Τελευταία νέα
ΑρχικήΣτήλεςΆρθραΑπόψειςΑνταγωνιστικότητα Ελληνικού Τουριστικού Προϊόντος και Τουριστική Πολιτική

ΑπόψειςΑνταγωνιστικότητα Ελληνικού Τουριστικού Προϊόντος και Τουριστική Πολιτική

Απόψεις
Ανταγωνιστικότητα Ελληνικού Τουριστικού Προϊόντος και Τουριστική Πολιτική
του Δρα `Αρη Ίκκου

Την Πέμπτη, 17 Φεβρουαρίου 2006, δημοσιεύθηκε η πολύ ενδιαφέρουσα Μελέτη του ΣΕΤΕ για την Ανταγωνιστικότητα του Ελληνικού Τουριστικού Προϊόντος. Πρόκειται για μια μελέτη με εξαιρετικά ενδιαφέροντα στοιχεία, ερωτήματα και προτάσεις που αξίζει να διαβαστεί από τους επαγγελματίες του Τουρισμού.

Θα ήθελα όμως να σταθώ σε ορισμένα στοιχεία της μελέτης που δημιουργούν σημαντικά ερωτήματα ως προς την ασκούμενη τουριστική πολιτική. Συγκεκριμένα:

– από τον πίνακα 2 της σελ. 15 (τελευταία στήλη) προκύπτει η παρακάτω μεταβολή αφίξεων στην Ελλάδα:

Έτος
Μεταβολή Αφίξεων
2002
-0,73%
2003
-0,57%
2004
-3,00%
2005
+4,74%

Κατά την προηγούμενη Philoxenia, ο τότε Υπουργός Τουριστικής Ανάπτυξης ανέφερε ότι ο ρυθμός ανάπτυξης τουριστικών αφίξεων αναμένεται να κινηθεί σε `διψήφια επίπεδα`. Τι ισχύει; (Είναι ενδιαφέρον ότι στη σελ. 13 της Μελέτης αναφέρεται ότι `…οι κυβερνήσεις, είτε με μεθόδους δημιουργικής λογιστικής, είτε με μυθοπλασίες καλλιεργούν πληθώρα προσδοκιών`). Είναι επίσης ενδιαφέρον ότι με βάση τα παραπάνω στοιχεία η κίνηση το 2005 απλώς επανήλθε στα επίπεδα του 2001, κάτι που κάθε άλλο παρά εφησυχασμό μπορεί να δημιουργήσει, ιδιαίτερα αν αναλογισθεί κανείς την συνεχώς μεταβαλλόμενη κατανομή της ζήτησης και την αύξηση των μονάδων / κλινών και άρα την φθίνουσα πληρότητα σε πολλές περιοχές.

– στα `Κύρια Σημεία`, σελ. 1 της Μελέτης, αναφέρεται ότι `για κάθε προϊόν του ελληνικού τουρισμού χρειαζόμαστε και ξεχωριστό σχέδιο μάρκετινγκ` ενώ στη σελ. 48 αναφέρεται ότι `όσο μεγαλύτερος είναι ο κατακερματισμός του διαφημιστικού προϋπολογισμού, τόσο λιγότερο αποτελεσματική γίνεται η διαφήμιση ανά αγορά-στόχο`. Χωρίς να θέλουμε να αμφισβητήσουμε ότι η διεθνής καμπάνια `Ζήσε τον Μύθο σου` αποτελεί μια βελτίωση έναντι της πρακτικής των προηγούμενων ετών, πόσο βασίστηκε αυτή η καμπάνια στις 2 πολύ γνωστές αυτές αρχές του μάρκετινγκ που αναφέρει η Μελέτη; Και ακόμα σημαντικότερο, πώς θα βελτιωθεί / προσαρμοσθεί τους επόμενους μήνες για να γίνει πιο αποτελεσματική; Θα ήταν ιδιαίτερα σκόπιμο για τους επαγγελματίες του χώρου να γνωρίζουμε τις μεθόδους που χρησιμοποιεί ο ΕΟΤ για την μέτρηση της αποτελεσματικότητας και τα σχετικά συμπεράσματα.

– στη σελ. 13 της Μελέτης αναφέρεται ότι υπάρχει `…“τεχνολογική” καθυστέρηση της πληροφόρησης, με την έννοια ότι μια επένδυση που ξεκινά σήμερα, έχει στην καλύτερη περίπτωση διαθέσιμα στοιχεία του προηγούμενου έτους, ενώ θα ολοκληρωθεί το συντομότερο σε δύο χρόνια, άρα [υπάρχει] χάσμα 3 ετών`. Η εμπειρία μας δυστυχώς είναι πολύ πιο απαισιόδοξη αφού, ιδιαίτερα για τα στοιχεία αγοράς (market data), συνήθως βρίσκει κανείς στοιχεία με παλαιότητα 2 η περισσοτέρων ετών. Αντίθετα, για παράδειγμα, στην Κύπρο είναι διαθέσιμα τα λεπτομερή στοιχεία του προηγούμενου μήνα πριν την εκπνοή του τρέχοντος.

Ανεξάρτητα του αν υπεύθυνος για τη συλλογή των στοιχείων είναι ο ΕΟΤ ή η ΕΣΥΕ το πρόβλημα α) παραμένει και είναι εξαιρετικής σημασίας στο σύγχρονο ανταγωνιστικό περιβάλλον ιδιαίτερα για την προσέλκυση ξένων επενδύσεων και β) είναι αδύνατον το Υπουργείο Τουριστικής Ανάπτυξης να ασκήσει ουσιαστική πολιτική marketing με στοιχεία 2 ή περισσότερων ετών. `Αρα είναι πρώτη προτεραιότητα (και ευθύνη) του Υπουργείου να λύσει αυτό το πρόβλημα.

