Η απόφαση του ΟΑΣΑ και της ΕΘΕΛ από το περασμένο καλοκαίρι να αναλάβουν το ‘sightseeing’ των τουριστών στην πόλη της Αθήνας προκάλεσε την έντονη αντίδραση των αθηναϊκών τουριστικών γραφείων που παραδοσιακά ασχολούνται με αυτή τη δραστηριότητα, τα οποία υπέβαλλαν αγωγή κατά των δύο πρώτων εταιριών…
Η απόφαση του ΟΑΣΑ και της ΕΘΕΛ από το περασμένο καλοκαίρι να αναλάβουν το ‘sightseeing’ των τουριστών στην πόλη της Αθήνας προκάλεσε<...>την έντονη αντίδραση των αθηναϊκών τουριστικών γραφείων που παραδοσιακά ασχολούνται με αυτή τη δραστηριότητα, τα οποία υπέβαλλαν αγωγή κατά των δύο πρώτων εταιριών του δημοσίου.
Ειδικότερα, αγωγή κατά του Οργανισμού Αστικών Συγκοινωνιών Αθηνών (ΟΑΣΑ) και της Εταιρίας Θερμικών Λεωφορείων Α.Ε. (ΕΘΕΛ) κατέθεσαν ενώπιον του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών οι εταιρίες `G.O Tours S.A.`, `Kompass Tours Hellas S.A`, `Key Tours EΠΕ Τουριστική Επιχείρηση`, `Arty Tours Excursiones En Espanol` και ο `Σύνδεσμος των Εν Ελλάδι Τουριστικών και Ταξιδιωτικών Γραφείων` (HATTA).
Ο λόγος που οδήγησε τα παραπάνω Γραφεία Γενικού Τουρισμού, καθώς και τον Σύνδεσμο τους να προχωρήσουν σε αυτή την κίνηση είναι ότι το δρομολόγιο `Αξιοθέατα της Αθήνας`, που εκτελείται κατόπιν απόφασης του ΟΑΣΑ από την ΕΘΕΛ, πλήττει, σύμφωνα με την αναφορά τους, το έργο των τουριστικών γραφείων, των οποίων βάση νόμου είναι δική τους αρμοδιότητα η περιήγηση και η ξενάγηση τουριστών. Σχετικά, στην αγωγή, αναφέρονται, μεταξύ άλλων τα ακόλουθα:
“Ο εναγόμενος ΟΑΣΑ με απόφαση του διοικητικού του συμβουλίου, που λήφθηκε στις 16.6.2005 με αριθμό πρακτικών 307 και αριθμό απόφασης 1530/2005, αποφάσισε την δημιουργία – λειτουργία νέας λεωφορειακής γραμμής με την ονομασία Αξιοθέατα της Αθήνας και στην απόδοση στην Αγγλική γλώσσα (Athens Sightseeing Public Bus Line) πιλοτικά για δυο μήνες, αλλά συνεχίστηκε και συνεχίζεται μέχρι και σήμερα. Στη συνέχεια με την υπ` αριθμ. πρωτ. 7223/ΓΕΔΣΕ/ΔΙΣ1/7.7.2005 απόφαση της Γενικής Διεύθυνσης Συγκοινωνιακού έργου του ΟΑΣΑ ορίστηκαν όλες οι λεπτομέρειες της νέας αυτής λεωφορειακής γραμμής. Με την ίδια ως άνω απόφαση του διοικητικού συμβουλίου του ΟΑΣΑ ανατέθηκε η υλοποίηση της απόφασης αυτής στην β΄ εναγομένη (ΕΘΕΛ) από 1.8.2005“ αναφέρεται, μεταξύ άλλων, στην κατατεθείσα αγωγή.
