Ευθέως
Περιφερειακές και νομαρχιακές παραφωνίες
Το Τουριστικό Πανόραμα, η
μεγάλη έκθεση τουρισμού που έγινε στα τέλη του
προηγούμενου μήνα, ήταν μια πρώτης τάξεως
ευκαιρία αφενός για τους επισκέπτες να
γνωρίσουν τις ομορφιές της Ελλάδας και να
αποφασίσουν ανάλογα για τις διακοπές τους, αφετέρου
για τους επαγγελματίες να γνωριστούν μεταξύ
τους και βεβαίως να προχωρήσουν σε συμφωνίες και
να προωθήσουν τα επιχειρηματικά τους σχέδια.
Για τους δημοσιογράφους όμως είναι
επίσης μία πολλαπλώς αξιοποιήσιμη ευκαιρία:
Καταρχήν, επειδή γνωρίζουν καλύτερα την Ελλάδα,
ενώ ταυτόχρονα μπορούν να κάνουν “ανάγνωση”
σε γεγονότα και φαινόμενα που περνούν
απαρατήρητα από τον απλό επισκέπτη (ο οποίος,
εξάλλου, δεν ενδιαφέρεται για τα “ψιλά
γράμματα” της υπόθεσης).
Στο παρόν άρθρο μας θα ασχοληθούμε με
όσα …αλιεύσαμε περιδιαβαίνοντας τα περίπτερα
των νομαρχιών και περιφερειών και εξετάζοντας με
αυστηρή (αλλά, πάντα, δίκαιη) ματιά τα περίπτερα
και τα διαφημιστικά φυλλάδιά τους. (Για να μην
θεωρηθεί ότι έχουμε σκοπό να βλάψουμε κάποια
περιοχή, ενόψει μάλιστα και της τουριστικής
περιόδου, θα αναφερθούμε γενικά και όχι επώνυμα
στα κακώς κείμενα που αλιεύσαμε. Αν, πάντως,
θέλετε περισσότερες πληροφορίες και
λεπτομέρειες, το e-mail μου είναι στη διάθεσή σας).
Καταρχήν, αυτό που επισημάνθηκε με την πρώτη
ματιά είναι η πολυδιάσπαση των προορισμών
σε περίπτερα περιφερειών, νομαρχιών και
δήμων-κοινοτήτων. Για παράδειγμα, ένας
προορισμός περιλαμβανόταν σε περίπτερο ενός
εθνικού δρυμού, στο περίπτερο της περιφέρειας,
αλλά και στο περίπτερο της νομαρχίας. Προφανώς,
οι υπεύθυνοι όλων αυτών των περιπτέρων δεν
αντιλαμβάνονται ότι η προσέλκυση τουριστών στην
περιοχή τους δεν επιτυγχάνεται όταν η προβολή
είναι μοιρασμένη σε επιμέρους κομμάτια, παρά
μόνο αν βρίσκεται ως προορισμός μόνο σε έναν χώρο
προβολής. Η σύγχυση που δημιουργήθηκε στους
επισκέπτες ήταν εύλογη, καθώς σε αρκετές
περιπτώσεις διανεμόταν διαφημιστικό υλικό από
τρία περίπτερα, τη στιγμή που στην ουσία
αναφερόταν μόνο σε μία περιοχή. Μάλιστα, πολλές
φορές, το ίδιο διαφημιστικό υλικό διανεμόταν από
διαφορετικά περίπτερα!
Η προχειρότητα, η έλλειψη οργάνωσης,
η δουλειά της τελευταίας στιγμής είναι στοιχεία
που “κάνουν μπαμ” (κατά το κοινώς
λεγόμενον), ειδικά στα έμπειρα μάτια των
δημοσιογράφων (επιτρέψτε μου τον …εγωισμό).
Είδαμε αφίσες που ήταν κολλημένες με σελοτέιπ,
όπως επίσης και γιγαντοαφίσες με κάκιστη
εκτύπωση. Η απάντηση που πήραμε από έναν νομάρχη
μάς άφησε άφωνους: “Ξέρω ότι δεν είναι καλή η
παραγωγή της γιγαντοαφίσας, αλλά τη δουλειά την
έκανε ένας από την πόλη μας (σ.σ. επαρχιακής).
Πρέπει (!) οπωσδήποτε να δίνουμε την όποια
παραγωγή σε ντόπιους επαγγελματίες, γιατί αν
τολμήσουμε να τη δώσουμε σε κάποιο μεγάλο ατελιέ
της Αθήνας, θα μας κάνουν ανοιχτό πόλεμο, γιατί θα
λένε ότι δεν στηρίζουμε την τοπική οικονομία”.
Ωραία λογική αυτή… Προκειμένου να τα έχουμε καλά
με όλους, παρουσιαζόμαστε στη μεγαλύτερη έκθεση
τουρισμού στην Ελλάδα με υλικό που όχι μόνο δεν
κολακεύει, αλλά – ενδεχομένως – μπορεί να
λειτουργήσει αποτρεπτικά προς τον εν λόγω
προορισμό.