– Σε μια προηγούμενη μελέτη του ΣΕΤΕ (Τουρισμός και Απασχόληση, 2003) αναφέρονται τα εξής στην σελ. 8:

‘- Στην περίοδο 1980-1997 η αύξηση της απασχόλησης στην τουριστική οικονομία ήταν 87%, έναντι μόνο 9,2% της συνολικής απασχόλησης και μείωσης 15% στην μεταποίηση…
Οι εντυπωσιακές αυτές διαφορές δεν αποτελούν έκπληξη, αν αναλογισθεί κανείς ότι:
– Η τουριστική οικονομία, δηλαδή το σύνολο της προστιθέμενης αξίας που προσδιορίζεται άμεσα και έμμεσα από την τουριστική ζήτηση, κυμαίνεται σήμερα στο 18% του ΑΕΠ …
– Η συμβολή της τουριστικής οικονομίας στην οικονομική ανάπτυξη των τελευταίων 20 ετών ήταν περίπου 12 φορές μεγαλύτερη από την αντίστοιχη της βιομηχανίας.
– Ο Τουρισμός έχει προκαλέσει το σύνολο σχεδόν της βελτίωσης της κατανομής του περιφερειακού εισοδήματος τα τελευταία 20-30 χρόνια.
– Το τουριστικό συνάλλαγμα είναι 2,5 φορές μεγαλύτερο από το συνάλλαγμα από βιομηχανικές εξαγωγές και 1,8 φορές μεγαλύτερο από τη συνολική αξία των εξαγωγών.
… σύμφωνα με τα στοιχεία του WTTC … για κάθε θέση άμεσης απασχόλησης στον τουρισμό δημιουργούνται επιπλέον 2,6 έως 3 θέσεις απασχόλησης στην οικονομία γενικά’
.
Σύμφωνα με την ίδια μελέτη αντίστοιχα υψηλή είναι και η συμμετοχή του τουρισμού στην απασχόληση.

Από την άλλη πλευρά, στη σελ. 55 της Μελέτης για την Ανταγωνιστικότητα αναφέρεται ότι `το εκάστοτε Υπουργείο αρμόδιο για τον Τουρισμό δεν επηρεάζει σχεδόν ποτέ περισσότερο από το 20% των παραγόντων που διαμορφώνουν την ανταγωνιστικότητα της τουριστικής οικονομίας. Το υπόλοιπο 80% επηρεάζεται από άλλα Υπουργεία και Οργανισμούς του ευρύτερου δημόσιου τομέα που χαρακτηρίζονται ως ‘μη-τουριστικοί’ (και μερικές φορές αντι-τουριστικοί)`. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα `το 90% των εθνικών σχεδίων τουριστικής ανάπτυξης είτε εφαρμόζονται ελάχιστα, είτε δεν εφαρμόζονται καθόλου`[!!!]

Με δεδομένα λοιπόν:

– την εξαιρετική σημασία του τουρισμού για την Ελληνική οικονομία αλλά και την πραγματικότητα ότι αποτελεί έναν από τους ελάχιστους κλάδους με διεθνές ανταγωνιστικό πλεονέκτημα (όπως προκύπτει και από τη διεθνή θέση της Ελλάδας σε αφίξεις και ιδιαίτερα σε έσοδα) αλλά και δυνατότητα τη ταχείας ανάπτυξης και απόδοσης του συγκεκριμένου κλάδου,
– την αδυναμία των απανταχού Υπουργείων να εφαρμόσουν τουριστική πολιτική λόγω συναρμοδιοτήτων και διαφορετικών προτεραιοτήτων των άλλων Υπουργείων,
– τη γνωστή δυσκαμψία των μηχανισμών του Ελληνικού Δημοσίου,
– την πετυχημένη (εκ του αποτελέσματος) εμπειρία της `Διυπουργικής υπό τον Πρωθυπουργό` για την επίλυση των προβλημάτων συναρμοδιότητας των Ολυμπιακών Αγώνων, χωρίς τη δημιουργία (όπως είχε αρχικά προταθεί) Υπουργείου Ολυμπιακών Αγώνων, αλλά με τη δημιουργία ενός ισχυρού εκτελεστικού σχήματος (Αθήνα 2004) για την υλοποίηση του project `Ολυμπιακοί Αγώνες`,

μήπως ήρθε η ώρα να σκεφτούμε ως χώρα ένα αντίστοιχο μοντέλο και για τον Τουρισμό, δηλαδή την κατάργηση του Υπουργείου Τουρισμού και τη Δημιουργία και την αντικατάστασή του από:


  • μια Διυπουργική Επιτροπή υπό τον Πρωθυπουργό με αποκλειστική αρμοδιότητα της Επιτροπής τα θέματα τουριστικής πολιτικής,
  • την δημιουργία ενός ισχυρού ΕΟΤ, κατάλληλα στελεχωμένου, που θα επικεντρωθεί στην υλοποίηση της πολιτικής.


Αν αναλογισθεί κανείς ότι, σύμφωνα με τα παραπάνω, ο Τουρισμός αποτελεί τον κατ` εξοχήν αναπτυξιακό και αναδιανεμητικό κλάδο της οικονομίας μας, άποψή μας είναι ότι αξίζει της άμεσης εμπλοκής του εκάστοτε Πρωθυπουργού και συναρμόδιων Υπουργών για την ταχεία ανάπτυξη και απόδοσή του.
Ιστοσελίδα | + Άρθρα
29/03/2024
28/03/2024
27/03/2024
26/03/2024
22/03/2024
21/03/2024