Η επισκεψιμότητα των μουσείων παρουσιάζεται να σημειώνει καθοδική πορεία χρόνο με το χρόνο με βασικούς παράγοντες να την επηρεάζουν, τα ωράρια, το εισιτήριο, και οι απεργίες που κρατούν μακριά εκείνους που θέλουν να τα επισκεφθούν…
Η επισκεψιμότητα των μουσείων παρουσιάζεται να σημειώνει καθοδική πορεία χρόνο με το χρόνο με βασικούς παράγοντες να την επηρεάζουν<...>, τα ωράρια, το εισιτήριο, και οι απεργίες που κρατούν μακριά εκείνους που θέλουν να τα επισκεφθούν.
Η Ακρόπολη της Αθήνας, το κορυφαίο και πλέον επισκέψιμο μνημείο της Ελλάδας, παρουσιάζει πτώση των επισκεπτών της περίπου 40% τα τελευταία πέντε χρόνια, ενώ ακόμα και το άγαλμα του Ηνιόχου, που διαφημίζει την Ελλάδα επί δεκαετίες στα πέρατα του κόσμου, κατάφερε να τραβήξει μόνο 76.000 επισκέπτες.
Ευρωπαϊκό το πρόβλημα
“Ωστόσο, το πρόβλημα της μειωμένης επισκεψιμότητας στα μουσεία δεν είναι μόνο ελληνικό αλλά ευρωπαϊκό. Στα 30.000 κρατικά και μη μουσεία της Ευρώπης το 2004 είχαμε συνολικά 500.000.000 επισκέπτες, λιγότερους από τις προηγούμενες χρονιές. Η Γαλλία λ.χ. στα 1.188 μουσεία της τη χρονιά που πέρασε έκοψε 33.000.000 εισιτήρια, η Γερμανία 101.218.800 στα δικά της, η Βρετανία 74.600.000 και η Ουγγαρία 9.477.000. Αλλά για να δούμε και τα δικά μας, τον μήνα των Ολυμπιακών Αγώνων η επισκεψιμότητα έπεσε κατά 17,3% σε σχέση με τον Αύγουστο του 2003. Δηλαδή, από 1.080.968 επισκέπτες σε 894.380. Το θέμα απασχόλησε και την Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ η βρετανική προεδρία σπεύδει να βρει τρόπους για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Η ενίσχυση των πολιτισμικών ανταλλαγών που θα τονώσει -όπως πιστεύουν- την κινητικότητα αλλά και το ενδιαφέρον του κοινού είναι μια λύση. Αντικείμενα που θα κάνουν ελκυστικότερες τις περιοδικές εκθέσεις, είναι μια άλλη διέξοδος, ώστε τα μουσεία να ξεφύγουν από τη μορφή του “μαυσωλείου” και να αναπτύξουν περισσότερο την απόλαυση και τη διασκέδαση”, αναφέρει χαρακτηριστικά δημοσίευμα της εφημερίδας “Καθημερινή”.
Τα μουσεία τέχνης υπερτερούν των αρχαιολογικών
“Όσο για τη μικρή αύξηση που παρουσιάσθηκε ειδικά πέρυσι, αυτή δεν οφειλόταν σε αρχαιολογικούς λόγους και ίσως δείχνει τη διέξοδο. Καθώς πρωταθλήτρια μεταξύ όλων των μουσείων δεν αναδείχθηκε κάποιο από τα ιδρύματα που στεγάζουν πολύτιμους αρχαιολογικούς θησαυρούς, αλλά η Εθνική Πινακοθήκη, με τις μεγάλες ολυμπιακές εκθέσεις, που δέχθηκε 453.212 άτομα και τριπλασίασε σχεδόν το κοινό της. Ανάλογη αύξηση παρατηρήθηκε και στο Μουσείο Μπενάκη, το οποίο έκανε νέα ανοίγματα (και με το νέο κτίριο στην Πειραιώς και με το Μουσείο Ισλαμικής Τέχνης) και κατάφερε να προσελκύσει 237.896 επισκέπτες”, αναφέρει δημοσίευμα της εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ σε σχετικό άρθρο.
