Τελευταία νέα
ΑρχικήΤουριστικοί ΦορείςΕλληνικοίΠαρουσίαση Εθνικού Προγράμματος Διαχείρισης και Προστασίας των Υδατικών Πόρων
Υπουργείο ΠΕΧΩΔΕ

Παρουσίαση Εθνικού Προγράμματος Διαχείρισης και Προστασίας των Υδατικών Πόρων

Το Εθνικό Πρόγραμμα Διαχείρισης και Προστασίας των Υδατικών Πόρων της χώρας, το οποίο καταρτίστηκε από την Κεντρική Υπηρεσία Υδάτων του ΥΠΕΧΩΔΕ, σε συνεργασία με τις Περιφερειακές Διευθύνσεις Υδάτων και εκλεκτούς […]

Το Εθνικό Πρόγραμμα Διαχείρισης και Προστασίας των Υδατικών Πόρων της χώρας, το οποίο καταρτίστηκε από την Κεντρική Υπηρεσία Υδάτων του ΥΠΕΧΩΔΕ, σε συνεργασία με τις Περιφερειακές Διευθύνσεις Υδάτων και εκλεκτούς καθηγητές του Εθνικού<...>Μετσόβιου Πολυτεχνείου, παρουσίασε την τρίτη ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ, κ. Γιώργος Σουφλιάς. Στη συνέχεια, το Πρόγραμμα θα δοθεί για διαβούλευση και γνωμοδότηση στο Εθνικό Συμβούλιο Υδατικών Πόρων.

Επειδή, μάλιστα, πρόσφατα υπήρξε συζήτηση γύρω από το θέμα της διαχείρισης των υδατικών πόρων στη χώρα μας, ο αρμόδιος Υπουργός, στα πλαίσια συνέντευξης τύπου που παραχώρησε, ξεκαθάρισε αρχικά πως “μέχρι το 2004 που αναλάβαμε εδώ στο ΥΠΕΧΩΔΕ δεν είχε γίνει ουσιαστικά καμία ενέργεια για τη διαχείριση των υδάτων, πλην της ατελούς ενσωμάτωσης της Οδηγίας 2000/60 για τα Νερά. Από την πρώτη στιγμή θέσαμε την ορθολογική διαχείριση των υδατικών πόρων ως βασική μας προτεραιότητα. Στο πλαίσιο αυτό, μέχρι σήμερα έχουμε αναλάβει σειρά δράσεων για την ενσωμάτωση και εφαρμογή των σχετικών Οδηγιών, καθώς και για την παρακολούθηση της ποιοτικής και ποσοτικής κατάστασης των υδάτων της χώρας.

Συγκεκριμένα, ανέφερε:

  • Συγκροτήσαμε την Κεντρική Υπηρεσία Υδάτων, τις Περιφερειακές Διευθύνσεις Υδάτων, το Εθνικό Συμβούλιο Υδάτων και την Γνωμοδοτική Επιτροπή Υδάτων, η οποία κατά την διάρκεια του προηγουμένου άνυδρου έτους ασχολήθηκε με την αντιμετώπιση προβλημάτων λειψυδρίας.
  • Ενσωματώσαμε πλήρως την Οδηγία 2000/60 με το Π.Δ. 51/2007 και με σειρά ΚΥΑ, που καθορίζουν τα μέτρα, τις χρήσεις και τις διαδικασίες για την ολοκληρωμένη προστασία των υδάτων.
  • Καταρτίσαμε το Εθνικό Πρόγραμμα Διαχείρισης και Προστασίας των Υδατικών Πόρων, το οποίο αποτελεί δομικό στοιχείο για την εφαρμογή της Οδηγίας 2000/60.
  • Καλύψαμε πλήρως όλες τις υποχρεώσεις της χώρας σε σχέση με την εφαρμογή του Aρθρου 3 της Οδηγίας για τα νερά και υποβάλαμε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναλυτικούς χάρτες, που αποτυπώνουν την ένταξη των υπογείων, των μεταβατικών και των παράκτιων υδάτων στα Υδατικά Διαμερίσματα της χώρας.
  • Βρίσκεται σε εξέλιξη η κατάρτιση Στρατηγικών Διαχείρισης Λειψυδριών.
  • Βρίσκονται σε τελική φάση οι μελέτες διαχείρισης υδατικών πόρων των Υδατικών Διαμερισμάτων της χώρας. Εντός του 2008 θα είναι διαθέσιμες στις Διευθύνσεις Υδάτων των Περιφερειών.
  • Αναβαθμίζεται η Εθνική Τράπεζα Υδρολογικής και Μετεωρολογικής Πληροφορίας, με τη διάθεση ποσού 7,5 εκατ. ευρώ, στην οποία θα συνδεθεί και το Δίκτυο Παρακολούθησης Υπόγειων Νερών Ελλάδας. Παράλληλα αναβαθμίζεται και το Εθνικό Δίκτυο Πληροφοριών Περιβάλλοντος με τη διάθεση ποσού 4 εκατ. ευρώ.
  • Τα ποτάμια και οι λίμνες της χώρας παρακολουθούνται συστηματικά ανά τρίμηνο με δίκτυο 200 σημείων για 70 παραμέτρους ρύπανσης. Επίσης, σε 50 επιλεγμένα σημεία παρακολουθούνται συνολικά 156 τοξικές ουσίες. Προχωρούμε στην αναβάθμιση του δικτύου αυτού εντός του 2008, ώστε να παρακολουθεί και την οικολογική κατάσταση των ποταμών και λιμνών.
  • Υλοποιούνται προγράμματα αντιμετώπισης της νιτρορύπανσης γεωργικής προέλευσης (Θεσσαλία, Αργολίδα, Θεσσαλονίκη κ.α.), καθώς και ειδικά προγράμματα μείωσης της ρύπανσης από επικίνδυνες ουσίες (Βεγορίτιδα, Κορώνεια, κ.α.).
  • Όσον αφορά στην απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου με την οποία διαπιστώνεται η μη έγκαιρη εφαρμογή του άρθρου 5 της Οδηγίας 2000/60, ο κ. Σουφλιάς επεσήμανε ότι η απόφαση αυτή δεν συνεπάγεται την επιβολή προστίμου στη χώρα μας.

    Για το θέμα αυτό, τόνισε η Κεντρική Υπηρεσία Υδάτων του ΥΠΕΧΩΔΕ έχει ήδη αποστείλει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή το πρώτο σχέδιο έκθεσης προόδου. Επίσης, έχει ολοκληρώσει σε συνεργασία με το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το ΕΛΚΕΘΕ, το ΙΓΜΕ, εξειδικευμένους μελετητές και τις Διευθύνσεις Υδάτων των Περιφερειών:

    • την οικονομική ανάλυση των χρήσεων νερού και την εκτίμηση ανάκτησης του κόστους για τις υπηρεσίες ύδατος για όλη τη χώρα,
    • τον χαρακτηρισμό των επιφανειακών (ποτάμιων, λιμναίων, μεταβατικών, παράκτιων) και υπόγειων υδάτων, καθώς και τον προσδιορισμό των πιέσεων που δέχονται,
    • τον προκαταρκτικό προσδιορισμό των υδατικών συστημάτων που κινδυνεύουν να μην πετύχουν τους περιβαλλοντικούς στόχους της Οδηγίας μέχρι το 2015.


    Τα παραπάνω στοιχεία, μαζί με τις τελικές εκθέσεις που συντάσσονται για τα υπόγεια νερά από το ΙΓΜΕ, θα υποβληθούν από το ΥΠΕΧΩΔΕ μέσα στον Μάρτιο στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ώστε να καλυφθούν πλήρως οι υποχρεώσεις της χώρας σε σχέση με το `Αρθρο 5 της Οδηγίας και την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου.

