Τελευταία νέα
ΑρχικήΣτήλεςΜελέτες και ΈρευνεςΔυνατότητες και Προϋποθέσεις Ανάπτυξης Τουρισμού Θεσσαλονίκης

Δυνατότητες και Προϋποθέσεις Ανάπτυξης Τουρισμού Θεσσαλονίκης

Δυνατότητες και Προϋποθέσεις Ανάπτυξης Τουρισμού Θεσσαλονίκης

Μελέτη για την «Τουριστική και Ξενοδοχειακή Υποδομή της Θεσσαλονίκης και τις δυνατότητες και προϋποθέσεις ανάπτυξης του Τουρισμού της» παρουσίασαν την Τρίτη στο συνεδριακό κέντρο ‘Ι. Βελλίδης’ ο αναπληρωτής πρόεδρος του Οργανισμού Τουριστικής Προβολής και Μάρκετινγκ Θεσσαλονίκης και πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Θεσσαλονίκης και της Helexpo Α.Ε., κ. Αριστοτέλης Θωμόπουλος και ο γενικός διευθυντής της εταιρίας JBR Hellas, κ. `Αρης Ίκκος.

Στόχος της μελέτης ήταν να αποτυπώσει την σημερινή κατάσταση του τουρισμού της Θεσσαλονίκης, να αναδείξει τις δυνατότητες ανάπτυξης του,
να υπολογίσει τα Οικονομικά οφέλη που θα προκύψουν από την ανάπτυξη αυτή και να προσδιορίσει τον τρόπο υλοποίησης ενός τόσο σημαντικού εγχειρήματος.

Η κατάσταση σήμερα – σύγκριση με άλλες Ευρωπαϊκές πόλεις

Η στασιμότητα του τουρισμού της Θεσσαλονίκης τα τελευταία χρόνια έχει συνδυαστεί με μια σημαντική αύξηση του ξενοδοχειακού δυναμικού της πόλης. Συνοπτικά αναφέρουμε ότι:


  • οι διανυκτερεύσεις στο Δήμο Θεσσαλονίκης το 1995 ήταν περίπου 1,1 εκατ., το 2000 περίπου 1,2 εκατ. και το 2005 επίσης 1,2 εκατ.
  • αντίθετα, ο αριθμός ξενοδοχειακών κλινών στην πόλη ενώ παρουσίασε μια μικρή πτώση από 6.512 σε 6.340 μεταξύ 1995 και 2000, αυξήθηκε σημαντικά μέχρι το 2005 σε 7.514. Μάλιστα η αύξηση αυτή ήταν κατ’ εξοχήν στα ξενοδοχεία 4 και 5 αστέρων ενώ στις χαμηλότερες κατηγορίες 2 και 1 αστέρων παρατηρείται μείωση.
  • αντίστοιχα για το Νομό Θεσσαλονίκης, οι διανυκτερεύσεις αυξήθηκαν από 1,25 εκατ. το 1995 σε 1,6 εκατ. το 2000 και παρέμειναν σταθερές μέχρι το 2005.
  • αντίθετα, ο αριθμός κλινών στον Νομό αυξήθηκε από 8.655 το 1995 σε 10.166 το 2000 και 12.433 το 2005. Και σε επίπεδο Νομού σχεδόν το σύνολο της αύξησης οφείλεται σε αύξηση κλινών σε ξενοδοχεία 4 και 5 αστέρων.
  • αναπόφευκτη συνέπεια της τόσο σημαντικής αύξησης προσφοράς σε σχέση με την στάσιμη ζήτηση ήταν η πτώση των πληροτήτων. Έτσι η πληρότητα κλινών σε επίπεδο Νομού έπεσε από 52,3% το 2000 σε 42,8% το 2005 και σε επίπεδο Δήμου από 53,4% το 2000 σε 45,5% το 2004.
  • τέλος, είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι περισσότερο από 75% των τουριστών της Θεσσαλονίκης είναι Έλληνες ενώ η παρουσία τουριστών από αγορές long haul είναι μικρότερη του 5%.


