Αριστείδης Καλογερόπουλος
Ο ΕΟΤ πρέπει να γίνει η «δύναμη κρούσης» του ελληνικού τουρισμού
TravelDailyNews: Σε ποια φάση βρίσκεται το σχέδιο Οργανισμού του ΕΟΤ;
Αριστείδης Καλογερόπουλος: “Δημιουργήθηκαν αρχικά μια επιτροπή στον ΕΟΤ και μια αντίστοιχη στο υπουργείο Τουριστικής Ανάπτυξης. Πρόσφατα συγκροτήθηκε μια κοινή επιτροπή, σε επίπεδο υπηρεσιακών παραγόντων, με στόχο να εξετάσει τη συμβατότητα των εισηγήσεων που προέκυψαν. Το πλαίσιο των κατευθύνσεων του νέου οργανισμού του ΕΟΤ καθορίζεται ουσιαστικά από δύο δεδομένα: ότι το Υπουργείο Τουριστικής Ανάπτυξης
είναι ο φορέας χάραξης της τουριστικής πολιτικής και δίνει τις κατευθύνσεις για την υλοποίησή της. Η υλοποίηση της πολιτικής είναι ευθύνη των επιμέρους εποπτευόμενων φορέων. Ο ΕΟΤ είναι εκτελεστικός βραχίονας για τα θέματα που χειρίζεται, η ΕΤΑ είναι ένα εκτελεστικό όργανο – με τη συμμετοχή του υπουργείου Οικονομίας – σε θέματα διαχείρισης της περιουσίας του ΕΟΤ, το ίδιο για το Φεστιβάλ στο χώρο ευθύνης του – με τη συνεργασία των υπουργείων Οικονομίας και Πολιτισμού – και ο ΟΤΕΚ είναι το όργανο υλοποίησης της τουριστικής πολιτικής στο χώρο της τουριστικής εκπαίδευσης και κατάρτισης”.
Όλο το σχέδιο του νέου ΕΟΤ
TDN: Τι προτείνει για το νέο Οργανισμό η εισήγηση της επιτροπής που συγκροτήθηκε στον ΕΟΤ;
Α.Κ.: “Το σχέδιο των υπηρεσιακών παραγόντων που ήρθε στα χέρια μου είναι μια πρόταση πολύ λογική – από υπηρεσιακή και διοικητική άποψη – αφού όλοι γνωρίζουν πάρα πολύ καλά το αντικείμενο. Η αίσθησή μου, όμως, είναι ότι περισσότερο τους απασχόλησε πόσες περισσότερες αρμοδιότητες θα διατηρήσουν – ακόμα κι αυτό έρχεται σε αντίθεση με τις αρμοδιότητες του υπουργείου – και πως θα δημιουργήσουμε τις προϋποθέσει ώστε να βολευτούν όλοι σε θέσεις τμηματαρχών κλπ. Ο ΕΟΤ, όμως, δεν μπορεί να δημιουργηθεί με τέτοια προσέγγιση. Αν ο ΕΟΤ
μεταβληθεί σε μια γραφειοκρατική υπηρεσία – όπως είναι σήμερα – δεν κάνει τη δουλειά του. Για μένα, ο ΕΟΤ πρέπει να είναι μια ομάδα κρούσης του τουρισμού. Αν η κυβέρνηση, δηλαδή, θέλει να κάνει κάτι στο χώρο του τουρισμού, πρέπει σε 5′ λεπτά να είμαστε έτοιμοι να το κάνουμε. Τα γραφεία στο εξωτερικό πρέπει να “πετάνε”. Αλλιώς “καήκαμε” “.
Δημιουργούνται τρεις Γ. Διευθύνσεις
TDN: Σε ποιες αλλαγές προσανατολίζεστε;
Α.Κ.: “Προβλέπεται να δημιουργηθούν τρεις Γενικές Διευθύνσεις. Τη Γ. Διεύθυνση Μάρκετινγκ, τη Γ. Διεύθυνση Εφαρμογής της Τουριστικής Πολιτικής (δηλαδή η σημερινή Τεχνική Διεύθυνση και οι υπηρεσίες Επιθεώρησης) και τη Γ. Διεύθυνση Διοίκησης και Περιφερειών η οποία θα έχει τον έλεγχο των γραφείων στις Περιφέρειες (ΠΥΤ) και θέματα διοίκησης. Κρίσιμο θέμα, ωστόσο, θεωρώ την δημιουργία της Γ. Διεύθυνσης Μάρκετινγκ η οποία θα προέλθει από τη συνένωση της Α’ Διεύθυνσης (Μελετών και Ανάπτυξης), της Διεύθυνσης Δημοσίων Σχέσεων και της Διεύθυνσης Διαφήμισης και Προβολής”.
