Ευθέως
Τούρκοι τουρίστες: ανεκμετάλλευτη δύναμη
Δύο ειδήσεις ιδιαίτερου τουριστικού
ενδιαφέροντος με θέμα τον τουρισμό από την
Τουρκία ήρθαν να υπενθυμίσουν τον
ανεκμετάλλευτο άσσο που έχει η Ελλάδα σε αυτόν
τον τομέα: Καταρχήν, η εκρηκτική αύξηση των
Τούρκων τουριστών που επισκέπτονται την
πανέμορφη (και γειτονική προς την Τουρκία) Ρόδο
και, δεύτερον, ο δεκαπλασιασμός των τουριστών από
την Τουρκία προς την Καβάλα.
Η πρόσφατη συνάντηση του Οικουμενικού
Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως κ. Βαρθολομαίου με
θρησκευτικούς αρχηγούς των μουσουλμάνων,
εβραίων, αλλά και ετερόδοξων χριστιανών
(ρωμαιοκαθολικών) είχε ως αντικείμενο τον
σεβασμό των θρησκευτικών μνημείων – κάθε
θρησκείας – που βρίσκονται στην Ελλάδα και στην
Τουρκία, την άρση των εμποδίων στη συντήρησή
τους, αλλά και στην ανάπτυξη του θρησκευτικού
τουρισμού με προορισμό τις περιοχές όπου
υπάρχουν σημαντικά θρησκευτικά μνημεία. Εδώ
αξίζει να αναφερθεί η “πρόσκληση” που απηύθυνε
ο Τούρκος δήμαρχος της Σμύρνης προς τους
πρόσφυγες και τους απογόνους τους που διώχθηκαν
από την πόλη αυτή στη Μικρασιατική Καταστροφή. Ο
Τούρκος δήμαρχος λοιπόν ανακοίνωσε ότι το
φθινόπωρο θα ναυλώσει πλοίο, το οποίο θα
ξεκινήσει από τον Πειραιά και θα μεταφέρει στη
Σμύρνη τους εκπατρισθέντες Έλληνες και τους
απογόνους τους, οι οποίοι θα φιλοξενηθούν από
τους Τούρκους. Βέβαια, για να πω και μια μικρή
κακία: Το να πάει κάποιος στο σπίτι του σαν
…μουσαφίρης είναι μια πονεμένη ιστορία, αλλά εν
πάση περιπτώσει πρόκειται για μια κίνηση να
γνωρίσει ο ένας λαός τον άλλο.
Φυσικά, οι πατρογονικές εστίες των
Ελλήνων στη Μικρά Ασία, τον Πόντο, την Καππαδοκία
και φυσικά στην Κωνσταντινούπολη είναι
διάσπαρτες από πολιτιστικά μνημεία (τόσο της
αρχαιότητας, όσο – και κυρίως – της βυζαντινής και
μεταβυζαντινής περιόδου) και αυτό αποτελεί έναν
ισχυρότατο παράγοντα τουρισμού προς τις
περιοχές αυτές. Από την άλλη πλευρά, και στην
Ελλάδα η 400 ετών παρουσία της Οθωμανικής
Αυτοκρατορίας άφησε πίσω της πάμπολλα μνημεία
(τζαμιά, χαμάμ κ.ά.), τα οποία αποτελούν για τους
Τούρκους σημάδια της πολιτιστικής παρουσίας
τους στη χώρα μας. Μάλιστα, πολλές φορές, το σήμα
κατατεθέν μιας πόλης είναι κάτι εντελώς αντίθετο
με την κρατούσα θρησκεία της χώρας. Για
παράδειγμα, η Αγιά Σοφιά είναι το περικαλλέστερο
μνημείο του βυζαντινού πολιτισμού, παγκόσμιας
ακτινοβολίας, αλλά και σήμα κατατεθέν της
Κωνσταντινούπολης. Όμως και στην Ελλάδα,
υπάρχουν αντίστοιχα παραδείγματα. Για
παράδειγμα, το τζαμί που βρίσκεται στη λίμνη
Παμβώτιδα και σήμερα λειτουργεί ως μουσείο είναι
το χαρακτηριστικότερο μνημείο που οι
φωτογραφίες του παραπέμπουν στην πανέμορφη
πρωτεύουσα της Ηπείρου.
