Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης του ΙΤΕΠ για τα μεγέθη του ελληνικού τουρισμού του 2014, συνεχίζει να μειώνεται η μέση διάρκεια παραμονής των ταξιδιωτών από χώρες του εξωτερικού, γεγονός που έχει αρνητικές συνέπειες στη δαπάνη ανά επίσκεψη των επισκεπτών. Ενθαρρυντικό είναι ότι οι διανυκτερεύσεις των Ελλήνων το 2013 κατέγραψαν αύξηση 4% σε σχέση με το 2012. Όπως είχε διαφανεί από τις τουριστικές εξελίξεις στη χώρα μας και τις επιδόσεις των ξενοδοχείων, το 2013 αποδείχτηκε έτος θετικής καμπής του ελληνικού τουρισμού.
Το 2014 αποτέλεσε ακόμη μία καλή χρονιά τόσο για τον ελληνικό όσο και, γενικά, για τον παγκόσμιο τουρισμό, ενώ τα, μέχρι τώρα, στοιχεία και προβλέψεις για το 2015 δείχνουν ότι η πορεία του κλάδου θα είναι θετική και την τρέχουσα χρονιά. Από την άλλη, συνεχίζει να μειώνεται, για τη χώρα μας, η μέση διάρκεια παραμονής των ταξιδιωτών από χώρες του εξωτερικού, γεγονός που έχει αρνητικές συνέπειες στη δαπάνη ανά επίσκεψη των επισκεπτών. Συνεπώς, ενώ σημειώθηκε αύξηση των αφίξεων κατά 23% το 2014, η αντίστοιχη αύξηση των δαπανών περιορίστηκε σε 11,1%.
Σύμφωνα με τα ευρήματα του Ευρωβαρόμετρου για το 2015, το 27% των Ελλήνων που ερωτήθηκαν δήλωσαν ότι δεν θα πάνε διακοπές, ενώ το 74% από αυτούς που δήλωσαν ότι θα πάνε διακοπές προγραμματίζουν τις διακοπές σε προορισμούς μέσα στην Ελλάδα. Συνεπώς, πρέπει αφενός τα ξενοδοχεία να αξιοποιήσουν αυτή την τάση των ελλήνων τουριστών και αφετέρου η πολιτεία να ενισχύσει τις διακοπές τους με
Επειδή σε πολύ υψηλό ποσοστό οι Ευρωπαίοι τουρίστες επιλέγουν τον προορισμό των διακοπών τους με βάση τις πληροφορίες και την εμπειρία που αποκόμισαν φίλοι και συγγενείς τους, είναι πολύ σημαντικό οι τουρίστες που φεύγουν από την Ελλάδα να μένουν με τις καλύτερες εντυπώσεις από όλο το φάσμα των παρεχομένων υπηρεσιών, γιατί αυτοί αποτελούν τους καλύτερους πρεσβευτές για την προσέλκυση νέων τουριστών, αλλά και για να γίνουν επαναλαμβανόμενοι επισκέπτες της χώρας μας.
Για το λόγο αυτό αποτελεί κρίσιμο παράγοντα η αναβάθμιση των ξενοδοχείων και ο εμπλουτισμός του τουριστικού προϊόντος που προσφέρουν. Επίσης, απαραίτητη είναι η αναβάθμιση και ανάδειξη των ιστορικών, αρχαιολογικών μνημείων και χώρων με διευκόλυνση της πρόσβασης σε αυτά, επέκταση του ωραρίου, καθώς τα πολιτιστικά αξιοθέατα ενός προορισμού αποτελούν έναν από τους κύριους παράγοντες βάσει των οποίων οι ευρωπαίοι αποφασίζουν να επισκεφτούν, αλλά και να επανέλθουν σε, έναν προορισμό.
Τέλος, όλο και περισσότεροι τουρίστες επιλέγουν να οργανώσουν μόνοι τους τις κύριες διακοπές τους, κάνοντας χρήση του διαδικτύου. Έτσι, θα πρέπει, κυρίως τα μικρά ξενοδοχεία χαμηλότερων κατηγοριών, να εκσυγχρονιστούν και να δικτυωθούν, ώστε να εμφανίζονται στις αναζητήσεις των τουριστών και να απεξαρτηθούν από τις επιλογές και επιταγές των τουριστικών πρακτόρων.