Το θέμα της τιμής του εισιτηρίου και των απεργιών
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα – μεταξύ των λιγοστών Ελλήνων επισκεπτών των μουσείων – οι περισσότεροι ερωτηθέντες δεν είχαν επισκεφθεί κανένα μουσείο τα τελευταία δύο χρόνια, κυρίως λόγω της “έλλειψης χρόνου και του ακριβού εισιτηρίου”.
Όλη την άνοιξη φέτος, και τον Ιούνιο, εποχή κατά την οποία έρχεται το πρώτο μεγάλο κύμα επισκεπτών, οι αρχαιολογικοί χώροι και τα μουσεία λειτουργούσαν έως τις 14.45 ελλείψει προσωπικού (άργησαν οι προσλήψεις των εποχικών φυλάκων) και το θερινό ωράριο ως τις 20.00 άρχισε να εφαρμόζεται τον Ιούλιο. Πέρυσι, τα κύρια μουσεία, Εθνικό Αρχαιολογικό, Δελφών, Ολυμπίας ήταν κλειστά λόγω εργασιών ανακαίνισης τους πρώτους μήνες του έτους.
“Φέτος έχουμε μια αύξηση της κίνησης, περίπου της τάξεως του 10%, σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουμε έως το τέλος Ιουλίου, με εξαίρεση την Κρήτη που εμφανίζει μια ελαφρά κάμψη”, υπολογίζει η κ. Αικατερίνη Ρωμιοπούλου, αρχαιολόγος και πρόεδρος του Ταμείου Αρχαιολογικών Πόρων και Απαλλοτριώσεων, που συγκεντρώνει τους πόρους των εισιτηρίων απ` όλη την Ελλάδα, σε άρθρο στα ΝΕΑ.
Αναλογικά τα ελληνικά μουσεία έχουν πολύ μεγάλο ποσοστό “δωρεάν” εισόδων σε σχέση με τα Ευρωπαϊκά Μουσεία. Στο Μουσείο Μπενάκη π.χ. πέρυσι το 59% των επισκεπτών ήταν “δωρεάν”, ενώ στο σύνολο των ελληνικών μουσείων “κόπηκαν” 1.138.590 ελευθέρας σε μαθητές, φοιτητές, συνταξιούχους, στρατευμένους, πολύτεκνους, ανάπηρους, καλλιτέχνες και σε όλους ανεξαιρέτως τις Κυριακές του χειμώνα και σε πολλές εορτές.
Ο ρόλος των τουριστικών γραφείων
Καυστικά αντιμετωπίζει και το ρόλο των τουριστικών γραφείων στην επισκεψιμότητα των μουσείων η πρόεδρος του Ταμείου Αρχαιολογικών Πόρων και Απαλλοτριώσεων που στο άρθρο στα ΝΕΑ ανέφερε ότι για την κάμψη των επισκεπτών ευθύνη έχουν και τα τουριστικά γραφεία. “Ένας πρώτος λόγος είναι τα παιχνίδια των τουριστικών πρακτόρων που διακινούν τα πακέτα των γκρουπ ας με συγχωρήσει ο πρόεδρός τους κ. Γκίνης (σ.σ. πρόεδρος του ΠΕΤΑΓΑ) – που κόβουν τις επισκέψεις σε μουσεία για λόγους οικονομίας ή τις υποκαθιστούν. Λόγου χάρη στην Αθήνα προσφέρουν την Ακρόπολη και το Σούνιο, αφαίρεσαν όμως το κορυφαίο μουσείο της χώρας, το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο κ.ο.κ. Μήπως τα μουσεία δεν ελκύουν τον κόσμο επειδή είναι απαρχαιωμένα;
Το μουσείο το ανακαλύπτεις αφού μπεις μέσα. Η ποιότητα των μουσείων μας βελτιώνεται σαφώς. Τώρα είναι πιο μεγάλα, πιο σωστά, πιο πληροφορημένα. Όμως η νοοτροπία του κόσμου έχει αλλάξει ως προς το τι θέλει, πώς μαθαίνει. Η κουλτούρα της τηλεόρασης καθορίζει τι θέλει το κοινό. Η τηλεόραση εθίζει το κοινό να βλέπει το ομοίωμα, την εικόνα του αντικειμένου και να μην ενδιαφέρεται για το αληθινό. Πώς θα αντιμετωπισθεί η κρίση; Υπάρχουν μουσεία, όπως η Εθνική Πινακοθήκη ή το Μουσείο Μπενάκη, που παρουσιάζουν αλματώδη αύξηση της επισκεψιμότητας, αφού προσφέρουν ένα πλούσιο πρόγραμμα. Χρειάζονται οικονομοτεχνικές μελέτες και να αλλάξει η νοοτροπία”.