Υπάρχουν, βέβαια, πολλά προβλήματα που
πρέπει να υπερπηδηθούν. Ως γνωστόν, ισχύει το
καθεστώς της βίζας για τους Τούρκους που
επισκέπτονται τη χώρα μας κι αυτό είναι ένας
ανασταλτικός παράγοντας για τον τουρισμό προς τη
χώρα μας. Στην περίοδο του Ραμαζανιού φέτος
χιλιάδες Τούρκοι τουρίστες κατέκλυσαν τόσο τα
νησιά του Αιγαίου (κυρίως Ρόδο, Κω, Σάμο, Χίο), αλλά
και την Αθήνα. Εκείνο όμως που προέχει είναι να
υπάρχει συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών και να
μην φέρνεται η κάθε χώρα άκρως ανταγωνιστικά
προς τον τουρισμό της άλλης. Αναφέρω το εξής
χαρακτηριστικό παράδειγμα: ενώ φέτος η Σάμος
υπέστη μεγάλες καταστροφές λόγω των πυρκαγιών,
κάποια “μυστηριώδη” φυλλάδια έκαναν την
εμφάνισή τους στο νησί. Τα φυλλάδια αυτά
προέτρεπαν τους τουρίστες που εγκατέλειπαν
άρον-άρον τη Σάμο να συνεχίσουν τις διακοπές τους
στην Αλικαρνασσό της Τουρκίας. Με τέτοιες
ενέργειες είναι σίγουρο ότι δεν πάμε μπροστά!
Είναι γεγονός ότι η ιστορία – τόσο η
παλαιά, όσο και η σύγχρονη – πολλές φορές μας
απογοητεύει, καθώς έγιναν πολλά μεταξύ της
Ελλάδας και της Τουρκίας, όμως δεν είναι μέσα
στις προθέσεις της στήλης να αναλύσει όλα αυτά τα
προβλήματα. Το σίγουρο είναι ότι αν θέλουμε να
μιλάμε για ουσιαστική αναβάθμιση των
ελληνοτουρκικών σχέσεων, πρέπει πρώτα οι δύο
λαοί να γνωριστούν καλύτερα μεταξύ τους. Και δεν
νομίζω ότι υπάρχει καλύτερος τρόπος για να
γνωριστούν καλύτερα απ’ ό,τι ο τουρισμός. Είναι
αρκετοί οι Έλληνες που φαντάζονται την Τουρκία
να κατοικείται από ανθρώπους που κραδαίνουν
…γιαταγάνια. Κι από την άλλη πλευρά, υπάρχουν
Τούρκοι που φαντάζονται τους Έλληνες σαν
μπαμπέσηδες και αιμοδιψείς κατακτητές που
περιμένουν πώς και πώς να ξεκινήσει πόλεμος με
την Τουρκία για να πάρουμε πίσω τα χαμένα εδάφη
μας.
Φυσικά, τίποτε από τα δύο δεν συμβαίνει.
Όσο όμως υπάρχει άγνοια του ενός λαού προς τον
άλλο, δεν νομίζω ότι μπορούμε να μιλάμε για
ουσιαστική αναβάθμιση των ελληνοτουρκικών
σχέσεων. Το γεγονός ότι τρώμε και στις δύο χώρες
ντολμάδες και μπακλαβά, αλλά και το γεγονός ότι η
ελληνική μουσική αρέσει ιδιαίτερα στους
Τούρκους δεν συνιστούν ιδιαίτερους παράγοντες
σύσφιγξης των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών. Αν ο
ένας λαός δεν γνωρίσει καλύτερα τον άλλο
επισκεπτόμενος τη χώρα του, τότε νομίζω ότι ο
ένας για τον άλλο θα παραμείνει ο “Μεγάλος
¶γνωστος και Εχθρός”…
