Υιοθετήθηκε χτες με συντριπτική πλειοψηφία από την Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου το ψήφισμα για τις πρόσφατες φυσικές καταστροφές στην Ευρώπη, με έμφαση στην Ελλάδα και τις φονικές πυρκαγιές. Το Ευρωκοινοβούλιο ζητά από την Κομισιόν και τα Κράτη – Μέλη ισχυρότερα μέτρα πρόληψης, προστασίας των δασών και έγκαιρης αντιμετώπισης των πυρκαγιών, τόσο σε επίπεδο κρατών μελών, όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο
Υιοθετήθηκε χτες με συντριπτική πλειοψηφία από την Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου το ψήφισμα για τις πρόσφατες φυσικές καταστροφές στην Ευρώπη, με έμφαση στην Ελλάδα και τις φονικές πυρκαγιές. Το Ευρωκοινοβούλιο ζητά από την Κομισιόν<...>και τα Κράτη – Μέλη ισχυρότερα μέτρα πρόληψης, προστασίας των δασών και έγκαιρης αντιμετώπισης των πυρκαγιών, τόσο σε επίπεδο κρατών μελών, όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο με την ενίσχυση της Ευρωπαϊκής Αλληλεγγύης.
Η απόφαση του Ευρωκοινοβουλίου, μεταξύ άλλων:
- Αναφερόμενη στα αίτια υπογραμμίζει ότι “είναι το αποτέλεσμα ενός αριθμού παραγόντων, στους οποίους συγκαταλέγονται, μεταξύ άλλων, η αλλαγή του κλίματος, ο ανεπαρκής ορισμός και η ανεπαρκής φροντίδα των δασών και ο συνδυασμός φυσικών αιτίων και ανθρώπινης αμέλειας, αλλά και οι ανθρώπινες εγκληματικές δραστηριότητες, παράλληλα με την ανεπαρκή εφαρμογή νόμων που απαγορεύουν την παράνομη οικοδόμηση σε καμένες εκτάσεις,”
- Αναγνωρίζει επίσης “τις επιβλαβείς οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες των φυσικών καταστροφών για τις περιφερειακές οικονομίες, την παραγωγική δραστηριότητα και τον τουρισμό.”
- Ζητείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή “να ενεργοποιήσει άμεσα το Ταμείο Αλληλεγγύης καθώς και όλα τα διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία και μέσα για την αποζημίωση των πληγέντων”, κατά τον πιο ευέλικτο δυνατό τρόπο και χωρίς καθυστέρηση, αποφεύγοντας χρονοβόρες διαδικασίες ή διοικητικά εμπόδια.
- Επιπλέον, καλείται η Επιτροπή “να εισαγάγει έκτακτες κοινοτικές ρυθμίσεις βοήθειας, ιδίως χρηματοδοτικής φύσεως, προκειμένου να στηριχθεί η αποκατάσταση των περιοχών που υπέστησαν μεγάλες ζημιές, να αποκατασταθεί το παραγωγικό δυναμικό στις πληγείσες περιοχές, να επιδιωχθεί η εκ νέου δημιουργία θέσεων απασχόλησης και να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα ούτως ώστε να αντισταθμιστεί το κοινωνικό κόστος που συνεπάγεται η απώλεια θέσεων εργασίας καθώς και άλλων πηγών εσόδων”, όπως ζήτησε η Ευρωομάδα της Αριστεράς.
- Καταδικάζονται οι πράξεις εμπρησμού και ζητούνται αυστηρότερες ποινικές κυρώσεις για τις εγκληματικές πράξεις οι οποίες βλάπτουν το περιβάλλον.
- Καλούνται τα Κράτη Μέλη να διασφαλίσουν ότι “όλες οι καμένες δασικές περιοχές θα παραμείνουν δάση και θα καλυφθούν από προγράμματα αναδάσωσης”, και ότι “δεν θα επιτραπεί καμία αλλαγή όσον αφορά στη χρήση της γης” και να εφαρμόσουν τη δέουσα νομοθεσία για τη διατήρηση και κατάλληλη χρήση της γης. Να προγραμματίσουν ακόμα, “χωρίς καθυστέρηση, πολιτικές εκτενούς ανοικοδόμησης για τον τουρισμό και τις πληγείσες τοπικές οικονομίες”.