Αντίθετα, στην Ευρώπη, τα τελευταία χρόνια παρατηρείται διεθνώς άνθιση του «Τουρισμού Πόλεων» (city breaks) – περισσότερα από 35 εκατ. ταξίδια ετησίως και πολλές πόλεις που έχουν αναπτύξει αυτό το είδος του τουρισμού έχουν παρουσιάσει μέσο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης άνω του 5% την τελευταία δεκαπενταετία. Η σημασία των city breaks αποδεικνύεται και από το κοινωνικοοικονομικό προφίλ των τουριστών αυτών που, σύμφωνα με έρευνα της IPK International, είναι:
  • το 42% προέρχεται από τις ανώτερες εισοδηματικές τάξεις και το 28% από τις μεσο-ανώτερες,

  • το 49% έχει ανώτερη και ανώτατη μόρφωση.

Είναι δηλαδή τουρίστες με σημαντικές δυνατότητες κατανάλωσης, αλλά και σημαντικές απαιτήσεις.

Σημαντικό επίσης είναι ότι κύρια δραστηριότητα στα City Breaks είναι η Περιήγηση και η Επίσκεψη Αξιοθέατων (2 στους 3 τουρίστες), κάτι στο οποίο η Θεσσαλονίκη έχει σημαντικά συγκριτικά πλεονεκτήματα και μάλιστα πλεονεκτήματα που μπορούν να αξιοποιηθούν κατά κύριο λόγο τους μήνες Σεπτέμβριο έως Ιούνιο. Αντίθετα με την προοπτική αυτή, η πραγματικότητα για την Θεσσαλονίκη είναι πολύ διαφορετική. Για παράδειγμα το κορυφαίο παγκοσμίως μνημείο των Τάφων της Βεργίνας έχει επισκεψιμότητα περίπου 120.000 όταν το Μουσείο της Ποδοσφαιρικής ομάδας Barcelona δέχεται άνω του 1.000.000 επισκεπτών ετησίως.

Η απόρροια όλων των παραπάνω είναι γνωστή:

  • χαμηλές πληρότητες ιδιαίτερα στις υψηλές κατηγορίες όπου παρατηρείται ‘υπερεπένδυση’ και
    χαμηλά έσοδα ανά δωμάτιο καθώς οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις ‘ρίχνουν τις τιμές’ για να προσελκύσουν πελάτες,
  • ως αποτέλεσμα αδυναμία αποπληρωμής των πολύ σημαντικών επενδύσεων που έχουν γίνει και πιθανότατα αδυναμία διατήρησης του υπάρχοντος επιπέδου απασχόλησης στα ξενοδοχεία στο (εγγύς) μέλλον.


Ποια η άποψη των Τουριστών για την Θεσσαλονίκη

Τα παραπάνω δεδομένα βασίζονται στην εμπειρία που βιώνουν οι τουρίστες στην Θεσσαλονίκη και την πληροφόρηση που έχουν για τις δυνατότητες που τους προσφέρει η πόλη. Προκειμένου να διερευνήσουμε τις απόψεις και τις εμπειρίες τους απευθυνθήκαμε, με τη βοήθεια και τη συνεργασία της Ένωσης Ξενοδόχων Θεσσαλονίκης και ξενοδοχείων-μελών της, σε τουρίστες των ξενοδοχείων της Θεσσαλονίκης. Η έρευνα κάλυψε περίπου 350 τουρίστες την περίοδο Μάιο έως Οκτώβριο 2006. Το ερωτηματολόγιο κάλυψε:


  • δημογραφικά στοιχεία
  • στοιχεία για δαπάνες
  • στοιχεία για δραστηριότητες

  • αξιολόγηση εμπειριών σε κλίμακα 1 (ανεπαρκές) έως 10 (εξαιρετικό)


