Οι αρμόδιες αρχές διαθέτουν ευρύ περιθώριο εκτίμησης για να κρίνουν κατά πόσον εφαρμόζεται στον αιτούντα ένας από αυτούς τους λόγους απόρριψης της αίτησης.
Ο κώδικας θεωρήσεων της ΕΕ θεσπίζει τις διαδικασίες και τις προϋποθέσεις έκδοσης “θεωρήσεων Σένγκεν”. Πρόκειται περί ομοιόμορφης θεώρησης για διέλευση από ή με πρόθεση παραμονής στην επικράτεια των κρατών μελών που δεν υπερβαίνει τους τρεις μήνες ανά εξάμηνη περίοδο.
Το Verwaltungsgericht Berlin (διοικητικό πρωτοδικείο του Βερολίνου, Γερμανία) ζήτησε από το Δικαστήριο να διευκρινίσει τις προϋποθέσεις άρνησης της χορήγησης τέτοιας θεώρησης.
Το δικαστήριο αυτό πρέπει να αποφανθεί επί προσφυγής που άσκησε o R. Koushkaki, Ιρανός υπήκοος, κατά της Γερμανίας, της οποίας η πρεσβεία στην Τεχεράνη αρνήθηκε να του χορηγήσει “θεώρηση Σένγκεν”, προκειμένου να επισκεφθεί τη Γερμανία. Κατά την πρεσβεία, υπήρχαν σοβαρές αμφιβολίες ως προς την πρόθεση του R. Koushkaki να επιστέψει στο Ιράν πριν από τη λήξη ισχύος της ζητούμενης θεώρησης.
Με την πρόσφατη απόφασή του, το Δικαστήριο διευκρινίζει ότι οι αρχές κράτους μέλους δεν μπορούν να αρνηθούν τη χορήγηση “θεώρησης Σένγκεν” σε αιτούντα παρά μόνον στην περίπτωση που μπορεί να αντιταχθεί σ’ αυτόν ένας από τους λόγους απόρριψης της αίτησης που απαριθμούνται στον κώδικα θεωρήσεων.
Κατά το Δικαστήριο, οι αποφάσεις για μη χορήγηση ομοιόμορφης θεώρησης πρέπει να λαμβάνονται στο πλαίσιο του άρθρου 32 του κώδικα θεωρήσεων, το οποίο εισάγει έναν κατάλογο συγκεκριμένων λόγων για μη χορήγηση θεωρήσεων και προβλέπει ότι η απορριπτική απόφαση πρέπει να αιτιολογείται μέσω του τυποποιημένου υποδείγματος που προβλέπεται στο παράρτημα VΙ του κώδικα αυτού.
Το Δικαστήριο διαπιστώνει, επίσης, ότι το σύστημα που καθιερώνει ο κώδικας θεωρήσεων προϋποθέτει εναρμόνιση των όρων χορήγησης των ομοιόμορφων θεωρήσεων, η οποία αποκλείει την ύπαρξη αποκλίσεων μεταξύ των κρατών μελών όσον αφορά τον καθορισμό των λόγων απόρριψης των αιτήσεων για χορήγηση τέτοιων θεωρήσεων. Επισημαίνει, εξάλλου, ότι ο αναγόμενος στη διευκόλυνση των νόμιμων ταξιδιών σκοπός θα διακυβευόταν εάν ένα κράτος μέλος μπορούσε να αποφασίζει κατά το δοκούν να μη χορηγήσει θεώρηση σε αιτούντα που πληροί όλες τις καθοριζόμενες από τον κώδικα θεωρήσεων προϋποθέσεις χορήγησης, προσθέτοντας έναν λόγο απόρριψης σε εκείνους που απαριθμούνται στον κώδικα αυτόν, δεδομένου ότι ο νομοθέτης της Ένωσης δεν έκρινε ότι ένας τέτοιος λόγος επιτρέπει να απαγορεύεται στους υπηκόους τρίτων κρατών να λάβουν ομοιόμορφη θεώρηση. Επιπλέον, η εφαρμογή μιας τέτοιας πρακτικής από ένα κράτος μέλος θα παρακινούσε τους αιτούντες θεώρηση να απευθύνονται, κατά προτεραιότητα, στα άλλα κράτη μέλη για τη λήψη ομοιόμορφης θεώρησης. Ο κώδικα θεωρήσεων αποσκοπεί, όμως, ακριβώς στην αποφυγή τέτοιας “άγρας θεωρήσεων”. Ομοίως, ο σκοπός της αποφυγής της διαφορετικής μεταχείρισης των αιτούντων θεώρηση δεν θα μπορούσε να επιτευχθεί εάν τα κριτήρια χορήγησης ομοιόμορφης θεώρησης μπορούσαν να διαφέρουν αναλόγως του κράτους μέλους στο οποίο υποβάλλεται η αίτηση θεώρησης.
Εντούτοις, κατά την εξέταση αίτησης θεώρησης, οι εθνικές αρχές διαθέτουν ευρύ περιθώριο εκτίμησης όσον αφορά τους όρους εφαρμογής των λόγων αυτών και την αξιολόγηση των κρίσιμων πραγματικών περιστατικών, προκειμένου να κρίνουν κατά πόσον μπορεί να αντιταχθεί στον αιτούντα ένας από αυτούς τους λόγους απόρριψης της αίτησης.