    “Βασικός στόχος της προσπάθειάς μας” δήλωσε ο κ. Σουφλιάς “είναι να καλύψουμε τις καθυστερήσεις των προηγούμενων ετών και να είμαστε συνεπείς στις υποχρεώσεις μας απέναντι στην Ε.Ε. σε όλα τα θέματα”.

    Σκοπός του Εθνικού Προγράμματος Διαχείρισης και Προστασίας των Υδατικών Πόρων είναι η συντονισμένη, βιώσιμη και ολοκληρωμένη διαχείριση του νερού. Με τις κατάλληλες παρεμβάσεις τόσο στη φυσική προσφορά του νερού, όσο και στη ζήτηση, επιδιώκεται ο έλεγχος και η προστασία του νερού, η ελαχιστοποίηση των δυσμενών επιπτώσεων, καθώς και η επίτευξη συγκεκριμένων κοινωνικών, οικονομικών-αναπτυξιακών και περιβαλλοντικών στόχων.

    Τον πυρήνα του Προγράμματος αποτελεί η παρουσίαση της υδρολογικής κατάστασης του κάθε ενός από τα 14 υδατικά διαμερίσματα της χώρας και η καταγραφή των προβλημάτων, των δυνατοτήτων και των προοπτικών τους. Με βάση τα στοιχεία αυτά διαμορφώνονται προτάσεις σχετικά με τη διαχείριση των υδατικών πόρων κάθε περιοχής. Και βέβαια, γίνεται σύνθεση της διαχείρισης στο επίπεδο του συνόλου της χώρας. Τη μελέτη συμπληρώνει μεγάλος αριθμός πινάκων και χαρτών.

    Το Εθνικό Πρόγραμμα Διαχείρισης και Προστασίας των Υδατικών Πόρων είναι απαραίτητο εργαλείο για τη διαχείριση και προστασία του νερού σε περιφερειακό και κεντρικό επίπεδο. Και αυτό κυρίως για τους εξής λόγους:

    • Αποτελεί τη βάση για την εκπόνηση των επιμέρους αναλυτικών διαχειριστικών μελετών ανά κύρια λεκάνη απορροής ή υδατικό διαμέρισμα.
    • Αποτελεί επίσης, τη βάση για τη λήψη σημαντικών αποφάσεων για νέα αναπτυξιακά έργα και για μέτρα προστασίας των επιφανειακών και υπογείων υδατικών πόρων, σε περιφερειακό και κεντρικό επίπεδο.
    • Περιγράφει τα προβλήματα, τις αδυναμίες και τις ελλείψεις στα θέματα διαχείρισης, καθώς και τις δυνατότητες αντιμετώπισής τους.
    • Προτείνει μια σειρά σημαντικών παρεμβάσεων και δράσεων, οι οποίες τίθενται σε απόλυτη προτεραιότητα υλοποίησης.


    ΚΥΡΙΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

    Συμπεράσματα για την επάρκεια και την αξιοποίηση των υδατικών πόρων

    Το πιο πλεονασματικό υδατικό διαμέρισμα είναι αυτό της Δυτικής Στερεάς Ελλάδας, ενώ το πιο ελλειμματικό είναι αυτό της Θεσσαλίας. `Αλλα ελλειμματικά διαμερίσματα είναι αυτά της Ανατολικής Πελοποννήσου και των Νήσων Αιγαίου. Μακροπρόθεσμα, με τους σημερινούς ρυθμούς αύξησης των αναγκών, εκτιμάται ότι θα γίνουν ελλειμματικά και τα διαμερίσματα της Βόρειας Πελοποννήσου, της Ανατολικής Στερεάς Ελλάδας, της Αττικής, της Κεντρικής Μακεδονίας και της Θράκης.