¶λλο ένα στραβό, σχετικό με το
προηγούμενο, είναι ότι πάρα πολλά
διαφημιστικά φυλλάδια ήταν επιεικώς απαράδεκτα,
τόσο από πλευράς περιεχομένου, όσο και από
πλευράς εμφάνισης. Η υπερβολή και η
αμετροέπεια είναι τα κατεξοχήν στοιχεία που
εντόπισα σε πολλά φυλλάδια. Λέξεις και φράσεις
όπως “παράδεισος”, “μοναδικό
περιβάλλον”, “ασύγκριτο πλεονέκτημα”,
“υπέροχη αμμουδιά”, “αξέχαστες
διακοπές” είχαν την τιμητική τους. Παραθέτω
ένα χαρακτηριστικό “ανθολόγιο” με τα όσα,
δειγματοληπτικά, είδα: 1) Το φυλλάδιο ενός νησιού
γράφει ότι το τοπίο στο Χ χωριό είναι καθαρά
αλπικό (κι εγώ που ήθελα να πάω στην
Αυστρία…). Το ίδιο φυλλάδιο γράφει σε άλλο
σημείο: “μπορείτε να επισκεφθείτε τη
διεθνούς φήμης παραλία Paradise” (Oh, really?,
συμπληρώνω εγώ!). Αυτό το φυλλάδιο μπορώ να το
θεωρήσω μνημείο προχειρότητας. Σε κάποια άλλα
σημεία γράφει: “αν θέλεις να κάνεις (β’ ενικό)
μπάνιο σε πεντακάθαρα νερά” και στην επόμενη
παράγραφο συνεχίζει πιο επίσημα (β’ πληθ.): “αν
κουραστήκατε από το μπάνιο, το γλυκό του
κουταλιού σάς περιμένει να το απολαύσετε”. 2) Ο
οδηγός ενός μεγάλου τουριστικού προορισμού ήταν
τυπωμένος στο μεν εξώφυλλο με αγγλικά γράμματα,
ενώ το περιεχόμενο ήταν κανονικά με ελληνικά
γράμματα. Όταν το επισήμανα αυτό στον υπεύθυνο
του περιπτέρου, αυτός μού απάντησε με φυσικότητα:
“Αυτό δεν το προσέξαμε καν. Εξάλλου, αυτά τα
βγάζουμε σε κάποιο τυπογραφείο της πόλης μας και
εκεί δεν δίνουν σημασία σ’ αυτά (βλ. και παραπάνω
για τα τοπικά συμφέροντα)!”. 3) Όταν ζήτησα
στοιχεία για τον τουρισμό ενός άλλου νησιού,
αυτός μού έδωσε υλικό που ήταν εξ ολοκλήρου
γραμμένο στα αγγλικά. Όταν τον ρώτησα αν υπάρχει
κάτι και στα ελληνικά, αυτός μού απάντησε με
φυσικότητα: “Αυτό το υλικό έχουμε μόνο και
είναι αυτό που δίνουμε στους ξένους tour operators”. Τι
δουλοπρέπεια, στ’ αλήθεια!
Μέχρι σήμερα ήξερα ότι η αντιπαλότητα
μεταξύ Βορείων και Νοτίων ήταν γνωστή κυρίως
λόγω του γνωστού εμφυλίου πολέμου της Αμερικής
στα τέλη του 19ου αιώνα. Στο Τουριστικό
Πανόραμα όμως είδα ότι υπάρχει ένας ακήρυκτος
πόλεμος μεταξύ περιφερειών, αλλά και νομαρχιών
που είναι όμορες. Με λύπη πραγματικά είδα να
προσπαθεί ο ένας να κατηγορήσει τον άλλο,
προκειμένου να αποδείξει ότι ο νομός του είναι ο
καλύτερος. Εκείνο δε που πραγματικά με
συγκλόνισε είναι το ότι σε ένα μικρό νησί του
νοτιοανατολικού Αιγαίου υπήρχε κανονικός – θα
έλεγα – πόλεμος μεταξύ των Βορείων και Νοτίων
κατοίκων του νησιού. Συγκεκριμένα, όταν ρώτησα
για κάποια σημαντική πολιτιστική εκδήλωση που
γίνεται στο νησί, ο υπεύθυνος του περιπτέρου (ο
οποίος ήταν Νότιος) μού έδωσε αποστομωτική
απάντηση: “Αυτά τα κάνουν οι Βόρειοι, εμείς
όμως δεν έχουμε καμία σχέση με αυτούς”. Κι
αναρωτήθηκα: Αλήθεια, η Ελλάδα έχει την
πολυτέλεια να είναι διχασμένη ακόμη και σε
επίπεδο ενός μικρού νησιού του Αιγαίου;
Τελευταία επισήμανση είναι η κομματική
νοοτροπία πολλών συμμετασχόντων στο
Τουριστικό Πανόραμα. Σταχυολογώ μερικές από τις
παραφωνίες: “Ο νομός μας είναι συντηρητικός,
αλλά εγώ είμαι δημοκράτης”, “Αυτοί είναι
Πασοκτζήδες και έχουν άλλες απόψεις, γι’ αυτό κι
εμείς δεν συνεργαζόμαστε μαζί τους”, “Εμείς
είμαστε προοδευτικοί, αλλά αυτοί έχουν μείνει
πολύ πίσω στις ιδέες τους επειδή είναι
νεοδημοκράτες”.
Τελειώνοντας, επιτρέψτε μου μία
φιλική συμβουλή: Επειδή η κάθε ατομική και
μεμονωμένη προσπάθεια είναι καταδικασμένη σε
αποτυχία, ενώ με συλλογικό πνεύμα επιτυγχάνονται
(σχεδόν) τα πάντα, προτείνω να τα βρείτε μεταξύ
σας ώστε οι νομοί σας, οι περιφέρειές σας και
γενικά όλος ο τόπος μας να πάει μπροστά. Ως χώρα,
ως κοινωνία, ως ασχολούμενοι με τον τουρισμό δεν
έχουμε την πολυτέλεια να γινόμαστε κομμάτια και
να προτάσσουμε εγωισμούς και εμπάθειες, αντί ν’
αγωνιζόμαστε για το κοινό καλό!