Πώς βλέπουν λοιπόν οι τουρίστες την Θεσσαλονίκη; Συνοπτικά μπορούμε να πούμε:
  • σε επίπεδο γενικής αξιολόγησης, ο βαθμός της Θεσσαλονίκης (7,6) κρίνεται ως ικανοποιητικός, σίγουρα όμως μπορεί να βελτιωθεί,
  • η γενική αξιολόγηση είναι μεγαλύτερη από τον μέσο όρο των επιμέρους αξιολογήσεων. Συμπεραίνουμε λοιπόν ότι οι παράγοντες με υψηλότερη αξιολόγηση έχουν μεγαλύτερη βαρύτητα για τους τουρίστες από αυτούς με χαμηλότερη,
  • η Συμπεριφορά του Πληθυσμού και ο Πολιτισμός δημιουργούν μια πιο θετική εικόνα από την γενική αξιολόγηση. Το ίδιο ισχύει και για την Διασκέδαση και Αναψυχή, τις Εγκαταστάσεις όλων των Ιδιωτικών Επιχειρήσεων (Ξενοδοχεία, Bar – Café, Εστιατόρια, Καταστήματα) καθώς και τη σχέση Τιμής – Ποιότητας των Εστιατορίων και – οριακά – των Ξενοδοχείων.
  • αντίθετα, πιο αρνητική εικόνα από τη γενική αξιολόγηση έχουν όλες οι Δημόσιες Υποδομές, η Ρύπανση, η Καθαριότητα και η Σήμανση, αλλά και η σχέση Τιμής – Ποιότητας σε Καταστήματα και Bar-Café.


Δύο ακόμα σημαντικά ευρήματα της έρευνας είναι ότι:
  • σχεδόν 50% των τουριστών δεν γνωρίζει οτι η Θεσσαλονίκη έχει παραλίες με Μπλε Σημαία σε απόσταση 30 λεπτών από το κέντρο ενώ, από αυτούς που το γνωρίζουν, τις έχει επισκεφθεί λιγότερο από το 40%,
  • μόλις οι μισοί από τους επισκέπτες της Θεσσαλονίκης έχουν επισκεφθεί την Χαλκιδική.

Τέλος, περίπου 4 στους 5 επισκέπτες θέλουν να ξανάρθουν στην Θεσσαλονίκη ή θα τη συστήσουν σε κάποιο γνωστό και φίλο τους, ενώ 1 στους 5 δεν θέλει να ξανάρθει ούτε θα τη συστήσει.

Πώς μπορεί λοιπόν η Θεσσαλονίκη να εκμεταλλευτεί τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα;
και να έχει την πορεία άλλων Ευρωπαϊκών πόλεων; και ποιες θα είναι οι σχετικές οικονομικές επιπτώσεις;

Μια πόλη με την οποία η Θεσσαλονίκη έχει πολλά κοινά χαρακτηριστικά (κλίμα, πληθυσμός) είναι η Βαλένθια της Ισπανίας. Μάλιστα, το 1995 και οι 2 πόλεις είχαν τον ίδιο αριθμό αφίξεων και διανυκτερεύσεων (περίπου 500.000 και 1.000.000 αντίστοιχα). Έκτοτε, και σε αντίθεση με τη Θεσσαλονίκη, η Βαλένθια ανέπτυξε σημαντικά τον τουρισμό της με αποτέλεσμα σήμερα να έχει περίπου 2.500.000 διανυκτερεύσεις έναντι 1.200.000 της πόλης της Θεσσαλονίκης (και 1.600.000 του Νομού).

Το παράδειγμα αυτό μας δείχνει ότι ο διπλασιασμός του τουριστικού ρεύματος προς την Θεσσαλονίκη μέσα σε μια 10ετία είναι εφικτός.