TDN: Ποιο είναι το σκεπτικό σας;
Α.Κ.: “Πρέπει όλα αυτά να είναι μαζί γιατί το ένα είναι συνάρτηση του άλλου. Πως θα κάνουμε διαφήμιση αν δεν γνωρίζω που έχουμε ανάγκη να την κάνουμε, πότε και πως να την κάνουμε; Αυτό είναι θέμα έρευνας και στρατηγικής. Πως θα κάνουμε διαφήμιση με στόχο να έχουμε θετικό αποτέλεσμα αν αυτή δεν συνοδεύεται από άλλες κινήσεις δημοσίων σχέσεων, όπως προσκλήσεις δημοσιογράφων ή ταξιδιωτικών πρακτόρων να επισκεφθούν τη χώρα μας σε συγκεκριμένη χρονική περίοδο, για συγκεκριμένο λόγο; Πως μπορούμε να κάνουμε διαφήμιση σε μια χώρα αν δεν γνωρίζουμε, για παράδειγμα, πως πηγαίνουν φέτος οι κρατήσεις για τη χώρα μας στη συγκεκριμένη αγορά, αν υπάρχει κάπόιο πρόβλημα και ποιο είναι αυτό ή αν διοργανώνεται κάποια διεθνής τουριστική έκθεση ή άλλο σημαντικό γεγονός στο οποίο θα χρειαστεί η χώρα μας να έχει παρουσία;”.
Πανίσχυρη η Γ. Διεύθυνση Μάρκετινγκ
TDN: Αυτό σημαίνει ότι καταργούνται διευθύνσεις και τμήματα και ιδρύονται νέα. Ποια τμήματα θα συγκροτούν τη νέα αυτή Γ. Διεύθυνση;
Α.Κ.: “Θα αποτελείται από τη ‘Διεύθυνση Σχεδιασμού Μάρκετινγκ και Ανάπτυξης Αγορών’ και τη ‘Διεύθυνση Προβολής και Επικοινωνίας’”.
TDN: Ας τις δούμε ξεχωριστά, αν θέλετε.
Α.Κ.: “Η Διεύθυνση Σχεδιασμού Μάρκετινγκ και Ανάπτυξης Αγορών θα αποτελείται από:
- ένα “Τμήμα Στρατηγικής και Έρευνας Αγοράς”,
- ένα “Τμήμα Περιφερειακού Σχεδιασμού”: Θα πρέπει ο ΕΟΤ να γνωρίζει τι συμβαίνει σε όλες τις περιφέρειες ώστε στη διαφήμιση που θα κάνουμε να λαμβάνουμε υπ’ όψη μας τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά ή τα προβλήματα μιας περιοχής. Δεν υπάρχει τουρισμός χωρίς Περιφέρεια. Όπως είναι γνωστό όλες οι Περιφέρειες οργανώνουν τουριστικούς οργανισμούς. Δεν θα πρέπει να υπάρχει συνεργασία του “κέντρου” (ΕΟΤ) με όλους αυτούς; Δεν θα πρέπει να έχουμε στον ΕΟΤ ένα Γραφείο που θα παρακολουθεί συγκεκριμένες αγορές και στο οποίο θα απευθύνονται οι Περιφέρειες ώστε να αναζητούν βοήθεια σε θέματα μάρκετινγκ; Το μέλλον του ελληνικού τουρισμού αλλά και του τουρισμού σε όλο τον κόσμο δεν είναι ο μαζικός τουρισμός και τα “all inclusive”. Οδηγούμαστε σε εξειδικευμένες μορφές τουρισμού. Αυτό σημαίνει ότι αν δεν ενεργοποιηθούν οι Περιφέρειες, η Ελλάδα κινδυνεύει να χάσει το “παιχνίδι” για τα επόμενα δέκα χρόνια. Πρέπει δηλαδή, να δημιουργηθούν στον ΕΟΤ μονάδες που θα γνωρίζουν που, πως και τι συμβαίνει.