Μια τέτοια εκτίμηση συνεπάγεται σύνθετες αξιολογήσεις που βασίζονται, μεταξύ άλλων, στην προσωπικότητα του αιτούντος, στην ένταξή του στη χώρα όπου διαμένει, στην πολιτική, κοινωνική και οικονομική κατάσταση της τελευταίας, καθώς και στην ενδεχόμενη απειλή που θα συνιστούσε η έλευση του αιτούντος αυτού για τη δημόσια τάξη, την εσωτερική ασφάλεια, τη δημόσια υγεία ή τις διεθνείς σχέσεις ενός από τα κράτη μέλη. Τέτοιες σύνθετες αξιολογήσεις συνεπάγονται, μεταξύ άλλων, την εκπόνηση προγνώσεων σχετικά με την προβλέψιμη συμπεριφορά του αιτούντος.
Ο κώδικας θεωρήσεων προβλέπει, μεταξύ άλλων, ότι δεν χορηγείται θεώρηση εάν υπάρχουν εύλογες αμφιβολίες ως προς την πρόθεση του αιτούντος να εγκαταλείψει το έδαφος των κρατών μελών πριν από τη λήξη της ισχύος της ζητούμενης θεώρησης.
Το Δικαστήριο υπογραμμίζει συναφώς ότι οι αρμόδιες αρχές, προκειμένου να κρίνουν κατά πόσον υποχρεούνται να χορηγήσουν θεώρηση, δεν απαιτείται να είναι βέβαιες ως προς την πρόθεση του αιτούντος να εγκαταλείψει ή να μην εγκαταλείψει το έδαφος των κρατών μελών πριν από τη λήξη της ισχύος της ζητούμενης θεώρησης. Αντιθέτως, καθήκον τους είναι να κρίνουν κατά πόσον υφίστανται εύλογες αμφιβολίες ως προς την πρόθεση αυτή. Οι αρμόδιες αρχές οφείλουν να προβαίνουν σε εξατομικευμένη εξέταση της αίτησης θεώρησης κατά την οποία λαμβάνονται υπόψη, αφενός, η γενική κατάσταση της χώρας διαμονής του αιτούντος και, αφετέρου, τα χαρακτηριστικά του ίδιου του αιτούντος, μεταξύ άλλων, η οικογενειακή, κοινωνική και οικονομική του κατάσταση, η ύπαρξη ενδεχομένως προγενέστερων νομίμων ή παρανόμων διαμονών σε ένα από τα κράτη μέλη, καθώς και οι δεσμοί του στη χώρα διαμονής και στα κράτη μέλη. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίνεται στον κίνδυνο παράνομης μετανάστευσης ο οποίος, οσάκις αποδεικνύεται, πρέπει να έχει ως αποτέλεσμα να αρνούνται οι αρμόδιες αρχές τη χορήγηση θεώρησης στηριζόμενες στην ύπαρξη εύλογων αμφιβολιών ως προς την πρόθεση του αιτούντος να εγκαταλείψει το έδαφος των κρατών μελών πριν από τη λήξη της ισχύος της ζητούμενης θεώρησης.
Όσον αφορά στη διάταξη της γερμανικής νομοθεσίας, η οποία προβλέπει ότι, οσάκις πληρούνται οι προβλεπόμενοι από τον κώδικα θεωρήσεων όροι χορήγησης, οι αρμόδιες αρχές έχουν την εξουσία να χορηγήσουν ομοιόμορφη θεώρηση στον αιτούντα, χωρίς να διευκρινίζεται ότι υποχρεούνται να τη χορηγήσουν, το Δικαστήριο κρίνει ότι μια τέτοια διάταξη δεν αντιβαίνει στον κώδικα θεωρήσεων εφόσον μπορεί να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι οι αρμόδιες αρχές δύνανται να μη χορηγήσουν ομοιόμορφη θεώρηση σε αιτούντα μόνον στην περίπτωση που μπορεί να αντιταχθεί σ’ αυτόν ένας από τους λόγους απόρριψης της αίτησης.
Υπόμνηση: Η διαδικασία εκδόσεως προδικαστικής αποφάσεως παρέχει στα δικαστήρια των κρατών μελών τη δυνατότητα να υποβάλουν στο Δικαστήριο, στο πλαίσιο της ένδικης διαφοράς της οποίας έχουν επιληφθεί, ερώτημα σχετικό με την ερμηνεία του δικαίου της Ένωσης ή με το κύρος πράξεως οργάνου της Ένωσης. Το Δικαστήριο δεν αποφαίνεται επί της διαφοράς που εκκρεμεί ενώπιον του εθνικού δικαστηρίου. Στο εθνικό δικαστήριο εναπόκειται να επιλύσει τη διαφορά αυτή, λαμβάνοντας υπόψη την απόφαση του Δικαστηρίου. Η απόφαση αυτή δεσμεύει, ομοίως, άλλα εθνικά δικαστήρια ενώπιον των οποίων ανακύπτει παρόμοιο ζήτημα.
Η συντακτική ομάδα του TravelDailyNews Greece & Cyprus διαθέτει πάνω από 35 χρόνια εμπειρία σε Β2Β τουριστική ειδησεογραφία καθώς επίσης και σε θέματα marketing και επικοινωνίας.
