυτό θέμα. Βέβαια, διατυπώσεις όπως «Ελληνικό πρωινό για να φέρουμε τουρίστες!», «Τι άλλο θα σκεφτούμε εν μέσω κρίσης;» ή κάποιες παρόμοιες θεωρώ πως προσεγγίζουν ένα τόσο σοβαρό αντικείμενο με πεζότητα και ίσως ηττοπάθεια. Θα επιχειρήσω, λοιπόν, μια άλλη προσέγγιση, δίνοντας έμφαση στην ανάγκη προώθησης και καθιέρωσης του Ελληνικού Πρωινού όχι ως ενός ακόμα ευρήματος του marketing, αλλά ως κίνησης ταυτότητας και ποιότητας, επιβεβλημένης στην εποχή μας στο πλαίσιο όλων εκείνων που αφορούν τη στροφή ή -ορθότερα- την επιστροφή στον άνθρωπο, που καλούμαστε εδώ να φιλοξενήσουμε.
Σκόπιμο είναι να αρχίσουμε την αναζήτηση των παραγόντων που διαμόρφωσαν τη σημερινή κατάσταση με μια αναδρομή στη δεκαετία του 1980, όταν οι πελάτες ελληνικών ξενοδοχείων διατύπωναν πολλά παράπονα σχετικά με το φτωχό πρωινό. Αποτέλεσμα ήταν η θέσπιση κάποιων προδιαγραφών που οδήγησαν στην υιοθέτηση, από τα περισσότερα ξενοδοχεία, ενός πρωινού άκρως τυποποιημένου και με διεθνή προσανατολισμό. Η συνήθης επιχειρηματολογία αναφορικά με την έλλειψη ελληνικότητας στο πρωινό επικεντρώνεται στο αυξημένο κόστος. Οι ξενοδόχοι, με δεδομένες τις πιέσεις που συχνά δέχεται η τιμή του δωματίου, δύσκολα θα επιλέξουν να απασχολήσουν επιπλέον άτομο για να παρασκευάσει χειροποίητα εδέσματα, ενώ θα αποφύγουν να προσφέρουν υλικά που είναι κάπως πιο ακριβά.
Από μελέτες, όμως, των τελευταίων χρόνων έχει καταδειχθεί πως ο βαθμός ελληνικότητας/εντοπιότητας του ξενοδοχειακού πρωινού είναι κατά κύριο λόγο θέμα γαστρονομικής κουλτούρας κι όχι κόστους. Σύμφωνα άλλωστε και με τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού, το 44% των ταξιδιωτών ανά τον κόσμο θεωρούν το φαγητό ως ένα από τα πρωτεύοντα κριτήρια του τόπου που θα επισκεφθούν. Συνδυάζοντας τα παραπάνω οφείλουμε να επαναπροσεγγίσουμε την άποψη περί κόστους. Αναντίρρητα το κόστος είναι καθοριστικός συντελεστής της επιχειρηματικότητας, όμως συχνά αποτελεί και μια εύκολη δικαιολογία για τη συγκάλυψη άλλων επιδιώξεων. Παράλληλα, η επιχειρηματικότητα δε μπορεί να εννοηθεί αποσυνδεδεμένη και από την παράμετρο της στρατηγικής επιλογής, δηλαδή την κατανόηση πρωτοβουλιών που για διάφορους λόγους πρέπει να αναληφθούν σήμερα και οι οποίες θα αποδώσουν στο μέλλον. Ως τέτοια πρωτοβουλία θεωρώ πως επιβάλλεται να γίνει αντιληπτή και η νέα πρόταση πρωινού με την ονομασία «Kalimera Breakfast», που παρουσιάστηκε ως επιστέγασμα μιας σειράς παρόμοιων προτάσεων όλων των εμπλεκόμενων φορέων κατά την τελευταία διετία. Αξίζει δε να επισημανθεί πως ένα από τα συνθήματα που προβλήθηκαν το τελευταίο διάστημα, αυτό περί «επιβράβευσης του γαστρονομικού πατριωτισμού», αντανακλά και την κυρίαρχη ιδέα του εγχειρήματος.
Με βάση τα νέα δεδομένα της παγκοσμιοποίησης του τουρισμού, είναι προφανές ότι κάθε τόπος για να επιβιώσει τουριστικά θα πρέπει να κάνει ότι είναι δυνατόν προκειμένου να διαφοροποιηθεί και να προβάλλει τη δική του μοναδική ταυτότητα. H τοπική γαστρονομία κάθε τόπου δεν αποτελεί μόνο μια έκφραση γευστικής ταυτότητας, μια παράμετρο της πολιτιστικής κληρονομιάς, μια ευκαιρία ανάπτυξης του πρωτογενούς τομέα με προϊόντα υψηλής ποιότητας, αλλά θα μπορούσε να αποτελέσει ένα σαφέστατο συγκριτικό πλεονέκτημα και μια σημαντική πηγή πόρων για τον τουρισμό και για την τοπική οικονομία του γενικότερα. Ακόμη και αν η γαστρονομία δεν αποτελεί το πρώτο κριτήριο επιλογής των επισκεπτών της χώρας μας, είναι όμως από τα πρώτα κριτήρια αξιολόγησης της συνολικής εμπειρίας τους. Η γαστρονομία αναβαθμίζει την ταξιδιωτική εμπειρία και ο στόχος μας θα πρέπει να είναι αυτή η εμπειρία να γίνει για τον επισκέπτη όσο το δυνατόν πιο εντυπωσιακή.