Πρόταση για την Υλοποίηση της Τουριστικής Ανάπτυξης

Όπως προαναφέρθηκε, η περίπτωση της Βαλένθια ακολουθεί ένα καλό ‘Σημείο Αναφοράς’ (Benchmark) για την πόλη της Θεσσαλονίκης:


  • και οι 2 πόλεις είναι παραθαλάσσιες με παρόμοιο κλίμα,
  • και οι 2 πόλεις έχουν παρόμοιο πληθυσμό,
  • και στις 2 πόλεις υπάρχει Εκθεσιακός Οργανισμός,
  • τα τουριστικά χαρακτηριστικά της Θεσσαλονίκης σήμερα είναι παρόμοια με αυτά της Βαλένθια πριν 10 χρόνια.


Η τουριστική ανάπτυξη της Βαλένθια πραγματοποιήθηκε μέσα από ένα φιλόδοξο αναπτυξιακό πρόγραμμα που περιλάμβανε:
  • δημιουργία του Valencia Tourism & Convention Bureau με συμμετοχή Δημόσιων και Ιδιωτικών Φορέων για το σχεδιασμό, την ανάπτυξη και τη διαχείριση του τουριστικού προϊόντος,
  • ενέργειες καθιέρωσης της Βαλένθια ως «προορισμού» (υποδομές, events, κρουαζιέρες),
  • προσέλκυση αερομεταφορέων χαμηλού κόστους (low cost carriers),
  • στρατηγική e-marketing,
  • ευρύτερη στρατηγική ανάπτυξης της πόλης.


Ως απόρροια των παραπάνω ενεργειών:
  • οι διανυκτερεύσεις στη Βαλένθια το 2005 υπερέβησαν τα 2,5 εκ. από τα 1 εκ. περίπου προ 10ετίας,
  • από 20 κρουαζιερόπλοια και 10 χιλ. επιβάτες το 2000, δέχθηκε 110 κρουαζιερόπλοια και 106 χιλ. επιβάτες το 2005,

  • την ίδια χρονική περίοδο αύξησε τα Διεθνή Συνέδριά της από 13 σε 24 (ICCA),
  • τα 2 κυριότερα μουσεία προσελκύουν 2,7 εκ. και 1,2 εκ. επισκέπτες αντίστοιχα.

Αν επιθυμούμε να επιτύχουμε το ίδιο αποτέλεσμα και για την Θεσσαλονίκη θα πρέπει να ιδρύσουμε και στην Θεσσαλονίκη έναν αντίστοιχο Φορέα: τον Οργανισμό Τουρισμού Θεσσαλονίκης στα πρότυπα του Valencia Tourism and Convention Bureau.
Σκοπός του Οργανισμού θα είναι η Διαχείριση του brand «Θεσσαλονίκη» με στόχο τη διατήρηση και ανάπτυξη του τουρισμού στον Δήμο και το Νομό Θεσσαλονίκης, αλλά και τη μεγιστοποίηση απόδοσης Δημόσιων και Ιδιωτικών επενδύσεων.

Ο Οργανισμός αυτός θα έχει καθαρά χαρακτήρα ανάπτυξης και προώθησης του τουριστικού προϊόντος του Θεσσαλονίκης και θα αποτελείται από τα ακόλουθα τμήματα:

Το τμήμα Αναλύσεων και Marketing θα είναι υπεύθυνο για τη διαρκή συλλογή στοιχείων σχετικά με τον τουρισμό στην Θεσσαλονίκη και σε ανταγωνιστικούς προορισμούς και για τον προσδιορισμό ευκαιριών για την ανάπτυξη του τουριστικού ρεύματος προς Θεσσαλονίκη.