“Η διακίνηση και η ξενάγηση των τουριστών είναι ένα άλλο αντικείμενο, το οποίον δεν εμπίπτει στους σκοπούς της ίδρυσης και λειτουργίας του ΟΑΣΑ και της ΕΘΕΛ, αλλά η πολιτεία με πλέγμα διατάξεων νόμων το επιτρέπει να εκτελείται από τα Τουριστικά Γραφεία και τα τουριστικά λεωφορεία δημόσιας χρήσεως, και μόνο από αυτά, τα οποία εποπτεύονται από τον ΕΟΤ. Ο ΟΑΣΑ με την γραμμή αυτή παρανόμησε δηλαδή παρέβη ευθέως τους ν. 2175/93, 2669/98, 393/76, 2446/96, εκ των οποίων οι δυο πρώτοι διέπουν την ίδρυση, τους σκοπούς και την λειτουργία του ΟΑΣΑ και οι άλλοι δυο διέπουν την ίδρυση και λειτουργία των τουριστικών Γραφείων και το μεταφορικό έργο των τουριστικών λεωφορείων, και τους παρέβη ο ΟΑΣΑ με σκοπό να σφετερισθεί το μεταφορικό έργο των τουριστικών Γραφείων και τουριστικών λεωφορείων”.
Συγκεκριμένα, οι ενστάσεις των τουριστικών γραφείων, όσον αφορά στο συγκεκριμένο δρομολόγιο έχουν να κάνουν με την καθ` αυτή περιήγηση και τον τρόπο της ξενάγησης που ακολουθείται, το κόμιστρο της γραμμής, αλλά και το διαφημιστικό υλικό, που έχει ετοιμάσει για την προβολή του συγκεκριμένου δρομολογίου ο ΟΑΣΑ.
Αρχικά, όσον αφορά στην περιήγηση και την ξενάγηση, που προσφέρει ο ΟΑΣΑ στους αλλοδαπούς τουρίστες της πόλης μας, τα τουριστικά γραφεία αναφέρουν στην αγωγή τους, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα:
“Κατά την διάρκεια της εκτέλεσης αυτής της γραμμής οι εναγόμενοι δεν αρκέστηκαν στο να εκφωνούν μόνο τις στάσεις, όπως γίνεται σε όλες τις λεωφορειακές γραμμές ή στις γραμμές του ηλεκτρικού, του μετρό, του τραμ και των τρόλεϊ, αλλά επί πλέον κάνουν με μηχανικά μέσα ξενάγηση, ήτοι δίνουν πληροφορίες για τα ιστορικά μνημεία και αξιοθέατα της πόλης και η ξενάγηση αυτή γίνεται όχι μόνο στην Ελληνική γλώσσα, αλλά και στην Αγγλική γλώσσα, αφού απευθύνονται κατά κύριο λόγο στους αλλοδαπούς τουρίστες.
Εμείς ως Τουριστικά Γραφεία, καθώς και άλλα Τουριστικά Γραφεία καταρτίζουμε και εκτελούμε εδώ και (40) χρόνια μεταξύ άλλων εκδρομών και περιήγηση στην πόλη των Αθηνών, η οποία περιήγηση γίνεται κάθε ημέρα στην διάρκεια της τουριστικής περιόδου, περιλαμβάνει το γύρο της πόλης, κάτι δηλαδή αντίστοιχο και ανάλογο με αυτήν την διαδρομή του ΟΑΣΑ, η οποία αποκαλείται Αξιοθέατα της Αθήνας / Athens Sightseeing. Η περιήγηση αυτή γίνεται με τουριστικό λεωφορείο και υποχρεωτικά στο λεωφορείο υπάρχει ξεναγός εφοδιασμένος με την κατά νόμο άδεια εκ μέρους του ΕΟΤ κατά το ν. 710/77 περί ξεναγών. Η περιήγηση αυτή περιλαμβάνει ξενάγηση ξενόγλωσση και μερικές φορές δίγλωσση (ήτοι σε δυο ξένες γλώσσες) εντός του τουριστικού λεωφορείου από τον ξεναγό και κατά την διάρκεια της διαδρομής. Η περιήγηση αυτή περιλαμβάνει όλα τα αξιοθέατα της Αθήνας.
Αν η γραμμή αυτή του ΟΑΣΑ γίνει ευρέως γνωστή στους αλλοδαπούς τουρίστες, που σίγουρα θα γίνει, αφού ο ίδιος ο ΟΑΣΑ την διαφημίζει, είναι σίγουρο, ότι ουδείς αλλοδαπός τουρίστας θα δέχεται να συμμετάσχει στην περιήγηση, που οργανώνουμε εμείς και άλλα τουριστικά γραφεία, αφού έχει εναλλακτική λύση να χρησιμοποιεί αυτήν την γραμμή πολύ χαμηλού κόστους και έτσι ο Έλληνας φορολογούμενος θα επιβαρύνεται με τις περιηγήσεις των αλλοδαπών τουριστών.