- ένα “Τμήμα Προώθησης ειδικών μορφών τουρισμού”: δεν αρκεί, για παράδειγμα, να δημιουργήσουμε αγροτουρισμό. Θα πρέπει να παράσχουμε πλήρη υποστήριξη σε επίπεδο μάρκετινγκ. Και αυτό σημαίνει υποστήριξη από τη στιγμή που αρχίζουμε να σκεφτόμαστε το προϊόν μέχρι την ώρα που το πουλάμε εντός και εκτός Ελλάδος. Στον ΕΟΤ, λοιπόν, πρέπει να υπάρχει μια υπηρεσία που θα βοηθάει τους ενδιαφερόμενους. Ανεξάρτητα από το αν υπάρχουν αντίστοιχες ιδιωτικές πρωτοβουλίες
- ένα “Τμήμα Ανάπτυξης Αγορών και υποστήριξης Γραφείων Εξωτερικού”. Καθοριστικό ρόλο σ’ αυτό θα παίξουν τα γραφεία εξωτερικού”.
Το καθεστώς των Γραφείων Εξωτερικού
TDN: Εννοείτε ότι καταλήξατε στη μορφή που θα έχουν και το ρόλο που θα αναλάβουν;
Α.Κ.: “Τα Γραφεία μεταφέρονται στον απ’ ευθείας έλεγχο του Υπουργείου Τουριστικής Ανάπτυξης έξι μήνες μετά τη δημοσίευση του Οργανισμού του ΕΟΤ στο ΦΕΚ. Αυτό, δηλαδή, τοποθετείται ότι θα γίνει στο τέλος του χρόνου. Αυτό, όμως, που θα συμβεί είναι ότι στον έλεγχο του υπουργείου θα περάσει ο οικονομικός και διοικητικός έλεγχος των Γραφείων. Αυτό πρέπει να γίνει καθώς, ως υπηρεσίες τουριστικής διπλωματίας, πρέπει να υπάγονται σ’ ένα υπουργείο και όχι σ’ έναν Οργανισμό που είναι Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ). Αυτό γίνεται για να εξισωθούν τα Γραφεία και με άλλες αντίστοιχες υπηρεσίες. Οι Πρεσβείες ανήκουν στο υπουργείο Εξωτερικών, τα Γραφεία Τύπου των Πρεσβειών υπάγονται τώρα στο Υπουργείο Επικρατείας, τα αντίστοιχα Γραφεία Εκπαίδευσης υπάγονται στο υπουργείο Παιδείας. Έτσι και τα Γραφεία Τουρισμού θα υπάγονται στο υπουργείο Τουριστικής Ανάπτυξης”.
TDN: Τα Γραφεία Εξωτερικού θα ενταχθούν στις αντίστοιχες ελληνικές Πρεσβείες αλλά θα υπάγονται στο υπουργείο Τουριστικής Ανάπτυξης;
Α.Κ.: “Ο σχεδιασμός είναι να ενταχθούν όλα στις αντίστοιχες Πρεσβείες. Υπάρχουν, όμως, κάποιες χώρες που δεν αναγνωρίζουν εύκολα τη διπλωματική ιδιότητα σ’ ένα Γραφείο Τουρισμού, διότι θεωρούν ότι έχει παραγωγική παρουσία και τα εξισώνουν με αντιπροσωπείες. Στην Κίνα, για παράδειγμα, το Γραφείο που θα δημιουργήσουμε δεν θα είναι ενταγμένο στην Πρεσβεία. Στο Παρίσι, αντίθετα, είναι. Εξαρτάται από τις χώρες. Αυτό που θα κάνουμε είναι το εξής: στις χώρες όπου τα Γραφεία μπορούν να ενταχθούν στις Πρεσβείες μας, θα γίνει άμεσα. Όπου δεν μπορεί να γίνει αυτό – π.χ. Κίνα – τα Γραφεία θα λειτουργούν ως εμπορικές αντιπροσωπείες αλλά οι προϊστάμενοι των Γραφείων θα είναι Ακόλουθοι της ελληνικής Πρεσβείας. Θα υπάρχουν, δηλαδή, υπάλληλοι που θα απασχολούνται με καθεστώς μιας εμπορικής επιχείρησης αλλά ο επικεφαλής του Γραφείου θα ανακοινώνεται ως Ακόλουθος, αρμόδιος για θέματα τουριστικής ανάπτυξης. Αυτό θα γίνει σε κάποιες νέες αγορές όπου θα δημιουργήσουμε Γραφεία ενώ στην Ευρώπη δεν έχουμε κανένα πρόβλημα”.