Το μουσείο χώρος πολιτισμού στην Ευρώπη
Αναλύοντας το ίδιο θέμα στην εφημερίδα `Καθημερινή`, ο κ. Δημήτρης Κωνστάντιος, διευθυντής του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου τόνισε ότι “Το θέμα της επισκεψιμότητας των μουσείων είναι διαφορετικό στην Ευρώπη και στην Ελλάδα. Είναι σαφές αυτό, γιατί υπάρχει διαφορετική παράδοση και κουλτούρα. Στην Ευρώπη τα παιδιά από μικρά συνηθίζουν το μουσείο ως χώρο πολιτισμού, με συχνές επισκέψεις, οργανωμένα προγράμματα και μέσα από την ίδια την οικογένεια. Εντάσσουν το μουσείο στην καθημερινότητά τους. Ακόμη κι εγώ που ήμουν πριν από λίγες ημέρες στο Παρίσι εντυπωσιάστηκα όταν πρωί-πρωί μιας καθημερινής είδα να σχηματίζονται ουρές έξω από το Μουσείο Ορσέ αλλά και το Κλινί, το Μεσαιωνικό Μουσείο του Παρισιού”.
`Ζωντανή` διαφήμιση θα τονώσει την κίνηση
“Η γενική κρίση των μουσείων είναι συνυφασμένη με την οικονομική κρίση και εντάθηκε μετά το χτύπημα της 11ης Σεπτεμβρίου”, υπογραμμίζει η διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα, στα ΝΕΑ. “Είναι όμως βεβαιωμένο ότι μια καλή διαφήμιση στην τηλεόραση με γνωστούς ηθοποιούς και όχι άψυχα εκθέματα μπορεί να τριπλασιάσει το κοινό”. H κ. Πλάκα πιστώνεται με το γεγονός ότι έφερε πολύ κόσμο στην Πινακοθήκη και έχει πετύχει εκθέσεις με ρεκόρ επισκεπτών. Πέρυσι συγκέντρωσε περίπου 470.000 επισκέπτες στις μεγάλες εκθέσεις για την Αναγέννηση – και στη Γλυπτοθήκη.
Τα στατιστικά στοιχεία όμως του 2005 αφήνουν ένα τόνο αισιοδοξίας, μιας και στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, σύμφωνα με τον διευθυντή του Νίκο Καλτσά, παρατηρείται αύξηση επισκεπτών 30% τους τελευταίους μήνες. Αισιόδοξα επίσης είναι και τα μηνύματα από τα μικρά μουσεία που εκσυγχρονίσθηκαν.
Συνεκδότης του TravelDailyNews Media Network από το 1999 που περιλαμβάνει τρεις εκδόσεις για τη Διεθνή αγορά, τις αγορές της Ασίας και του Ειρηνικού και την αγορά της Ελλάδας και της Κύπρου.
Είναι υπεύθυνος για την στρατηγική ανάπτυξη του δικτύου, τις συνέργειες, και τη διεθνή αγορά.