    Συνολικά, πάντως, η χώρα μας διαθέτει επαρκείς επιφανειακούς και υπόγειους υδατικούς πόρους. Όμως, υπάρχουν διάφοροι λόγοι οι οποίοι μειώνουν σημαντικά την πραγματική διαθέσιμη ποσότητα των υδατικών πόρων και δυσκολεύουν την αξιοποίησή τους. Οι κυριότεροι από αυτούς τους λόγους είναι:

  1. Η άνιση κατανομή των υδατικών πόρων στο χώρο, καθώς η δυτική Ελλάδα δέχεται πολύ μεγαλύτερα ύψη βροχών από την ανατολική.
  2. Η ανομοιόμορφη κατανομή των υδατικών πόρων στο χρόνο, καθώς παρατηρείται μεγάλη συγκέντρωση βροχοπτώσεων κατά τη χειμερινή περίοδο.
  3. Η άνιση κατανομή της ζήτησης ύδατος στο χώρο, η οποία μάλιστα είναι και αναντίστοιχη με την κατανομή των υδατικών πόρων, καθώς οι κυριότερες χρήσεις νερού καταγράφονται στα ανατολικά και νότια της χώρας.
  4. Η ανομοιόμορφη κατανομή της ζήτησης ύδατος στο χρόνο, η οποία επίσης είναι αναντίστοιχη με την κατανομή των υδατικών πόρων. Για παράδειγμα, ο μεγαλύτερος καταναλωτής νερού που είναι η γεωργία σε ποσοστό 84%, καταναλώνει το νερό την ξηρή περίοδο. Την ίδια περίοδο, ιδιαίτερα το δίμηνο Ιουλίου – Αυγούστου, διπλασιάζεται και η κατανάλωση του νερού ύδρευσης λόγω τουρισμού.
  5. Η γεωμορφολογία της χώρας, η οποία χαρακτηρίζεται από πολλά μικρά υδατορέματα – χειμάρρους, επιφανειακή απορροή μικρής διάρκειας και συχνά πλημμυρικά φαινόμενα.
  6. Η εξάρτηση της βόρειας Ελλάδας από διασυνοριακούς ποταμούς (περίπου 13 δισεκατομμύρια m3 / χρόνο).
  7. Το μεγάλο ανάπτυγμα ακτών, με αποτέλεσμα η εντατική εκμετάλλευση των παράκτιων υπόγειων υδροφορέων να οδηγεί στην υφαλμύρισή τους.
  8. Τα πολλά άνυδρα ή με ελάχιστους υδατικούς πόρους νησιά.

  9. Τα προβλήματα διαθεσιμότητας των υδατικών πόρων επιτείνονται λόγω:

  • Της σημαντικής αύξησης της κατανάλωσης.
  • Της μείωσης εισροής νερών από γειτονικές χώρες.
  • Της ρύπανσης.
  • Ακραίων φαινομένων, όπως οι ξηρασίες, που παρατηρούνται όλο και συχνότερα και αποδίδονται στην κλιματική αλλαγή.

Συμπεράσματα για την ποιότητα των υδατικών πόρων

Η ποιοτική κατάσταση των υδατικών πόρων της χώρας θεωρείται καλή. Στη μεγάλη τους πλειοψηφία, τα νερά των ποταμών και λιμνών πληρούν τις προϋποθέσεις για παραγωγή πόσιμου νερού μετά από κατάλληλη επεξεργασία, με ορισμένες εξαιρέσεις όπως οι λίμνες Κορώνεια, Βιστωνίδα, ο ποταμός Ασωπός κλπ. Προβληματική, αν και εντός των ορίων, είναι η ποιότητα των νερών Πηνειού Θεσσαλίας, του Αξιού, του Τιταρήσιου, του Κόσυνθου και κυρίως του Έβρου.

Από τις διαθέσιμες μετρήσεις τοξικών στοιχείων στα επιφανειακά νερά, διαπιστώνεται ότι η ποιοτική τους κατάσταση όσον αφορά στις τοξικές ουσίες είναι ικανοποιητική.

