Τελευταία νέα
ΑρχικήΣτήλεςΑνοιχτή ΓραμμήΑπόψειςΜερικοί μύθοι και πραγματικότητες για τον τουρισμό

ΑπόψειςΜερικοί μύθοι και πραγματικότητες για τον τουρισμό

Απόψεις
Μερικοί μύθοι και πραγματικότητες για τον τουρισμό
του Γιάννη Δ. Πατέλλη

Ο τουρισμός είναι κατ΄ εξοχήν η οικονομική δραστηριότητα, που όλοι αισθανόμαστε λίγο ως πολύ ότι την ξέρουμε, που όλοι μας έχουμε ‘άποψη’. Πιστεύουμε ότι ξέρουμε τι φταίει ξέρουμε πως θα το διορθώναμε, ξέρουμε τι αποδίδει, τι κοστίζει, ποια είναι η καλύτερη διαφήμιση, τι πρέπει να γίνει κλπ., γενικά ‘έχουμε λόγο’. Πολύ επιγραμματικά ας δούμε μερικές τέτοιες αυταπόδεικτες απόψεις, αλλά και τον σχετικό αντίλογο.

Ο τουρισμός πρέπει να είναι ο βασικός αναπτυξιακός στόχος της χώρας.

Οι ίδιοι άνθρωποι, που για την μεγάλη κλίμακα (χώρας) θεωρούν τον τουρισμό σαν τον μονόδρομο για την ανάπτυξη, αν βρεθούν σε ένα χωριό, που οι κάτοικοι εγκαταλείπουν την γεωργία, την παραδοσιακή ζωή, επιλέγοντας την ανάπτυξη του τουρισμού στην περιοχή τους με ότι αυτό συνεπάγεται, πολύ εύκολα θα τους επέκριναν ότι δεν θα έπρεπε να αφήσουν τα χωράφια τους, την παραδοσιακή τους ζωή τους για τον τουρισμό. Δεν ξέρω καμιά μελέτη στον ελληνικό χώρο, που να μην καταδικάζει την ‘μονοκαλλιέργεια’ του τουρισμού και να μην κακοχαρακτηρίζει την εγκατάλειψη άλλων δραστηριοτήτων για χάρη του τουρισμού.

Ο τουρισμός πρέπει να είναι ο βασικός πυλώνας της οικονομίας.

Σε αυτό θα παρατηρήσουμε ότι δεν υπάρχει πιο ευπαθές προϊόν από τον τουρισμό. Ο τουρισμός είναι ένα προϊόν, που δεν αποθηκεύεται, καταναλώνεται σχεδόν την ώρα που προσφέρεται. Αν συμβεί όμως κάτι εκείνη την στιγμή, το τυχαίο απρόσμενο γεγονός, όπως ένας μικροσεισμός, καταρρέει τουλάχιστον για εκείνη την περίοδο. Εκδηλώνεται επιδημία στην Κίνα, αμέσως μειώνεται η τουριστική κίνηση, γίνονται ταραχές, τρομοκρατικές εκδηλώσεις, πόλεμοι κλπ., αμέσως υπάρχει αντίκτυπος στον τουρισμό μας. Μην ξεχνάμε εξάλλου ότι είμαστε μια πολύ σεισμογενής χώρα – αυτό το ξεχνάμε και μακάρι να μας ξεχάσουν και οι σεισμοί – αλλά δεν μπορεί η οικονομία μας να θεωρεί πάντα δεδομένη την απόδοση της τουριστικής ανάπτυξης. Μη προσπαθήσουμε να γίνουμε ένα κράτος εξαρτώμενο μονάχα από τον τουρισμό. Είναι πολύ ευπαθές προϊόν, ώστε να καταλήξουμε στην μονοκαλλιέργειά του, να βασιζόμαστε μόνο σε αυτό. Εκτός αν το ‘θωρακίσουμε’ ανάλογα.

Στην χώρα μας δεν υπήρξε καμιά τουριστική πολιτική.