Το τμήμα Ανάπτυξης Προϊόντων θα είναι υπεύθυνο για την ανάπτυξη νέων προϊόντων, όπως ενδεικτικά τα παρακάτω:


  • Η πόλη της Θεσσαλονίκης και οι γύρω περιοχές
  • Η ιστορία και ο πολιτισμός της Θεσσαλονίκης
  • Αθλητικός Τουρισμός
  • Συνεδριακός Τουρισμός
  • Παραθεριστικός Τουρισμός

Το τμήμα Σχέσεων με τους Φορείς θα είναι σε διαρκή επαφή με όλους τους αρμόδιους φορείς, Δημόσιους (πχ Δήμος, Νομός, Αεροδρόμιο, Λιμάνι, Αστυνομία κλπ.) και Ιδιωτικούς (πχ ΕΒΕΘ, ΕΞΘ, HATTA, Εμπορικός Σύλλογος κλπ.), για την προώθηση του τουρισμού της Θεσσαλονίκης.

Το τμήμα Ανάπτυξης Αγορών θα προωθεί μεθοδικά και στοχευμένα τα προϊόντα του τουρισμού της Θεσσαλονίκης στις επιμέρους χώρες, ανάλογα με το προφίλ των τουριστών της κάθε χώρας.

Το τμήμα Δημοσίων Σχέσεων θα είναι υπεύθυνο για τις Δημόσιες Σχέσεις ώστε, με βάση τα προϊόντα που θα έχουν αναπτυχθεί, να καταστεί η Θεσσαλονίκη ένας ελκυστικός προορισμός city break.

Η λειτουργία του Οργανισμού Τουρισμού της Θεσσαλονίκης θα βασιστεί σε ένα ολοκληρωμένο και υλοποιήσιμο Marketing Plan που θα εκπονηθεί με ευθύνη του ίδιου του Οργανισμού. Κύριοι Στόχοι του Marketing Plan Θεσσαλονίκης θα πρέπει να είναι:

  1. η αύξηση της Αναγνωρισιμότητας της πόλης. Σε μια τέτοια προσπάθεια η Θεσσαλονίκη έχει εξαιρετικά πλεονεκτήματα αφού μπορεί να εκμεταλλευτεί την ιδιαίτερα πλούσια πολιτιστική και ιστορική της κληρονομιά (Φίλιππος – Αλέξανδρος – Αριστοτέλης – Βασιλική Πόλη Βυζαντίου) και να δημιουργήσει σημαντικά Πολιτιστικά και Αθλητικά events,
  2. η προσέλκυση Αερομεταφορέων Χαμηλού Κόστους που αποτελούν πλέον προϋπόθεση για την ανάπτυξη τουρισμού πόλεων.

Συμπερασματικά, οι προοπτικές σε υποδομές και αξιοθέατα για την ανάπτυξη του τουρισμού στην Θεσσαλονίκη με οφέλη που θα μπορούσαν μέχρι το 2015 να προσθέσουν έως και 4,5% στο ΑΕΠ της Θεσσαλονίκης και έως και 0,5% στο ΑΕΠ της χώρας είναι υπαρκτές. Τίποτα όμως δεν πρόκειται να γίνει αυτόματα. Όπως δείχνει και το παράδειγμα της Βαλένθια (αλλά και πολλών άλλων πόλεων με αντίστοιχα επιτυχημένη πορεία), το μυστικό της επιτυχίας είναι ο σχεδιασμός, ο συντονισμός και η άψογη συνεργασία Δημόσιων και Ιδιωτικών φορέων με στόχο το σχεδιασμό και τη δημιουργία μιας εξαιρετικής τουριστικής εμπειρίας για τους επισκέπτες της πόλης και του Νομού, με οφέλη που διαχέονται σε όλη την περιοχή.

Editors - Travel Media Applications | Ιστοσελίδα | + Άρθρα

Η συντακτική ομάδα του TravelDailyNews Greece & Cyprus διαθέτει πάνω από 35 χρόνια εμπειρία σε Β2Β τουριστική ειδησεογραφία καθώς επίσης και σε θέματα marketing και επικοινωνίας.

28/03/2024
27/03/2024
26/03/2024
22/03/2024
21/03/2024
20/03/2024