- Καταδικάζει “την πρακτική νομιμοποίησης παράνομων κατασκευών σε προστατευόμενες περιοχές και σε περιοχές που δεν επιτρέπεται γενικά η δόμηση και ζητεί να σταματήσει άμεσα κάθε προσπάθεια μείωσης της προστασίας των δασών μέσω τροποποιήσεων του Ελληνικού Συντάγματος (άρθρο 24)”.
- Καλείται η Ευρωπαϊκή Ένωση “να αναγνωρίσει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των φυσικών καταστροφών που πλήττουν τη Μεσόγειο και να προσαρμόσει ανάλογα τα μέσα που διαθέτει στους τομείς της πρόληψης, της έρευνας, της διαχείρισης κινδύνων, της πολιτικής προστασίας και της αλληλεγγύης”.
- Γίνεται ειδική αναφορά στην απειλή που δέχθηκε η Αρχαία Ολυμπία και ζητά να υπάρχουν κεφάλαια άμεσα διαθέσιμα σε περίπτωση που πληγεί μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς από φυσικές καταστροφές.
- Ζητείται η προώθηση “του εθελοντισμού σε δράσεις πολιτικής προστασίας” καθώς και της επαγρύπνησης του κοινού “σχετικά με την αξία των δασών και του φυσικού περιβάλλοντος”.
- Αναγνωρίζεται ακόμα “η σημασία του κοινοτικού μηχανισμού πολιτικής προστασίας” και ζητείται να δημιουργηθεί μια ευρωπαϊκή δύναμη πολιτικής προστασίας, η οποία θα μπορεί να αντιδρά αμέσως σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, “όπως προτάθηκε στην έκθεση του πρώην Επιτρόπου Μπαρνιέ”.
Επίσης, με προφορική τροπολογία, προστέθηκε στο τελικό κείμενο του ψηφίσματος η υποχρέωση όλων των Κρατών Μελών για τήρηση Κτηματολογίου.
Ο κ. Δημήτρης Παπαδημούλης, μιλώντας στην Ολομέλεια ως βασικός ομιλητής της Ευρωομάδας της Αριστεράς τόνισε: “Η χώρα μου η Ελλάδα αντιμετωπίζει μια τραγωδία. Αυτό το καλοκαίρι χάθηκαν 75 ανθρώπινες ζωές. Κάηκαν σχεδόν 3 εκατομμύρια στρέμματα δάσους. Αντιμετωπίζουμε μια τεράστια οικολογική και οικονομική καταστροφή.
Το κράτος βρέθηκε ανέτοιμο. Οι κυβερνώντες προσπάθησαν να αποδώσουν όλη αυτή την τραγωδία στον αόρατο εχθρό, στις ασύμμετρες απειλές, υπονοώντας δράση τρομοκρατών. Η αλήθεια είναι ότι πληρώνουμε τις αμαρτίες και της σημερινής και της προηγούμενης κυβέρνησης. Η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα που δεν έχει δασολόγιο και κτηματολόγιο• στην οποία επιχειρείται να μειωθεί η προστασία του δάσους με την αναθεώρηση του άρθρου 24• που έχει 2 εκατομμύρια αυθαίρετα, αρκετά από αυτά μέσα σε δασικές εκτάσεις, ενώ χτίζονται με ευκολία βίλες στα καμένα και παίρνουν ρεύμα και νερό μετά, με ψηφοθηρικές τροπολογίες των κυβερνήσεων.
Αυτά πρέπει να αλλάξουν. Δυστυχώς, σ’ αυτή την τραγωδία υπήρξε ανεπαρκής πρόληψη. Παρότι ο ξηρός και άνυδρος χειμώνας προειδοποιούσε, μαζί με τους καύσωνες για μεγάλες πυρκαγιές, υπήρξε ελλιπής πρόληψη και προστασία, κακός συντονισμός την ώρα της καταστροφής. Δεκάδες εκατομμύρια ευρώ, εγκεκριμένα από το Ταμείο Συνοχής για τη δασική προστασία δεν έχουν διατεθεί ακόμη και τώρα. 33 εκατομμύρια ευρώ είναι εγκεκριμένα από το 2000 και ούτε ένα ευρώ δεν έχει απορροφηθεί μέχρι τώρα.
Το κράτος μέλος λοιπόν που λέγεται Ελλάς πρέπει να κάνει περισσότερα. Αλλά πρέπει και εμείς, ως Ευρωπαϊκή Ένωση και ως Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, να κάνουμε περισσότερα για να αντιμετωπίσουμε την κοινή ευρωπαϊκή δασική μας κληρονομιά.