Καλά όλα, αλλά αυτή η τουριστική υποδομή πως έγινε? Όλα αυτά τα ξενοδοχεία πως κτίστηκαν? Με τις γνώσεις και τις αποταμιεύσεις των γεωργών, των δικηγόρων, ιατρών, πολιτικών μηχανικών (που αποτέλεσαν την πρώτη γενιά των ξενοδόχων) ή με τις προδιαγραφές και τα δάνεια – επιχορηγήσεις των διαφόρων αναπτυξιακών νόμων? Πρόσφατα ελέχθη και πολύ σωστά ότι η Ελλάδα αποτελεί παγκόσμια δύναμη στον τουρισμό. Βεβαίως με ένα δυναμικό περίπου 1.250.000 κλίνες είναι δέκατη στον κόσμο σε εισπράξεις. Όλα αυτά δεν γίνονται μόνα τους. Και ίσως θα έπρεπε κάποια στιγμή να αναγνωρίσουμε την δουλειά των υπαλλήλων του ΕΟΤ, με όσα λάθη και αν έγιναν στο παρελθόν. Δεν φτάνεις έτσι απλά στην κορυφή. Δεν εκτιμήθηκε από πουθενά ότι π.χ. ότι κατά την διάρκεια των Ολυμπιακών αγώνων, ούτε από την Ολυμπιακή οικογένεια, ούτε από τους αθλητές και συνοδούς τους, ούτε από τους τουρίστες δεν υπήρξε ούτε ένα ‘τουριστικό παράπονο΄, όταν το Σϋδνει, αλλά και η Βαρκελώνη μετρήσανε σε χιλιάδες τα παράπονα για τις τουριστικές υπηρεσίες? Οι υπάλληλοι του ΕΟΤ και της Γενικής Γραμματείας δεν συνέβαλλαν καθόλου σε αυτή την επιτυχία? Όλα έγιναν χωρίς τουριστική πολιτική? Βεβαίως χρειάζεται πάντοτε προσαρμογή της τουριστικής πολιτικής στα νέα δεδομένα εκάστοτε και ειδικά μετά το 2001. Ήδη στον ΕΟΤ υπάρχουν επίκαιρες πρόσφατες μελέτες για κάθε περιφέρεια, που μπορούσαν να αποτελέσουν την βάση για την εφαρμογή επίκαιρης τουριστικής ανάπτυξης (στην μελέτη μάλιστα Κεντρικής Μακεδονίας συμμετείχε και ο νυν Γενικός Γραμματέας).

Η αύξηση των κονδυλίων στην διαφήμιση προδικάζουν την αύξηση της τουριστικής κίνησης.

Και όμως την χρόνια της απόλυτου μεγαλύτερης καταγεγραμμένης τουριστικής κίνησης, που ήταν παράλληλη με την οικονομική και κυρίως την χρηματιστηριακή άνθηση στον κόσμο δεν είχε προηγηθεί καμιά ιδιαίτερη διαφήμιση!! (τέλη 1999-2000-αρχές 2001) Σύμπτωση? Όχι απλά η οικονομική ευρωστία και αισιοδοξία, οι καλές αποδοχές είχαν σαν επακόλουθο οι τουρίστες να έχουν εισόδημα, χρήματα να διαθέσουν για ταξίδια. Αν ήταν έτσι απλά με την διαφήμιση έπρεπε φέτος ή του χρόνου με τα 60 εκατ. ευρώ που διατέθηκαν, πόσο υπερδιπλάσιο και πολλαπλάσιο από τα μέχρι σήμερα κονδύλια που διετίθεντο, να οδηγήσουν σε ένα υπερδιπλασιασμό τουλάχιστον των τουριστών και όχι σε μια λογική αναμενόμενη αύξηση 3-5% που έτσι και αλλιώς θα εισπράτταμε μέσα στην ανάστροφη του κλίματος παγκόσμια για τον τουρισμό μετά από τέσσερα δύσκολα χρόνια μετά την 11η Σεπτέμβρη. Πόσο πιο μεγάλη διαφήμιση χρειάζεται ο τουρισμός μας μετά από τους τόσο επιτυχημένους Ολυμπιακούς αγώνες που είδαν πάνω από 4.000.000.000 άνθρωποι?

Η διαφήμιση στα μεγάλα διεθνή και αλλά ΜΜΕ φέρνει τουρίστες.

