Ευθέως
Έλεος: Όχι άλλα Ι.Χ.!
«Καβάλα παν στην εκκλησιά, καβάλα
προσκυνάνε» λέει το γνωστό δημοτικό τραγούδι που
αναφέρεται στους Κολοκοτρωναίους. Προφανώς αυτό
το δημοτικό τραγούδι το έχουν παρεξηγήσει οι πιο
πολλοί Έλληνες, οι οποίοι όχι μόνο παίρνουν το
αυτοκίνητο ακόμη και για να …πάνε να αγοράσουν
τσιγάρα, αλλά κοντεύουν να το βάλουν ακόμη και
στην είσοδο της πολυκατοικίας προκειμένου να μην
περπατήσουν για να φτάσουν στο σπίτι τους.
Ως καταγόμενος από την επαρχία, ποτέ δεν
ήμουν και δεν είμαι υπέρ του αθηναιοκεντρισμού, ο
οποίος είναι καταφανής σε πολλές πλευρές της
ζωής μας: πολιτική, οικονομία, ενημέρωση. Κυρίως
το τελευταίο: Με την πανελλαδική απεργία της
προηγούμενης Τρίτης, όντως παρέλυσε η Αθήνα, ενώ
οι εφημερίδες με πηχυαίους τίτλους και τα
ηλεκτρονικά ΜΜΕ με τη δύναμη της εικόνας
διαλαλούσαν: «βούλιαξε η Αθήνα από 1,5 εκατ.
αυτοκίνητα» (με ή χωρίς αερόσακο, δεν γνωρίζω, αν
και πολύ θα ήθελε να το μάθει ο κ. Σημίτης…). Την
απελπιστική κατάσταση με τα αυτοκίνητα τη βιώνει
– λίγο ή περισσότερο – όλη η Ελλάδα, οι πόλεις
βεβαίως. Όμως στην Αθήνα, ας μην το ξεχνάμε, σε
τέσσερα χρόνια θα γίνουν οι Ολυμπιακοί Αγώνες
(καλώς ή κακώς, θα το σχολιάσουμε σε επόμενο άρθρο
μας).
Η κατάσταση λοιπόν είναι αφόρητη όσον
αφορά τις μετακινήσεις των πολιτών. Οι
ανεπαρκείς αστικές συγκοινωνίες τροφοδοτούν τον
φαύλο κύκλο «αφού δεν υπάρχουν καλές
συγκοινωνίες, θα πάω με το αυτοκίνητό μου στη
δουλειά, αλλά σήμερα τι κίνηση είναι αυτή, βρε
παιδί μου». Ξεχνά έτσι ο καθένας μας ότι αποτελεί
κι ο ίδιος μέρος του προβλήματος, αφού αυτός ο
καθένας με το να πάρει το αυτοκίνητό του συντελεί
στο να δημιουργηθεί κυκλοφοριακό έμφραγμα. Κι
όπως λέει μια σοφή κινέζικη παροιμία «αντί να
καταριέσαι το σκοτάδι, άναψε ένα κερί»…
Είμαστε εξαρτημένοι από το αυτοκίνητο
(προσωπικά, για να μην υποπέσω στο «δάσκαλε που
δίδασκες», δεν έχω αυτοκίνητο και είμαι λάτρης
της μηχανής), ο δε εθισμός αυτός δημιουργείται
από πολύ μικρή ηλικία (στα 18 χρόνια, ο νέος,
σύμφωνα με το life style της εποχής μας, πρέπει να
είναι οδηγός). Οι εταιρείες αυτοκινήτων
κυριολεκτικά βομβαρδίζουν με διαφημιστικά
μηνύματα τους καταναλωτές, οι οποίοι υποκύπτουν
στον πειρασμό και παίρνουν κι αυτοί την περίφημη
«ρόδα» για να μην είναι out. Το απολαυστικό είναι
πως αν ρωτήσεις κάποιον που αγοράζει αυτοκίνητο
«μα καλά, πού θα το παρκάρεις», η απάντηση είναι
όντως αφοπλιστική: «Σιγά το πρόβλημα. Όπως
βρίσκουν και παρκάρουν τόσοι, θα υπάρχει και μια
θέση για μένα». Ναι, αλλά αυτοί οι τόσοι πολλές
φορές σε περιοχές της Αθήνας ιδιαίτερα
πυκνοκατοικημένες (Αμπελόκηποι, Κυψέλη,
Παγκράτι) κάνουν πολλές φορές κύκλους μιας ώρας
γύρω από 4-5 οικοδομικά τετράγωνα προκειμένου να
βρουν την πολύτιμη θέση για να παρκάρουν το
αυτοκίνητό τους.
