Σχολές μετεκπαίδευσης του ΟΤΕΚ και ξενοδόχοι
Με λύπη, αλλά όχι με έκπληξη, διάβασα στην εφημερίδα σας την Παρασκευή (04/02/2011) τις τοποθετήσεις του Συλλόγου Ξενοδόχων στο άρθρο με θέμα «Αναγκαία η άμεση αναδιοργάνωση της τουριστικής εκπαίδευσης» όπου δίχως περιστροφές προτείνεται η κατάργηση των τμημάτων της Μετεκπαίδευσης του ΟΤΕΚ, ως δαπανηρά για το ελληνικό κράτος, τα οποία προσφέρουν μηδενικές γνώσεις στους καταρτιζομένους (βάσει δειγματοληπτικής έρευνας, όπως αναφέρεται) καθώς επικαλύπτονται από τις σχολές ΕΠΑΣ και ΙΕΚ.
Οι τοποθετήσεις διατυπώνονται με πειστικό τρόπο και ο μέσος αναγνώστης σίγουρα θα επικροτούσε μια τέτοια ενέργεια, η οποία αναμφίβολα συμβάλει στην καλύτερη οικονομική διαχείριση του δημοσίου πλούτου.
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Οι σχολές μετεκπαίδευσης του ΟΤΕΚ απευθύνονται σε ξενοδοχοϋπαλλήλους με προϋπηρεσία στα ξενοδοχεία (είναι ήδη εργαζόμενοι), οι οποίοι δεν έχουν κάνει τουριστικές σπουδές ή έχουν κάνει σπουδές μη συναφείς με το αντικείμενο εργασίας τους. Έτσι τους δίνεται η δυνατότητα να παρακολουθήσουν έναν ταχύρρυθμο κύκλο μαθημάτων 3-4 μηνών και να λάβουν μια πιστοποίηση τουριστικής κατάρτισης. Αυτό πραγματοποιείται τους χειμερινούς μήνες όπου οι εργαζόμενοι δεν εργάζονται στον τουρισμό.
Γιατί τώρα ο Σύλλογος Ξενοδόχων νοιάζεται τόσο πολύ για την κατάργηση αυτής της σχολής; Οι εργαζόμενοι απόφοιτοι της Μετεκπαίδευσης όταν επιστρέφουν στο ξενοδοχείο μετά τη φοίτησή τους, δικαιούνται βάσει νόμου 10% προσαύξηση στον βασικό τους μισθό. Επίσης μεταπηδούν στην κατηγορία «υπάλληλοι» από «εργάτες» στη μισθοδοσία τους, που σημαίνει ότι σε πιθανή απόλυσή τους η αποζημίωση που θα λάβουν θα είναι πολλαπλάσια από πριν. Επίσης αποκτούν δικαιώματα συνταξιοδοτικά κ.ά.
Μας ξαφνιάζει επίσης ο απροκάλυπτος τρόπος με τον οποίο ο σύλλογος απαξιώνει το γνωστικό δυναμικό των αποφοίτων της μετεκπαίδευσης, αναφέροντας ότι δεν τίθεται καν ως προϋπόθεση για την εισαγωγή τους κάποια πρότερη βασική εκπαίδευση. Παρόλο που αυτό το χαρακτηριστικό των εργαζομένων δεν αποτέλεσε αποτρεπτικό παράγοντα για την πρόσληψή τους από τους ξενοδόχους, όταν οι ίδιοι οι υπάλληλοι προχωρούν σε σχετικά διαβήματα για να καλύψουν τα γνωστικά κενά τους και να βελτιώσουν το επαγγελματικό τους επίπεδο, οι ξενοδόχοι προβαίνουν σε αντιδράσεις, που αντιδιαστέλλονται τις αρχές της δια βίου μάθησης, βάζοντας τροχοπέδη στην προσωπική ανάπτυξη των εργαζομένων, εξαιτίας της εξυπηρέτησης των δικών τους προσωπικών οικονομικών συμφερόντων.
Τα ΙΕΚ & η ΕΠΑΣ του ΟΤΕΚ λειτουργούν δύο ακαδημαϊκά έτη – από Οκτώβριο έως τέλη Ιουνίου – και όπως αντιλαμβάνεστε η φοίτηση για εν ενεργεία ξενοδοχουπαλλήλους είναι αδύνατη. Έτσι καταρρίπτεται το επιχείρημα της «επικάλυψης» των σχολών όπως αναφέρεται στην επιστολή του συλλόγου.
Ποιά είναι τώρα η αντιμετώπιση πολλών (ευτυχώς όχι της πλειονότητας) ξενοδόχων απέναντι στους απόφοιτους της Μετεκπαίδευσης; Από την περυσινή μου εμπειρία ως καθηγητής στη συγκεκριμένη σχολή, υπήρξαν περιπτώσεις όπου ξενοδόχος δεν κατάφερε να απολύσει δυο καμαριέρες διότι ήταν σπουδάστριες στην μετεκπαίδευση και ο νόμος τις προστατεύει. Επίσης θυμάμαι μαρτυρίες επαγγελματιών – σπουδαστών μου, οι οποίοι όταν αναζητούσαν εργασία και έλεγαν ότι τελειώνουν τη σχολή της μετεκπαίδευσης είχαν μια μόνο απάντηση: «τώρα μας τα χαλάς».