Είναι ενδιαφέρουσα η άποψη του Υφυπουργού Τουριστικής Ανάπτυξης, κ. Λιάσκου όπως την είχε αναπτύξει παλαιοτέρα σε σχετική ερώτηση στη Βουλή (2003) …αναφερόμενος … στο ποσοστό τηλεθέασης που έχουν τα Μεγάλα Κανάλια όπως το CNN, EURO Sport, ασκώντας έντονη κριτική «… τηλεοπτικά κανάλια (CNN, EUROSPORT) (για τη διαφημιστική καμπάνια στην Ευρώπη) τα οποία παρουσιάζουν πολύ μικρή τηλεθέαση έως μηδενική (0,01-1%)». (από τις τότε εφημερίδες), και με το Ηellas αντί Greece. Σήμερα δηλώνεται ότι η επιλογή των ίδιων μέσων κρίνεται επιτυχής και επιβεβλημένη. Aλλαξε η τηλεθέαση ή ήταν τα στοιχεία λάθος? Σε παλαιότερη άλλη ερώτηση, πάλι ο Υφυπουργός κ. Λιάσκος, είχε υποστηρίξει ότι πρέπει τον προγραμματισμό και την καμπάνια να αναλαμβάνει μια εταιρία και «… ώστε να υπάρχει ολοκληρωμένη πρόταση προβολής, και να αξιολογηθούν τα αποτελέσματα» (Ιανουάριος 2002). Φέτος, η τότε αυτή ‘ακατάλληλη προσέγγιση’, θεωρείται επιτυχής και ακολουθείται…

Και οι δυο απόψεις σεβαστές. Φέτος διαφημιζόμαστε στο CNN, EUROSPORT, – που εξακολουθεί να έχει μικρή τηλεθέαση? – με το όνομα GREECE και όχι HELLAS, με όχι κεντρική εταιρία για τις 27 χώρες. Είναι μια άποψη λοιπόν, που δεν θα έπρεπε να την αξιολογήσουμε με τα τότε και σημερινά πολιτικά κριτήρια και σκοπιμότητες, αλλά καθαρά επιστημονικά.

Βασικά η διαφήμιση επηρεάζει την απόφαση του δυνητικού τουρίστα κατά 5-7%. Η τιμή και η σχέση τιμής προσφερομένου προϊόντος παίζει τον καθοριστικό ρόλο για την επιλογή του. Αν σταθούμε στις έρευνες και μάλιστα στο survey που έκανε το ΒΒC για τον ΕΟΤ (Απρίλιος 2004), θα διαπιστώναμε ότι το 28% των υποψήφιων τουριστών επηρεάζεται στην εκλογή του από φίλους και συγγενείς 15% από τους Tour Operators, 5% από τα πάσης φύσεως ΜΜΕ, 5% από το Internet και 44% από τυχαίες και άλλες αιτίες. Το διαδικτυο κερδίζει καθημερινά μεγαλύτερο κομμάτι ενημέρωσης. Αλλά τι πληροφορία παίρνει στα άπταιστα ελληνικά ο ξένος από την ιστοσελίδα του ΕΟΤ www.gnto.gr ή στο www.liveyourmythingreece.com ή πρόσφατα που είδα την διαφήμιση της νομαρχίας Πειραιά, που για να βρει πληροφορίες ο τουρίστας πρέπει να πληκτρολογήσει nomarchis@nomarchiapeireus.gr?

Κλείνοντας αυτή την σύντομη αναφορά ‘απομυθοποίησης’ θα καταφύγω και εγώ στον ‘μύθο’ της Ελλάδας, όπως τον περιγράφει ένας τουρίστας (παρμένο πάλι από την μελέτη του ΒΒC για τον ΕΟΤ). «Έχοντας μεγαλώσει στην Βρετανία, σπουδάσει στις Ηνωμένες Πολιτείες, εργαστεί στην Περσία και τώρα καθισμένος σε ένα αρχαίο θέατρο ακούγοντας Beethoven, αρχίζω και αισθάνομαι πως διαμορφώθηκαν τα έργα του Όμηρου και του Σοφοκλή, ο κοινός μας πολιτισμός μου φάνηκε πολύ πιο σημαντικός».

Ιστοσελίδα | + Άρθρα
28/03/2024
27/03/2024
26/03/2024
22/03/2024
21/03/2024
20/03/2024