Τέλος στις εμπειρικές εκτιμήσεις
TDN: Είπατε ότι συγκεκριμένο Τμήμα θα αναλάβει, μεταξύ άλλων, την υποστήριξη των Γραφείων Εξωτερικού. Τι ακριβώς θα κάνουν, δηλαδή;
Α.Κ.: “Μάρκετινγκ, διαφήμιση, προβολή, σχέσεις με ταξιδιωτικά γραφεία και ‘tour operators’, έρευνες αγοράς. Χωρίς να θέλω να αποδώσω μομφή σε κανέναν, αυτό που συνέβαινε μέχρι τώρα ήταν το εξής: η Α’ Διεύθυνση, ας πούμε, εκπονεί κάποιες μελέτες. Ξέρετε που στηρίζονται; Στα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού, στις μελέτες διαφόρων γνωστών και μη εξαιρετέων Οργανισμών οι οποίοι βρίσκονται σε μία ερμαφρόδιτη μορφή ιδιωτικών / μη ιδιωτικών επιχειρήσεων και σε όσα τους λένε τα Γραφεία μας στο εξωτερικό. Εγώ δεν καταλαβαίνω γιατί πρέπει να πληρώνουμε μια Διεύθυνση και 50 υπαλλήλους για να διαβάζουν τι λέει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού, όταν αυτά τα στοιχεία μπορεί να τα έχει ο οποιοσδήποτε από το Internet. Επιπλέον, που βασίζονται τα Γραφεία εξωτερικού για τις πληροφορίες που μας δίνουν; Κάνουν μελέτες; Γίνονται έρευνες αγοράς ή βασίζονται στις κουβέντες που κάνουν με στελέχη των tour operator ή απ’ ότι θα του πει ο εκπρόσωπος ενός τοπικού φορέα ή από το ότι θα ακούσει σε κάποιο γεύμα. Είναι, δηλαδή μια άποψη που βασίζεται σε καθαρά υποκειμενικά κριτήρια”.
TDN: Αν συμβαίνει κάτι τέτοιο, αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να αντικατασταθεί από ένα άλλο “μοντέλο” που θα επιτρέπει στα Γραφεία να εκφέρουν γνώμη με βάση αντικειμενικά κριτήρια. Αυτό, όμως, προϋποθέτει ένα συγκεκριμένο πράγμα: να γίνονται έρευνες στις κατά τόπους αγορές…
Α.Κ.: “Αυτό ακριβώς. Θα γίνονται έρευνες. Αυτή την περίοδο βρισκόμαστε πολύ κοντά σε συμφωνία με την Ένωση Ξενοδόχων Αθήνας για να προωθήσουμε το λεγόμενο τουρισμό των city breaks, κυρίως για τα Σαββατοκύριακα. Η συμφωνία μας προσβλέπει σε 5-6 βασικές αγορές που έχουν τη δυνατότητα να τροφοδοτήσουν άμεσα την Αθήνα με τουρισμό τα Σαββατοκύριακα, έπειτα θα αναθέσουμε σε εξειδικευμένα γραφεία των κατά τόπους αγορών να κάνουν έρευνες αγοράς και στη συνέχεια θα αναλάβουν να προβάλουν και να προωθήσουν το συνεδριακό τουρισμό και των city breaks. Θα πρέπει, λοιπόν, στις κατά τόπους αγορές να έχουμε ανθρώπους, οι οποίοι θα έχουν το know-how για να μπορούν να μιλούν επί ίσοις όροις με τους επαγγελματίες στις ξένες αγορές. Όχι να πηγαίνουν να κάνουν προπαγάνδα. Η προπαγάνδα δεν πιάνει στο εξωτερικό. Αν δεν έχεις στοιχεία και κατάρτιση για να μιλήσεις, απλώς δεν σε ακούει κανείς”.