Όχι πια λόγια. Όχι «θα μελετήσουμε τις προτάσεις Barnier» τις οποίες έχετε εδώ και πάρα πολύ καιρό στο συρτάρι. Τις προτάσεις Barnier εσείς τις παραγγείλατε και πρέπει να τις προωθήσετε. Πρέπει να δώσετε περισσότερα χρήματα από το Ταμείο Αλληλεγγύης και από το Ταμείο Ανάπτυξης της Υπαίθρου άμεσα, χωρίς γραφειοκρατία και στην Ελλάδα και στις άλλες χώρες που επλήγησαν. Να φτιαχτεί επί τέλους ένα Ταμείο για την προστασία των ευρωπαϊκών δασών, για την αποτροπή των πυρκαγιών και να εξετάσετε και το ενδεχόμενο, όπως κάνατε και για τις πλημμύρες, να υπάρξει μια οδηγία για την προστασία από τον κίνδυνο των πυρκαγιών.
Και κάτι ακόμη: χρειαζόμαστε – και το ζητώ στο όνομα της πολιτικής μου ομάδας – περισσότερη Ευρώπη για την προστασία των δασών και του περιβάλλοντος. Αντί να συνδράμουμε τους Αμερικανούς με δυνάμεις ταχείας επέμβασης στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν, να φτιάξουμε μια ευρωπαϊκή δύναμη ταχείας επέμβασης για την αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών.
Δεν αρκεί να συζητούμε θεωρητικά για τον κίνδυνο των κλιματικών αλλαγών. Πρέπει να κάνουμε περισσότερα γι’ αυτό ως Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτό σημαίνει κοινές πολιτικές, περισσότερα χρήματα από τα κοινά ταμεία και αυστηρότερο έλεγχο των κρατών μελών, όταν παραβιάζουν την ευρωπαϊκή νομοθεσία περί περιβάλλοντος”.
Μετά την υιοθέτηση του Ψηφίσματος, ο επικεφαλής των ευρωβουλευτών του ΠΑ.ΣΟ.Κ., κ. Σταύρος Λαμπρινίδης δήλωσε: “Υπεύθυνοι πολιτικοί, την ώρα μίας μεγάλης καταστροφής όπως οι πυρκαγιές που κατέκαψαν τη χώρα μας, δεν έχουν μόνο το δικαίωμα να αισθάνονται οδύνη. Έχουν και την υποχρέωση να αισθάνονται ευθύνη. Η ευθύνη για τις καταστροφικές συνέπειες των πυρκαγιών προφανώς δεν ανήκει στα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Ως Ευρωβουλευτές όμως, έχουμε ευθύνη να βεβαιωθούμε ότι η Ε.Ε. θα αποδεσμεύσει άμεσα και χωρίς γραφειοκρατικά κωλύματα βοήθεια για την αναγέννηση των κατεστραμμένων περιοχών και τη στήριξη των πληγέντων. Έχουμε ευθύνη να τονίσουμε ότι προσπάθειες αποχαρακτηρισμού των δασών, όπως το περίφημο άρθρο 24, είναι βούτυρο στο ψωμί των κάθε λογής καταπατητών. Και έχουμε ευθύνη να αντλήσουμε όλα τα απαραίτητα συμπεράσματα από τα προβλήματα στην πρόληψη και στην κατάσβεση των φετινών πυρκαγιών, ώστε ποτέ η Ελλάδα ή κάποιο άλλο Κράτος Μέλος της Ε.Ε. να μην ξαναζήσει αντίστοιχη τραγωδία. Αυτά ακριβώς αποφασίσαμε σήμερα στο Στρασβούργο”.