Θα ήθελα πολύ να δημοσιευόταν η «δειγματοληπτική έρευνα» του Συλλόγου Ξενοδόχων, βάσει της οποίας προκύπτει ότι οι περυσινοί απόφοιτοι έλαβαν μηδενικές γνώσεις. Με ποιά κριτήρια μετρήθηκε η απόδοσή τους; Και πως αυτή συγκρίθηκε με την απόδοση του 2009;
Στη διάθεση της εφημερίδα σας έχω όλα τα ανώνυμα ερωτηματολόγια των σπουδαστών μου πέρυσι, όπου στην πλειονότητά τους αναφέρουν ότι η Μετεκπαίδευση ήταν πολύ ευεργετική τόσο για την εργασία τους όσο και για τη ζωή τους.
Γιατί τώρα -ορισμένοι- ξενοδόχοι δεν επιθυμούν εργαζόμενους απόφοιτους τουριστικών σχολών ή άλλων ανώτερων και ανώτατων σχολών;
Τα τελευταία χρόνια πραγματοποιείται μια μαζική «εισαγωγή» προσωπικού από τις πρώην ανατολικές χώρες, όπου με το πρόσχημα της «πρακτικής άσκησης» εργάζονται σε διάφορα τμήματα με μισθούς 1/3 ή 1/4 από τους κανονικούς και δίχως βεβαίως ασφάλιση. Πολλοί από αυτούς δε διαθέτουν ουδεμία τουριστική εκπαίδευση, ενώ μιλούν σχεδόν πάντα μόνο τη μητρική τους γλώσσα. Θυμάμαι πέρυσι έναν Chef σε μεγάλο ξενοδοχείο της Χερσονήσου, ο οποίος μού έλεγε ότι όλο του το προσωπικό είναι ανεκπαίδευτο, ενώ δεν μπορεί ούτε να επικοινωνήσει μαζί του.
Μη σας ξαφνιάζουν τα παραπάνω, αν σκεφτείτε ότι κανένας υπουργός τουρισμού μετά την μεταπολίτευση δεν είχε ή έχει πραγματοποιήσει τουριστικές σπουδές. Είναι άλλωστε σύνηθες το φαινόμενο να τοποθετούνται σε νευραλγικές θέσεις άτομα που δε διαθέτουν ή δεν έχουν σπουδάσει το συγκεριμένο αντικείμενο. Παρατηρήστε επίσης ότι ο «ξενοδόχος» που ασχολείται με τον τουρισμό, ασκεί πολιτική επιρροή, επηρεάζει την τουριστική πολιτική, εμπλέκεται σε θέματα τουριστικής εκπαίδευσης ή και σε προσλήψεις, βαπτίστηκε ξενοδόχος με βάση την ιδιοκτησία του. Δηλαδή, πολύ απλά, όποιος κληρονομεί ή αγοράζει ένα ξενοδοχείο γίνεται ξενοδόχος και ταυτόχρονα ειδήμων στον τουρισμό. Φανταστείτε δηλαδή έναν γιατρό, αρχιτέκτονα, ηλεκτρολόγο να κληροδοτούσε το επάγγελμά του στα παιδιά του, τα οποία δεν είχουν σπουδάσει το συγκεκριμένο αντικείμενο. Θα εμπιστευόσασταν την υγεία σας, το σπίτι σας ή τα ηλεκτρολογικά σας στα τέκνα των ανωτέρω;
Ενδεχομένως να αναφερθεί ο ισχυρισμός από πλευράς συλλόγου ότι «έχουμε τους διευθυντές των ξενοδοχείων». Σίγουρα δε διαφωνώ, αλλά σε πολλές περιπτώσεις ο ιδιοκτησιακός παρεμβατισμός είναι τόσο έντονος, με αποτέλεσμα ο ρόλος του διευθυντή να περιορίζεται σε διαχειριστικά θέματα.
Τέλος, θα ήθελα να τονίσω ότι όλες οι παραπάνω απόψεις και επιχειρήματα προκύπτουν από την επαγγελματική μου εμπειρία στα ξενοδοχεία από το 1995, στην τουριστική εκπαίδευση από το 2000 και ουδεμία προσωπική διαφωνία έχω με οποιοδήποτε μέλος του Συλλόγου Ξενοδόχων, αλλά τοποθετούμαι πάνω στη δημοσιευμένη επιστολή του συλλόγου για κατάργηση της σχολής της μετεκπαίδευσης του ΟΤΕΚ.
* Ο Γιώργος Τριανταφύλλου είναι καθηγητής Τουρισμού – Κοινωνιολόγος, MSc, PhD(c)
O Δρ. Γεώργιος Τριανταφύλλου είναι Επιθεωρητής Εργασίας και υποψήφιος διδάκτορας στο τμήμα Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης με θέμα «Η βία και η παρενόχληση στον ξενοδοχειακό χώρο και ο ρόλος της Επιθεώρησης Εργασίας στην καταπολέμηση του φαινομένου»