Ειδικότερα, λοιπόν, σε ό,τι αφορά στο Ελληνικό Πρωινό, η σημασία του είναι αναμφισβήτητη τόσο για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών ξενοδοχείων και ιδιαίτερα των μικρών και μεσαίων μονάδων, όσο και για την αξιοποίηση της ελληνικής γαστρονομίας ως εργαλείου τουριστικής ανάπτυξης. Σε μια εποχή που όλες οι χώρες, οι περιοχές και τα καταλύματα προσπαθούν να προσελκύσουν πελάτες και να επιτύχουν την επανάληψη της κατανάλωσης, το πρωινό προβάλλεται ως ένα προϊόν που θα μπορέσει να ενισχύσει τους λόγους επιλογής του προορισμού για τον επισκέπτη.
Θα μπορούσαμε, συνοψίζοντας, να κωδικοποιήσουμε την πρόταση καθιέρωσης του Ελληνικού Πρωινού με βάση τους παρακάτω πυλώνες:
- Το Ελληνικό Πρωινό ως τμήμα της «γαστρονομικής μας διπλωματίας».
- Στόχος του η ικανοποίηση του ξενοδοχειακού πελάτη από τη γευστική, γνωσιακή και πολιτιστική γνωριμία του με τα τοπικά προϊόντα και την τοπική κουζίνα κάθε προορισμού και -κατά συνέπεια- η πρόσθεση αξίας στο ελληνικό ξενοδοχειακό προϊόν.
- Σύνδεση της ξενοδοχίας με τοπικούς παραγωγούς ποιοτικών τοπικών προϊόντων, η οποία θα έχει πολλαπλές κοινωνικές και οικονομικές θετικές συνέπειες στον πρωτογενή τομέα και το περιβάλλον.
- Το Ελληνικό Πρωινό ως συνδυασμός της «ελληνικής κουζίνας», όπως αυτή διαμορφώθηκε στους ελληνικούς γαστρονομικούς προορισμούς, συνδεδεμένης στενά με τη «μεσογειακή διατροφή».
Αξιόλογη προς την κατεύθυνση αυτή ήταν μια θέση που διατύπωσε ο κ. Νικόλαος Κανελλόπουλος, πρόεδρος του ΕΟΤ, στην ομιλία του στο IMIC 2011, την οποία νομίζω πρέπει να κρατήσουμε: «Η ουσιαστική διασύνδεση γεύσεων, προϊόντων και υπηρεσιών θα συνεισφέρει τα μέγιστα στην εξωστρέφεια της ελληνικής οικονομίας». Εκατοντάδες μικροί γαστρονομικοί θησαυροί μας περιμένουν σε κάθε γωνιά της Ελλάδας, αγαπητοί φίλοι! Ας τους αξιοποιήσουμε δημιουργικά για το Ελληνικό Πρωινό! Καλημέρα… με «Kalimera Breakfast»!
Ο Φώτης Παντόπουλος είναι Ερευνητής Στρατηγικής Επικοινωνίας & Οργανωσιακής Συμπεριφοράς και Σύμβουλος Επικοινωνίας & Δημοσίων Σχέσεων Επιχειρήσεων. Για τυχόν ερωτήσεις ή παρατηρήσεις, επικοινωνείτε μαζί του στο info@prsolutions.gr.
Ο Φώτης Παντόπουλος είναι επικοινωνιολόγος, ερευνητής Στρατηγικής Επικοινωνίας & Οργανωσιακής Συμπεριφοράς και Σύμβουλος Επικοινωνίας & Δημοσίων Σχέσεων Επιχειρήσεων. Είναι δημιουργός του έργου Innovatebiz στην Ολλανδία και της εταιρείας INVESTIMA στις ΗΠΑ, όπου και δραστηριοποιείται σε πεδία που άπτονται της Επικοινωνίας. Ακόμη, ερευνητής στο Τμήμα Πληροφορικής & Τηλεπικοινωνιών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, διευθυντής Ασφαλείας, Ψηφιακού Μετασχηματισμού & Εκπαίδευσης του Ινστιτούτου Διαχείρισης Ανθρωπογενών και Φυσικών Καταστροφών (ΙΔΑΦΚ) και επιστημονικός υπεύθυνος του “Σχολείου Διδακτικής”.