Ιδιαίτερη αναφορά θα πρέπει να γίνει για τη ρύπανση των υπόγειων νερών (αλλά και των επιφανειακών) που οφείλεται στην παρουσία υψηλών συγκεντρώσεων αζώτου και κυρίως νιτρικών. Ιδιαίτερα υψηλές συγκεντρώσεις νιτρικών στους υπόγειους υδροφορείς έχουν παρατηρηθεί στις περιοχές Κωπαϊδας, Αργολικού πεδίου, Πηνειού Ηλείας και Θεσσαλικού κάμπου, και έχουν οδηγήσει στο χαρακτηρισμό τους ως ευπρόσβλητων ζωνών.

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ – ΜΕΤΡΑ

Προστασία υπογείων υδάτων

Επειδή η υποβάθμιση των υπογείων υδάτων είναι σε πολλές περιοχές κρίσιμη, θα πρέπει να ληφθούν ριζικά μέτρα προστασίας και ανάκαμψης των υδροφορέων. Σύμφωνα και με την πρόσφατη σχετική Οδηγία της Ε.Ε., οι μέθοδοι αειφορικής διαχείρισης των υπόγειων υδατικών πόρων είναι μεταξύ άλλων:

  • Η εφαρμογή μέτρων μείωσης των σημειακών πηγών ρύπανσης, όπως βόθροι, αλλά και διάχυτων, γεωργικής κυρίως προέλευσης, πηγών ρύπανσης (φυτοφάρμακα, νιτρικά) με την υιοθέτηση ορθών γεωργικών πρακτικών.
  • Ο περιορισμός των απωλειών ύδατος.
  • Η υποκατάσταση υπογείων υδάτων με επιφανειακά, μέσω της κατασκευής έργων ταμίευσης επιφανειακών νερών και μεθόδων ανάκτησης και επαναχρησιμοποίησης επεξεργασμένων υγρών αποβλήτων.
  • Ο τεχνητός εμπλουτισμός των υδροφορέων.
  • Η ουσιαστική μείωση των αντλήσεων υπόγειου νερού με αντίστοιχη εξοικονόμηση νερού για άρδευση.

Αποχέτευση και επεξεργασία λυμάτων

Μετά και την κατασκευή Εγκαταστάσεων Επεξεργασίας Λυμάτων των οικισμών της χώρας που υλοποιήθηκαν και υλοποιούνται τα τελευταία χρόνια μέσω του Γ΄ ΚΠΣ και την 4η Προγραμματική Περίοδο, όλοι οι οικισμοί άνω των 2.000 κατοίκων θα διαθέτουν δίκτυα αποχέτευσης και βιολογικούς καθαρισμούς.

Επίσης, πρέπει να αντιμετωπισθεί το πρόβλημα διαχείρισης των βιομηχανικών αποβλήτων, όπου παρατηρείται σημαντική καθυστέρηση. Πολλά αστικά υδατορεύματα, αποτελούν αποδέκτες ανεπεξέργαστων λυμάτων και βιομηχανικών αποβλήτων, όπως για παράδειγμα ο Ασωπός.

Παράλληλα, θα πρέπει να ενισχυθούν οι προσπάθειες προεπεξεργασίας, παρακολούθησης και ελέγχου, καθώς και συγκέντρωσης των παραγωγικών και βιομηχανικών μονάδων σε βιομηχανικές περιοχές.