Δεν θα απαριθμήσω τα καλά της
πεζοπορίας, γιατί ελάχιστοι πλέον
μετακινούμαστε οδοιπορικώς. Είναι όμως πράγματι
λυπηρό να μην υπάρχει μια εκστρατεία ενημέρωσης
για τη χρήση π.χ. του ποδήλατου, τη στιγμή που σε
χώρες με ελάχιστη ηλιοφάνεια (π.χ. Αγγλία,
Σκανδιναβικές χώρες) οι ποδηλάτες αποτελούν
μεγάλο τμήμα του πληθυσμού και διευκολύνονται
στην ποδηλασία (π.χ. με χρήση ειδικών
ποδηλατοδρόμων). Στην «πανευρωπαϊκή ημέρα χωρίς
αυτοκίνητο», που γιορτάστηκε στα τέλη
Σεπτεμβρίου, η κατάσταση ήταν απογοητευτική:
Αφενός γιατί την προηγούμενη ημέρα η Αθήνα, λόγω
πρωτοφανούς κυκλοφοριακού προβλήματος, έμοιαζε
σαν ένα …πάρκινγκ με φανάρια, αφετέρου επειδή οι
ποδηλάτες που συγκεντρώθηκαν δεν ξεπερνούσαν
τους 700 σε μια πόλη 4,5 εκατ. κατοίκων! Όσο για τους
πολιτικούς να οδηγούν ποδήλατα για μερικά μέτρα,
έτσι μέχρι να φύγουν οι φωτογράφοι και οι
καμεραμέν, αυτή η εικόνα μόνο γέλιο και πικρόχολα
σχόλια προκάλεσε…
Για τους κατοίκους των μεγαλουπόλεων
(και φυσικά της Αθήνας) η φράση «ποιότητα ζωής» θα
έπρεπε να διαγραφεί από το λεξιλόγιο των
ανθρώπων ή μάλλον θα έπρεπε να διδάσκεται εκτός
των τειχών της πόλης. Δηλαδή να μετακινούνται οι
άνθρωποι (κάτι σαν εκδρομή θα το έλεγα) σε κάποιο
ήσυχο νησί ή σε μια ορεινή κωμόπολη για να δουν οι
άνθρωποι τι σημαίνει πραγματική ποιότητα ζωής.
Γιατί βεβαίως το να σπαταλάς (γιατί περί σπατάλης
πρόκειται) κάθε μέρα 2-3 ώρες μόνο για τη
μετακίνησή σου, αυτό είναι εντελώς παράλογο.
Το κράτος κι αυτό από την πλευρά του έχει
μεγάλο μερίδιο της ευθύνης: Αφενός γιατί με τον
αστικό γιγαντισμό συνέβαλε στην ερήμωση των
ημιαστικών και αγροτικών περιοχών, αφετέρου
γιατί δεν μερίμνησε και δεν μεριμνά στοιχειωδώς
για την καθημερινή ζωή του πολίτη: προβληματικές
αστικές συγκοινωνίες, έλλειψη πράσινου,
πολυκατοικίες-μεγαθήρια, ανυπαρξία χώρων
στάθμευσης κι άλλα πολλά.
Κι εμείς όμως ως πολίτες αυτής της χώρας
και ως κάτοικοι της Αθήνας (εν προκειμένω) πρέπει
να αλλάξουμε λίγο νοοτροπία και να σκεφθούμε
λίγο περισσότερο, την ώρα που βρίζουμε μέσα στο
αυτοκίνητο και μονολογούμε «Α, δεν πάει άλλο η
κατάσταση». Το πράγμα είναι απλό. Αρκεί η ερώτηση
«Πού πάω και γιατί παίρνω το αυτοκίνητο». Αν δεν
νικηθεί (ή μάλλον αυτοκαταργηθεί από τον καθένα
μας) ο φασισμός του τιμονιού, η κατάσταση θα πάει
από το κακό στο χειρότερο.
Όσο για την Αθήνα και την επικείμενη
διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων, στ’ αλήθεια η
ελλαδική πρωτεύουσα πρέπει να το σκεφθεί σοβαρά.
Γιατί άλλο αναβάθμιση των συγκοινωνιών και
ουσιαστική βελτίωση του τρόπου ζωής κι άλλο να
βάζεις κάγκελα σε όλα τα πεζοδρόμια (βλ. Δήμος
Αθηναίων) ή να φυτεύεις …φοίνικες στη Βασιλίσσης
Σοφίας (βλ. ΥΠΕΧΩΔΕ). Αν δεν δημιουργηθούν
υποδομές αξιώσεων (πράγμα που το βλέπω αρκετά
δύσκολο) εγώ λέω καλύτερα να το αφήσουμε…
Κάτι τελευταίο: Το πρωτοφανές
μποτιλιάρισμα της προηγούμενης Τρίτης είχε κι
ένα καλό για μένα: σχεδόν έγραψα το άρθρο στα
χρόνια της υπομονής, που λέει και το τραγούδι του
Νταλάρα.