Ήδη εμείς τα τουριστικά Γραφεία επί (40) χρόνια έχουμε καταβάλει και καταβάλουμε τεράστιες προσπάθειες να καθιερώσουμε και προωθήσουμε και πωλήσουμε εκδρομές στους αλλοδαπούς τουρίστες και μεταξύ αυτών των εκδρομών – περιηγήσεων είναι και εκείνη του Athens Sightseeing. Ο ΟΑΣΑ βρήκε έτοιμο αυτό το προϊόν και προσπαθεί να το εκμεταλλευθεί σε βάρος μας, στην ουσία αντέγραψε τον τίτλο της περιήγησης, που εμείς έχουμε καθιερώσει, ακόμη αντέγραψαν και κάποια αποσπάσματα της ξενάγησης, που οι ξεναγοί μας χρησιμοποιούν κατά την εκτέλεση της διαδρομής.
Είναι βέβαιο, ότι αν συνεχίσει αυτή η γραμμή, εμείς θα έχουμε μεγάλη διαρροή αλλοδαπών τουριστών και η απώλεια εσόδων θα είναι για εμάς πολύ σημαντική, οι εργασίες μας θα συρρικνωθούν σημαντικά, καθόσον κατά τα προλεχθέντα ο αλλοδαπός τουρίστας θα υποστεί σύγχυση και θα νομίζει ότι ο ΟΑΣΑ προσφέρει τις ίδιες ακριβώς υπηρεσίες με εμάς σε αυτήν την περιήγηση και θα προτιμήσει την διαδρομή του ΟΑΣΑ ως πάρα πολύ φθηνή. Αλλά και ο τουρισμός γενικότερα θα υποστεί ζημίαν, ήτοι οι ξεναγοί αφού ο ΟΑΣΑ χρησιμοποιεί μηχανική ξενάγηση και η ξενάγηση αυτή είναι ελλιπέστατη και ποτέ έτσι ο αλλοδαπός τουρίστες δεν θα αποκτήσει μια πλήρη και σαφή εικόνα για την ιστορία και τον πολιτισμό του τόπου μας, που είναι δυο σοβαρά κίνητρα για προσέλκυση αλλοδαπών τουριστών και μάλιστα στην πόλη των Αθηνών”.
Όπως μάλιστα υπογραμμίζεται στην αγωγή “ακόμη και στην Ευρώπη οι γραμμές Sightseeing μιας πόλης δεν εκτελούνται από τους φορείς που εκτελούν τις συγκοινωνίες, αλλά από ιδιωτικούς Φορείς, που έχουν τουριστικό χαρακτήρα. Και μάλιστα υπάρχει Παγκόσμιος Οργανισμός με την έννοια του tour operator (τουριστικού παραγωγού) και όχι του Κρατικού Οργανισμού ήτοι ο Citysightseeing, ο οποίος οργανώνει και εκτελεί σε δεκάδες πόλεις της Ευρώπης διαδρομή, όμοια με εκείνη που καθιέρωσε ο ΟΑΣΑ. Μάλιστα η από εμάς τις ενάγουσες Key Tours έχουμε λάβει από αυτόν τον Οργανισμό την αντιπροσώπευση στην Ελλάδα, ήτοι το δικαίωμα να οργανώσουμε μια τέτοια γραμμή με τουριστικά λεωφορεία, με ξενάγηση μέσω μηχανικών μέσων και με επιβάτες που θα ανεβαίνουν και κατεβαίνουν στις διάφορες στάσεις, όμως μας απαγορεύεται αυτό να το κάνουμε, διότι το μεν θεωρείται ότι κατά κάποιον τρόπο άπτεται του συγκοινωνιακού έργου, που ανήκει στον ΟΑΣΑ, το δε διότι απαγορεύεται η ξενάγηση δια μηχανικών μέσων, ενώ σε όλες τις πόλεις της Ευρώπης το Citysightseeing οργανώνεται και εκτελείται από τουριστικούς Οργανισμούς και όχι από τους Φορείς των αστικών συγκοινωνιών”.