Ανάπτυξη επιφανειακών υδατικών πόρων

Η Ελλάδα έχει χαμηλούς δείκτες στην κατασκευή μεγάλων υδραυλικών έργων αξιοποίησης υδατικών πόρων, σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, παρά τις δεδομένες γεωγραφικές και κλιματικές ιδιαιτερότητές της. Είναι χαρακτηριστικό ότι η Ελλάδα κατατάσσεται στην τελευταία θέση μεταξύ 24 ευρωπαϊκών και μεσογειακών χωρών διαθέτοντας μόλις 46 μεγάλα φράγματα. Η Ισπανία (1η στην κατάταξη) διαθέτει 1196, η Τουρκία (2η) 625, η Γαλλία (3η) 569, η Ιταλία (4η) 524, η Αλβανία ( 8η) 306 κλπ.

Όμως, τα μεγάλα υδραυλικά έργα υποδομής (ακόμη και αν πρόκειται για μεγάλους ταμιευτήρες και μεταφορές ή εκτροπές νερού σε άλλες λεκάνες) οφείλουν να αντιμετωπίζονται χωρίς δογματισμό και ιδεολογικές προκαταλήψεις διότι:

  • Η ανάπτυξη υδατικών πόρων και η κατασκευή έργων δεν προκαλεί περιβαλλοντική υποβάθμιση, όταν βέβαια τα έργα υλοποιούνται με τρόπους και δαπάνες που διασφαλίζουν ότι δεν υπάρχουν αρνητικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Τουναντίον, είναι δυνατόν ακόμη και να βελτιωθεί η υπάρχουσα περιβαλλοντική κατάσταση. Για παράδειγμα, με το φράγμα Ταυρωπού και τη δημιουργία της τεχνητής λίμνης Πλαστήρα, όχι μόνον υδροδοτείται η Καρδίτσα και παράγεται «πράσινη» ενέργεια, αλλά η ποιότητα του νερού και του περιβάλλοντος οικοσυστήματος είναι σε κατάσταση που δεν υπολείπεται ή είναι καλύτερη από την αντίστοιχη των φυσικών λιμνών.
  • Οι υποδομές αυτής της κλίμακας επιτρέπουν πολλαπλές επιλογές στη διαχείριση του υδατικού πόρου, ανάλογα με τις εκάστοτε κοινωνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές ανάγκες.
  • Υπάρχει η απαραίτητη τεχνογνωσία στη χώρα για την κατασκευή και ορθολογική λειτουργία των έργων.
  • Έχουν ήδη υλοποιηθεί έργα μεταφοράς νερού μεγάλης κλίμακας στην Ελλάδα με μεγάλη επιτυχία (ύδρευση Αθήνας, ύδρευση Καρδίτσας, ύδρευση Θεσσαλονίκης κλπ.).

Χρειάζεται να κατασκευασθούν έργα (μεσαίας και μεγάλης κλίμακας), τα οποία θα επιτρέψουν την κάλυψη των υδατικών ελλειμμάτων των ελλειμματικών περιοχών της χώρας και τη μερική επαναφορά των υπογείων υδατικών πόρων σε ανεκτή κατάσταση, υπό τις προϋποθέσεις που θέτει η Οδηγία 2000/60 για τα νερά, δηλαδή την προστασία της ποιοτικής κατάστασης των επιφανειακών υδατικών συστημάτων στα οποία γίνονται οι παρεμβάσεις, την αποφυγή της διατάραξης των οικοσυστημάτων, τον υπολογισμό του περιβαλλοντικού κόστους στην οικονομική ανάλυση, κλπ..

Στα έργα αυτά πρέπει να συμπεριληφθούν περίπου 20 μεγάλα υδροηλεκτρικά έργα που έχουν μελετηθεί (π.χ. στον Αχελώο, τον Αλιάκμονα, τον Αώο, τον Καλαμά και τον Aραχθο) και περίπου 250 μικρά υδροηλεκτρικά έργα που έχουν ήδη αδειοδοτηθεί. Επίσης, θα πρέπει να συνεχισθεί με ταχείς ρυθμούς το πρόγραμμα κατασκευής λιμνοδεξαμενών και υδρευτικών/αρδευτικών φραγμάτων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (11 ήδη κατασκευαζόμενα, 87 με οριστικές εγκεκριμένες μελέτες, και 9 με εκπονούμενες ή προς ανάθεση μελέτες).