Το 2014 ήταν επίσης μια χρονιά σημαντικών θεσμικών πρωτοβουλιών της κυβέρνησης με κύριο σημείο αναφοράς το πλαίσιο της αδειοδότησης και λειτουργίας των επιχειρήσεων με διττή κατεύθυνση: από τη μια πλευρά κατάργηση διατάξεων που συνιστούν, σύμφωνα με την έκθεση του ΟΟΣΑ, εμπόδιο στην επιχειρηματικότητα και την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών επιχειρήσεων και από την άλλη θέσπιση διατάξεων που απλοποιούν και βελτιώνουν τη λειτουργία των επιχειρήσεων.
Από τις σημαντικότερες θεσμικές αλλαγές είναι αυτές που έγιναν στον ΕΟΤ με τη μεταφορά μεγάλου μέρους των αρμοδιοτήτων του, καθώς και των περιφερειακών υπηρεσιών του στο Υπουργείο Τουρισμού, το οποίο καθίσταται το κύριο θεσμικό όργανο σχεδιασμού και εφαρμογής της τουριστικής πολιτικής. Με το νέο θεσμικό πλαίσιο ο ΕΟΤ περιορίζεται αποκλειστικά στην προβολή και προώθηση του ελληνικού τουρισμού στην εσωτερική και διεθνή αγορά, ενώ το ΞΕΕ αναλαμβάνει ενεργό ρόλο στην κατάταξη των ξενοδοχείων και των ενοικιαζομένων δωματίων και διαμερισμάτων σε κατηγορίες αστέρων και κλειδιών αντίστοιχα.
Το θεσμικό πεδίο του τουρισμού μεταβλήθηκε για μια ακόμη φορά με την κυβέρνηση που προέκυψε από τις εκλογές της 27ης Ιανουαρίου 2015. Το Υπουργείο Τουρισμού συγχωνεύθηκε στο νέο Υπουργείο Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού και ορίστηκε αναπληρωτής υπουργός Τουρισμού.
Η διερεύνηση της εξέλιξης της εποχικότητας του ελληνικού τουρισμού καταλήγει στο ότι, παρά την σημαντική αύξηση των ταξιδιωτικών εισπράξεων της χώρας και την ακόμα μεγαλύτερη αύξηση των αφίξεων, το πρόβλημα της εποχικότητας οξύνθηκε, έστω και οριακά, το 2014. Το συγκεκριμένο εύρημα αναδεικνύει ότι η εποχικότητα του τουρισμού αποτελεί δομικό πρόβλημα του κλάδου που δεν αντιμετωπίζεται, γενικά, με την αύξηση της τουριστικής κίνησης. Αντιθέτως, απαιτούνται δομικές αλλαγές και οι κατάλληλες δράσεις, όπως αυτές που προτάθηκαν πρόσφατα στη σχετική μελέτη ΙΤΕΠ-ΞΕΕ.
Το ξενοδοχειακό δυναμικό της χώρας συνέχισε να ανακάμπτει φθάνοντας τις 9.701 μονάδες στο τέλος του 2014, αριθμός που αποτελεί τον δεύτερο μεγαλύτερο μετά από αυτόν που καταγράφηκε το 2010, όπου το ξενοδοχειακό δυναμικό αριθμούσε 9.732 μονάδες. Την αυξητική του πορεία συνέχισε και το μέσο μέγεθος των μονάδων φθάνοντας στα 41,6 δωμάτια ανά μονάδα, μέγεθος που αποτελεί το υψηλότερο της περιόδου 1990-2014. Τέλος, η διερεύνηση της εξέλιξης της σύνθεσης του ξενοδοχειακού δυναμικού δείχνει ότι την τελευταία 15ετία υπάρχει μια συνεχής τάση αύξησης του μεριδίου των μονάδων που ανήκουν στις υψηλότερες κατηγορίες αστεριών.