Από την άλλη, το θέμα του κομίστρου, που έχει επιβληθεί από τον ΟΑΣΑ στο συγκεκριμένο δρομολόγιο αποτελεί ένα ακόμη σημείο τριβής με τα τουριστικά γραφεία, τα οποία κάνουν λόγο για αθέμιτο ανταγωνισμό, καθώς το κόμιστρο για την περιήγηση του ΟΑΣΑ είναι 5 ευρώ και για τη δική τους 42-46 ευρώ.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στην αγωγή των τουριστικών γραφείων:
“Αν εμείς πειραθούμε να εκτελέσουμε την περιήγηση αυτή σε συχνότητα δρομολογίων του ΟΑΣΑ και χωρίς ξεναγό (κάτι που καταρχήν απαγορεύεται κατά την κείμενη νομοθεσία) ακόμη και χωρίς να καταβάλουμε προμήθεια στο αλλοδαπό Τουριστικό Γραφείο (κάτι επίσης πρακτικά αδύνατο, καθόσον δεν νοείται εισερχόμενος τουρισμός χωρίς συνεργασίες με αλλοδαπά Τουριστικά Γραφεία) σε καμία περίπτωση δεν μπορεί αυτό να γίνει με (5,00) ευρώ για κάθε άτομο, γιατί κάτι τέτοιο σίγουρα θα αποβεί άκρως ζημιογόνο. Και θα αποβεί ζημιογόνο καθώς το ποσόν των (5,00) ευρώ ανά άτομο δεν καλύπτει ούτε τα άκρως στοιχειώδη και ανελαστικά έξοδα ήτοι δαπάνες μισθοδοσίας οδηγού και του άλλου υπαλλήλου που θα επιβαίνει στο λεωφορείο (συνοδού ή εισπράκτορα) και το ημερήσιο κόστος του λεωφορείου. Δηλαδή για την εκτέλεση αυτού του δρομολογίου ανά μισή ώρα απαιτούνται 4 λεωφορεία, (6) οδηγοί και (6) συνοδοί – εισπράκτορες ημερησίως, γιατί πρέπει να υπολογισθούν και τα ρεπό λόγω επταήμερης λειτουργίας.
Για να καλυφθεί αυτό το κόστος με το κόμιστρο των (5) ευρώ που έχει καθιερώσει ο ΟΑΣΑ θα πρέπει σε μηνιαία βάση να διακινηθούν (64.800:5) 12.960 άτομα, κάτι εκ των πραγμάτων αδύνατο. Και σε όλα τα πιο πάνω κόστη δεν έχουν συνυπολογισθεί τα κόστη τα λειτουργικά (λογιστήριο, έξοδα διοίκησης, διαφημιστικά έξοδα, επισκευή λεωφορείων, αναλογία Δώρων Χριστουγέννων και Πάσχα, οι επενδύσεις κ.λπ)”.
Στο σημείο αυτό πρέπει να σημειωθεί ότι κατά το άρθρο 5 παραγρ. 2 ν. 2669/1998 “τα επενδυτικά προγράμματα του ΟΑΣΑ και των ΕΦΣΕ επιχορηγούνται από τον Κρατικό Προϋπολογισμό. Τα ποσά της επιχορήγησης των επενδυτικών προγραμμάτων κάθε φορέα κεφαλαιοποιούνται με αντίστοιχη αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου και έκδοση ίσης αξίας ονομαστικών μετοχών που περιέρχονται αυτοδίκαια στο Ελληνικό Δημόσιο”. Κατά την παραγρ. 5 του ίδιου ως άνω άρθρου και νόμου “…Η διαφορά μεταξύ του λειτουργικού κόστους και του καθοριζόμενου κάθε φορά κομίστρου όπως προσδιορίζεται αυτό από την τιμολογιακή πολιτική αποτελεί κοινωνική παροχή, η οποία αντισταθμίζεται με την καταβολή της διαφοράς (αντισταθμιστική καταβολή) από τον Κρατικό Προϋπολογισμό”.