Στα πλαίσια της κάλυψης των υδατικών ελλειμάτων με επιφανειακά νερά υπό τις προϋποθέσεις της Οδηγίας 2000/60, πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στην ολοκλήρωση των έργων μεταφοράς νερού από τον Αχελώο στη Θεσσαλία, και στην κατασκευή των φραγμάτων λεκάνης Πηνειού. Τα έργα αυτά, όπως προκύπτει, θα έχουν ιδιαίτερα θετικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις, όπως βελτίωση κατάστασης υδροφορέων, εξοικονόμηση ενέργειας από αντλήσεις, βελτίωση των συνθηκών ύδρευσης, βελτίωση ποιοτικής κατάστασης οικοσυστήματος Πηνειού, ενεργειακό όφελος από την παραγωγή «πράσινης» υδροηλεκτρικής ενέργειας.

Διαχείριση ζήτησης

Για τη βιώσιμη διαχείριση των υδατικών πόρων απαιτείται σωστή διαχείριση της ζήτησης για όλες τις χρήσεις, ειδικά στην άρδευση (84% περίπου της ζήτησης). Αυτά τα μέτρα πρέπει να μελετώνται και να εφαρμόζονται σε μόνιμη βάση και όχι σε περιόδους κρίσεων, αποσπασματικά και περιστασιακά.

Εξοικονόμηση νερού μπορεί να επιτευχθεί τόσο με αποδοτικότερες μεθόδους άρδευσης (π.χ. στάγδην άρδευση) και τη χρήση εναλλακτικών υδατικών πόρων, όσο και με επιλογή λιγότερο υδροβόρων καλλιεργειών, αλλά και τη συντήρηση/επιδιόρθωση αρδευτικών καναλιών και δικτύων. Θα πρέπει, πάντως, να γίνει κατανοητό ότι η εξοικονόμηση νερού άρδευσης δεν είναι μόνο ζήτημα υποκειμενικής στάσης των χρηστών. Χρειάζονται κατάλληλες υποδομές, για τις οποίες απαιτούνται αντίστοιχες οικονομικές επενδύσεις, στρατηγική αγροτικής κλπ πολιτικής και οικονομικά διαχειριστικά εργαλεία.

Το ίδιο ισχύει, σε μικρότερη κλίμακα, με την ύδρευση και τις σοβαρές απώλειες που παρουσιάζουν τα σχετικά δίκτυα. Η διαχείριση της ζήτησης πρέπει να επεκτείνεται και στη διαχείριση λειψυδριών λόγω ξηρασίας, με επιμερισμό των επιπτώσεων από το έλλειμμα νερού στη διάρκεια μιας ξηρασίας.

Αντιπλημμυρική προστασία

Πρέπει να γίνει άμεσα σχεδιασμός για τον περιορισμό των κινδύνων από πλημμύρες με την χρηματοδότηση αντιπλημμυρικών έργων, σύμφωνα και με τη σχετική πρόσφατη ευρωπαϊκή οδηγία, με πρώτη προτεραιότητα τις περιοχές αυξημένης επικινδυνότητας (π.χ. Αττική, μεγάλες πόλεις, Έβρος). Ο σχεδιασμός θα περιλαμβάνει απαραίτητα αντιπλημμυρικά έργα, χάρτες επικινδυνότητας, σχέδια διαχείρισης εκτάκτων αναγκών και άλλα μέτρα.

Διακρατικές συμφωνίες

Απαιτείται να δοθεί έμφαση και προτεραιότητα στη σύναψη δίκαιων για τη χώρα συμφωνιών με τα γειτονικά κράτη (Βουλγαρία, Τουρκία, ΠΓΔΜ) για τα διακρατικά νερά, με σκοπό τη μακροπρόθεσμη ολοκληρωμένη διαχείριση και προστασία της ποιότητας των υδατικών αυτών πόρων, αλλά και την εξασφάλιση της ελάχιστης περιβαλλοντικής παροχής για τα σημαντικά οικοσυστήματα της περιοχής.