Την άμεση συνδρομή της Ε.Ε. ζήτησαν οι Έλληνες Ευρωβουλευτές
Την άμεση κινητοποίηση όλων των χρηματοδοτικών μέσων, που διαθέτει η Ε.Ε. για την αντιμετώπιση των τραγικών συνεπειών από τις δασικές πυρκαγιές στην Ελλάδα, ζήτησε ο επικεφαλής των ευρωβουλευτών της Ν.Δ., κ. Ιωάννης Βαρβιτσιώτης, στη διάρκεια της σχετικής συζήτησης στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο. Ο Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, κ Γιόζεφ Ντολ, συμμεριζόμενος την σημασία της συζήτησης, παραχώρησε τη θέση του κύριου ομιλητή για τη Ομάδα του στον κ. Βαρβιτσιώτη. Ο Έλληνας ευρωβουλευτής ενημέρωσε το Ευρωκοινοβούλιο για το μέγεθος της καταστροφής, καθώς και για τα μέτρα στήριξης της Πολιτείας στους πληγέντες. Στη συνέχεια ο επικεφαλής των ευρωβουλευτών της Ν.Δ. έκανε ιδιαίτερη αναφορά στο ψήφισμα για τις φυσικές καταστροφές, υπογραμμίζοντας ότι:
“Με το ψήφισμα το οποίο θα ψηφίσουμε, ξεκινούμε από τη διαπίστωση ότι καμία κυβέρνηση μόνη της, κανένας λαός μόνος του δεν μπορεί να αντιμετωπίσει μια τέτοια καταστροφή και επιδιώκουμε τα εξής:
.
Ολοκληρώνοντας ο κ. Βαρβιτσιώτης ευχαρίστησε την Ε.Ε. για τη συμπαράστασή της, και εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι “η Ένωση θα σταθεί στο πλάι της χώρας μας αποδεικνύοντας έτσι έμπρακτα ότι η αλληλεγγύη είναι η βασική αρχή που διέπει τις μεταξύ μας σχέσεις”.
Μεγαλύτερη οικονομική στήριξη ζήτησε ο Βακάλης
“Η ελληνική κυβέρνηση αγωνίζεται σήμερα με όλα τα μέσα για να αντιμετωπίσει τη βιβλική καταστροφή που υπέστη η χώρα. Όμως το μέγεθος της καταστροφής ξεπερνά κατά πολύ τις δυνατότητές της. Τούτες τις στιγμές η έννοια της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης αποκτά το βαθύτερό της περιεχόμενο. Η παγκόσμια κοινή γνώμη παρακολουθεί πώς η ευρωπαϊκή οικογένεια θα διαχειρισθεί το σκληρό πλήγμα που δέχθηκε ένα μέλος της” ανέφερε σε παρέμβαση του ο Ευρωβουλευτής της Ν.Δ., κ. Νίκος Βακάλης, ζητώντας από την Ευρωπαϊκή ΕΠιτροπή να εξαντλήσει όλα τα μέσα που διαθέτει.
Όπως πρόσθεσε, ορισμένες από τις ενέργειες που πρέπει να γίνουν άμεσα είναι οι εξής:
- Ευέλικτη ενεργοποίηση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Αλληλεγγύης.
- Ενεργοποίηση του άρθρου 100 παράγραφος 2 της Συνθήκης που προβλέπει επιπλέον κοινοτική χρηματοδότηση σε κράτος μέλος που επλήγη από σοβαρές φυσικές καταστροφές.
- Συμμετοχή της Επιτροπής και της Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος στη σύνταξη στρατηγικού σχεδίου ανασυγκρότησης των πυρόπληκτων περιοχών. Αυτό το στρατηγικό σχέδιο μπορεί να αποτελέσει αναμφισβήτητα μοντέλο και για μελλοντικές καταστροφές, που δυστυχώς αναμένονται λόγω των κλιματικών αλλαγών.
- Αναπροσαρμογή των προγραμμάτων του Γ’ και Δ’ ΚΠΣ για την αποκατάσταση των ζημιών.
- Παρέκκλιση από τους κοινοτικούς κανόνες για γεωργικές και κτηνοτροφικές ποσοστώσεις, κρατικές ενισχύσεις, φοροαπαλλαγές κ.α. υπέρ των πυρόπληκτων περιοχών, επιχειρήσεων καθώς και προσώπων.
Κλείνοντας την παρέμβαση του ο κ. Βακάλης υπογράμμισε πως “ήρθε η ώρα για τη σύσταση μιας Ευρωπαϊκής Δύναμης Πολιτικής Προστασίας, στο μοντέλο που πρότειναν αφενός ο πρώην επίτροπος Barnier κι αφετέρου από κοινού ο Γάλλος πρόεδρος Sarkozy και ο Έλληνας πρωθυπουργός Καραμανλής (μια υπηρεσία με δικές της εναέριες και επίγειες δυνάμεις και εξοπλισμό, καθώς και δορυφορικά συστήματα πυρανίχνευσης)”.