Τέλος, όσον αφορά στο διαφημιστικό υλικό του ΟΑΣΑ, τα τουριστικά γραφεία σημειώνουν τα εξής:
“Ο α΄ εναγόμενος εξέδωσε και έντυπο διαφημιστικό αυτής της νέας λεωφορειακής γραμμής στην Ελληνική και στην Αγγλική γλώσσα με χάρτη της κυκλικής αυτής διαδρομής, με τις στάσεις και με πληροφορίες ότι τα δρομολόγια θα εκτελούνται ανά 30΄ λεπτά, από τις 7:30 μέχρι 21:00, ότι τι εισιτήριο είναι (5,00) ευρώ με απεριόριστο αριθμό διαδρομών και με την πληροφορία ότι `συνοδός της γραμμής θα σας ενημερώσει για τα σημεία που μπορείτε να επισκεφθείτε σε κάθε στάση λεωφορείου` αλλά και το σπουδαιότερο το έντυπο αυτό τιτλοφορείται: `Αξιοθέατα της Αθήνας` και στα Αγγλικά `Athens Sightseeing Public Bus Line` και `Ανακαλύψτε την πόλη της Αθήνας με τη νέα λεωφορειακή γραμμή του ΟΑΣΑ Αξιοθέατα της Αθήνας` – `Hop on OASA`s new Athens Sightseeing Public Bus Line and discover Athens!`.
“Η νέα λεωφορειακή γραμμή, που αποφάσισε η α΄ εναγομένη να εκτελείται και εκτελείται από τις 28.7.2005 από την β΄ εναγομένη”, τονίζουν οι ενάγοντες “δεν είναι συγκοινωνιακή γραμμή σκοπούσα να εξυπηρετήσει το συγκοινωνιακό έργο στην περιοχή της αρμοδιότητάς τους. Στην ουσία πρόκειται για τουριστική γραμμή σκοπούσα να εξυπηρετήσει τους αλλοδαπούς τουρίστες στην επίσκεψη στα αξιοθέατα της πόλης των Αθηνών και ως εκ τούτου εμπίπτει σαφώς στην έννοια παροχής τουριστικών υπηρεσιών (περιήγηση), οι οποίες τουριστικές υπηρεσίες κατά τον προμνηθέντα νόμο 393/76 εκτελούνται μόνο από Τουριστικά Γραφεία λειτουργούντα υπό τον έλεγχο και εποπτεία του ΕΟΤ και κατόπιν αδείας που τους χορηγεί ο ΕΟΤ και από τουριστικά λεωφορεία δημόσιας χρήσεως, τα οποία διενεργούν μεταφορικό έργο με βάση το ν. 2446/96 για λογαριασμό τουριστικού γραφείου νομίμως λειτουργούντος κατά την κείμενη τουριστική νομοθεσία”.
Το ότι πρόκειται για τουριστική γραμμή και όχι για απλή συγκοινωνιακή αποδεικνύεται πλην των άλλων και από τα εξής, όπως ισχυρίζονται:
- εκ του ότι κατά τη διάρκεια της διαδρομής δεν γίνεται μόνο απλή εκφώνηση των σημείων αποβίβασης αλλά και ξενάγηση με μηχανικά μέσα ήτοι δίδονται πληροφορίες έστω και συνοπτικές των ιστορικών μνημείων και αξιοθέατων της πόλης πράγμα που φυσικά δεν συμβαίνει για καμμία άλλη γραμμή του ΟΑΣΑ,
- από τον τίτλο που φέρει η συγκεκριμμένη γραμμή στα ελληνικά και Αγγλικά, ο οποίος τίτλος συμπίπτει απόλυτα με τον τίτλο που χρησιμοποιούμε εμείς και άλλα τουριστικά γραφεία επί σαράντα (40) χρόνια για την τετράωρη αυτή περιήγηση στην πόλη των Αθηνών.