Οικονομική ανάλυση χρήσεων νερού

Τέλος, σημαντικό πρόβλημα στην ορθολογική διαχείριση των υδατικών πόρων της χώρας αποτελεί η έλλειψη οικονομικής ανάλυσης των χρήσεων νερού. Σύμφωνα με τις απαιτήσεις και της Οδηγίας 2000/60, απαιτείται κοστολόγηση των χρήσεων και έργων αξιοποίησης νερού και επιμερισμός του οικονομικού κόστους και οφέλους στις επιμέρους χρήσεις, σε συνδυασμό με σύστημα κινήτρων, επιδοτήσεων και αποζημιώσεων.

ΥΛΟΠΟΙΟΥΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ

Bρίσκεται σε εξέλιξη ένα μακροπρόθεσμο Πρόγραμμα Δράσεων που στόχο έχει την προστασία και ορθολογική διαχείριση των υδατικών πόρων της χώρας και μεταξύ άλλων περιλαμβάνει:

  • Την ανάπτυξη συστημάτων και εργαλείων διαχείρισης υδατικών πόρων όλων των Υδατικών Διαμερισμάτων της χώρας. Το έργο θα είναι διαθέσιμο εντός του έτους στις Διευθύνσεις Υδάτων των Περιφερειών. Τα αποτελέσματα από το έργο αυτό θα συμπληρωθούν με τα Προγράμματα Μέτρων (μετά από ανάλυση κόστους-αποδοτικότητας) για την προστασία και αποκατάσταση των υδάτινων σωμάτων, για να ανταποκρίνονται στους περιβαλλοντικούς στόχους της Οδηγίας για τα Νερά, να καταρτισθούν τα πρώτα Σχέδια Διαχείρισης των λεκανών απορροής ποταμών της χώρας και να υποβληθούν στην Ε.Ε. έως το τέλος 2009, όπως έχουμε υποχρέωση.
  • Την αντιμετώπιση προβλημάτων λειψυδρίας με την εκπόνηση ολοκληρωμένης Στρατηγικής Διαχείρισης της Λειψυδρίας που περιλαμβάνει:
    • προπαρασκευή και προσχεδιασμό (δυνατότητα πρόβλεψης επερχόμενης λειψυδρίας, μηχανισμούς αναγνώρισης των σταδίων της λειψυδρίας).
    • σχέδιο αντιμετώπισης της λειψυδρίας (ολοκληρωμένες προτάσεις μέτρων για βραχυπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη αντιμετώπιση)
    • δράσεις μετά την λειψυδρία (κυρίως αξιολόγηση, βελτίωση και επανασχεδιασμό των επιλογών που εφαρμόσθηκαν)
  • Την επιμόρφωση των αρμόδιων Υπηρεσιών της χώρας σε τεχνικά θέματα εφαρμογής της Οδηγίας για τα Νερά και τη διαμόρφωση σχεδίου ενεργειών για την επιτυχή εφαρμογή της Οδηγίας σε κάθε Υδατικό Διαμέρισμα της χώρας.
  • Σε ό,τι αφορά στην προώθηση διακρατικών συμφωνιών, η Κεντρική Υπηρεσία Υδάτων του ΥΠΕΧΩΔΕ από κοινού με το Υπουργείο Εξωτερικών προωθεί την συνεργασία με τις γειτονικές χώρες για την ολοκληρωμένη προστασία και διαχείριση των διασυνοριακών ποταμών, λιμνών και υπόγειων υδάτων της χώρας.

Ιστοσελίδα | + Άρθρα
28/03/2024
27/03/2024
26/03/2024
22/03/2024
21/03/2024
20/03/2024