Οι θετικές επιδόσεις των ελληνικών ξενοδοχείων που αποτυπώθηκαν στην έρευνα πεδίου του ΙΤΕΠ το 2013, συνεχίστηκαν και μάλιστα με υψηλότερους ρυθμούς και το 2014.
Το Μάιο του 2014 σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2013 παρατηρήθηκε μείωση στην απασχόληση, η οποία όμως ανέκαμψε θεαματικά τον Αύγουστο του 2014 σε σχέση με τον Αύγουστο του 2013, καταγράφοντας αύξηση της τάξης του 9%.
Τα υπόλοιπα τουριστικά μεγέθη που εξετάζονται στην έρευνα, δηλαδή οι τιμές και οι πληρότητες των ελληνικών ξενοδοχείων, κατέγραψαν σημαντικές αυξήσεις τόσο το Μάιο, όσο και τον Αύγουστο του 2014 σε σχέση με τους αντίστοιχους μήνες του 2013. Τα ευρήματα της έρευνας επιβεβαιώνουν για άλλη μια φορά την ανθεκτικότητα του ελληνικού τουρισμού στο αρνητικό οικονομικό κλίμα που επικρατεί στη χώρα, αλλά και τη συμβολή της ελληνικής ξενοδοχίας στην ανάσχεση της ανεργίας.
Βελτιωμένες ήταν και οι επιδόσεις των ξενοδοχείων σε περιφερειακό επίπεδο. Τα ευρήματα της έρευνας του 2014 δείχνουν ότι εδραιώνεται και ενισχύεται η βελτίωση του τουρισμού στην Αττική/Αθήνα, όπου τα ξενοδοχεία πέτυχαν αυξημένες πληρότητες, αλλά αυτό συνοδεύτηκε από αισθητή μείωση των τιμών τους τόσο το Μάιο, όσο και, κυρίως, τον Αύγουστο.
Σε αντίθεση με τον εισερχόμενο τουρισμό στη χώρα μας, ο εσωτερικός τουρισμός συνεχίζει να συρρικνώνεται με δυσμενείς συνέπειες στις επιδόσεις των ξενοδοχείων που βασίζονται κατά κύριο λόγο σε Έλληνες πελάτες. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ. οι διανυκτερεύσεις των Ελλήνων στα ξενοδοχειακά καταλύματα έχουν μειωθεί κατά 23% σε σχέση με το 2008, και το μερίδιό στους στις συνολικές διανυκτερεύσεις έχει περιοριστεί στο 18,6% το 2013 από 26,3% που ήταν το 2008. Παρόλα αυτά, όμως, είναι ενθαρρυντικό ότι οι διανυκτερεύσεις των Ελλήνων το 2013 κατέγραψαν αύξηση 4% σε σχέση με το 2012.
Όπως είχε διαφανεί από τις τουριστικές εξελίξεις στη χώρα μας και τις επιδόσεις των ξενοδοχείων, το 2013 αποδείχτηκε έτος θετικής καμπής του ελληνικού τουρισμού. Η ανοδική πορεία του ελληνικού τουρισμού συνεχίστηκε και το 2014, ενώ ανάλογη εκτιμάται ότι θα είναι η πορεία του και το 2015, παρά την πρόσκαιρη επιβράδυνση που παρατηρήθηκε τον Ιούλιο εξαιτίας των κεφαλαιακών περιορισμών. Οι εξελίξεις αυτές θα τροφοδοτήσουν τη μεγέθυνση της συμβολής του ως μοχλού ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας. Συνεπώς πρέπει όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς, ιδιωτικοί και δημόσιοι, να λάβουν τα μέτρα εκείνα που θα συμβάλουν στην περαιτέρω βιώσιμη ανάπτυξη του πιο ανθεκτικού κλάδου της ελληνικής οικονομίας: του τουρισμού.
ΙΤΕΠ – Εξελίξεις στον τουρισμό και στην ελληνική ξενοδοχία 2014
Η συντακτική ομάδα του TravelDailyNews Greece & Cyprus διαθέτει πάνω από 35 χρόνια εμπειρία σε Β2Β τουριστική ειδησεογραφία καθώς επίσης και σε θέματα marketing και επικοινωνίας.