Σαμαράς: Θέμα πρώτιστης προτεραιότητας οι πυρκαγιές στην Ελλάδα
Θέμα πρώτιστης προτεραιότητας χαρακτήρισε τις πυρκαγιές στην Ελλάδα ο Ευρωβουλευτής της Ν.Δ., κ. Αντώνης Σαμαράς, μιλώντας στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ζητώντας την αλληλεγγύη ολόκληρης της Ευρώπης. Συγκεκριμένα, μεταξύ άλλων, τόνισε: “Δεν επρόκειτο για μία φωτιά ή ένα μόνο μέτωπο. Επρόκειτο για εκατοντάδες πυρκαγιές, που άναβαν ταυτόχρονα, παντού, όλες τις ώρες, μέρα και νύκτα, απ’ όλες τις κατευθύνσεις”.
“Η Ευρώπη, που οικοδομούμε”, συμπλήρωσε “σημαίνει Αλληλεγγύη και αυτοπεποίθηση. Οι συνάνθρωποί μας που επλήγησαν έχουν ανάγκη σήμερα την Αλληλεγγύη και την αυτοπεποίθηση που η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να τους προσφέρει. Έτσι ενισχύουμε την ίδια την Ευρώπη, ενισχύουμε τη συνοχή της, ενισχύουμε την πίστη των ευρωπαϊκών λαών στην ενότητά τους”.
Ενεργοποίηση όλων των κοινοτικών πόρων χωρίς γραφειοκρατικές καθυστερήσεις ζήτησε η Τζαμπάζη
Την ανάγκη άμεσης και συντονισμένης δράσης για την ανακούφιση των πληγέντων και την αποκατάσταση της οικολογικής ισορροπίας μέσω της ενεργοποίησης όλων των διαθέσιμων κοινοτικών πόρων χωρίς γραφειοκρατικές καθυστερήσεις, υπογράμμισε η Ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ κ. Ευαγγελία Τζαμπάζη κατά τη διάρκεια της συζήτησης, σχετικά με τις δασικές πυρκαγιές που έπληξαν την Ελλάδα, τις επιπτώσεις τους και τα συμπεράσματα που πρέπει να εξαχθούν για τα μέτρα πρόληψης και επαγρύπνησης.
Στην παρέμβασή της, η Ευρωβουλευτής τόνισε ότι μέσα από την υιοθέτηση και εφαρμογή αυστηρής περιβαλλοντικής νομοθεσίας για την προστασία των δασών και οικοσυστημάτων, η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να συμβάλλει ουσιαστικά στην αποτροπή της παράνομης οικοπεδοποίησης καθώς και στην αναδάσωση και αποκατάσταση των προστατευόμενων περιοχών.
Παράλληλα, η υιοθέτηση μιας ευρωπαϊκής στρατηγικής για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων των κλιματικών αλλαγών καθώς και η περαιτέρω προώθηση της συγκριτικής έρευνας και της ανταλλαγής τεχνογνωσίας και βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των Κρατών Μελών, θα μπορούσαν να συνδράμουν στην αποτελεσματική πρόληψη και αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Σε κάθε περίπτωση, όπως επεσήμανε η κ. Τζαμπάζη, η δράση της Ε.Ε. είναι μόνο επικουρική και δεν μπορεί να αντικαταστήσει το έργο των εθνικών αρχών πολιτικής προστασίας που είναι υπεύθυνοι για την αποτελεσματική πρόληψη και καταστολή αυτών των φαινομένων. Ωστόσο, η ίδρυση μίας αυτόνομης ευρωπαϊκής Ομάδας Ταχείας Επέμβασης που θα συνδράμει τις εθνικές αρχές σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών, ώστε να μην περιορίζεται η ευρωπαϊκή βοήθεια στις εθελοντικές προσφορές χωρών θα μπορούσε να λειτουργήσει προσθετικά στην εθνική δράση.
Για την αποφυγή παρόμοιων συμβάντων στο μέλλον, η έμφαση, όπως υπογράμμισε η Ευρωβουλευτής, πρέπει να δοθεί στα μέτρα πρόληψης: τον έγκαιρο σχεδιασμό, την επένδυση στις υποδομές, την επένδυση σε κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό, αλλά και τη μέριμνα για τις ανάγκες των πλέον ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού, όπως είναι τα ΑΜΕΑ, τα παιδία, οι ηλικιωμένοι, τόσο την ώρα του κινδύνου όσο και μετέπειτα της αποκατάστασης.