“Εκ των παραπάνω προκύπτει αβιάστως, ότι η πράξη αυτή των εναγομένων ήτοι η απόφαση του ΟΑΣΑ για εκτέλεση αυτής της γραμμής και η εκτέλεση αυτής γραμμής συνιστά αθέμιτο ανταγωνισμό σε βάρος μας και υπάρχουν όλα τα στοιχεία για την εφαρμογή του ν. 146/1914 περί αθεμίτου ανταγωνισμού, ήτοι:
- η πράξη τελέστηκε και τελείται κατά τις εμπορικές συναλλαγές και είναι εμπορικές συναλλαγές αφού οι εναγόμενες είναι στην ουσία ανώνυμες εταιρείες και άρα οι πράξεις τους είναι εξ υποκειμένου αλλά και εξ αντικειμένου εμπορικές, αφού πρόκειται για μεταφορές με κόμιστρο,
- η πράξη αντίκειται στα χρηστά ήθη και
- έγινε από τους εναγόμενους με σκοπό να ανταγωνισθούν εμάς τα Τουριστικά Γραφεία, που εκτελούμε τις τετράωρες αυτές περιηγήσεις κάθε ημέρα.
Καταληκτικά, οι ενάγοντες ζητούν:
- Να γίνει δεκτή η αγωγή τους.
- Να υποχρεωθούν οι εναγόμενες α) να παύσουν την εκτέλεση της λεωφορειακής γραμμής με την ονομασία “400 Αξιοθέατα της Αθήνας” (400 Athens Sightseeing Public Bus Line) και να καταδικασθούν σε χρηματική ποινή 5.900 ευρώ για κάθε παράβαση της εκδοθησομένης απόφασης και β) να παραλείπουν στο μέλλον να εκτελούν αυτήν τη λεωφορειακή γραμμή ή άλλη αντίστοιχη ή ανάλογη με την ίδια ως άνω ονομασία ή παρεμφερή με απειλή χρηματικής ποινής 5.900 ευρώ για κάθε παράβαση της εκδοθησομένης απόφασης.
- `Αλλως επικουρικώς να υποχρεωθούν οι εναγόμενες α) να παύσουν να χρησιμοποιούν στη λεωφορειακή αυτή γραμμή ή σε οποιαδήποτε άλλη γραμμή και γενικώς στα έντυπά τους ή με οποιονδήποτε άλλο τρόπο χρήσης τις λέξεις `Αξιοθέατα της Αθήνας / Athens Sightseeing` και γενικώς να παρέχουν ξενάγηση με οποιονδήποτε τρόπο, μηχανικό ή και μη μηχανικό, στην προαναφερθείσα λεωφορειακή γραμμή ή σε οποιαδήποτε άλλη γραμμή ή γενικώς να παρέχουν πληροφορίες με οποιονδήποτε τρόπο για τα αξιοθέατα και τα ιστορικά μνημεία της πόλης των Αθηνών, αλλά να περιορίζονται μόνο στην εκφώνηση των ονομασιών των στάσεων και να καταδικασθούν σε χρηματική ποινή 5.900 ευρώ για κάθε παράβαση της εκδοθησομένης απόφασης και β) να παραλείπουν στο μέλλον να χρησιμοποιούν στη λεωφορειακή αυτή γραμμή ή σε οποιαδήποτε άλλη γραμμή και γενικώς στα έντυπά τους ή με οποιονδήποτε άλλο τρόπο χρήσης τις λέξεις `Αξιοθέατα της Αθήνας / Athens Sightseeing` και γενικώς να παρέχουν ξενάγηση με οποιονδήποτε τρόπο μηχανικό ή και μη μηχανικό στην προαναφερθείσα λεωφορειακή γραμμή ή σε οποιαδήποτε άλλη γραμμή ή γενικώς να παρέχουν πληροφορίες με οποιονδήποτε τρόπο για τα αξιοθέατα και τα ιστορικά μνημεία της πόλης των Αθηνών, αλλά να περιορίζονται μόνο στην εκφώνηση των ονομασιών των στάσεων και να απειληθεί κατά αυτών χρηματική ποινή 5.900 ευρώ για κάθε παράβαση της εκδοθησομένης απόφασης.
Η Βίκυ είναι συνιδρυτής της Travel Media Applications και υπεύθυνη για την αρχισυνταξία των TravelDailyNews Greece & Cyprus και TravelDailyNews International.
Στην εταιρεία έχει αναλάβει την οικονομική διεύθυνση.
