Τη χαμηλότερη αναλογία πρασίνου ανά κάτοικο – μόλις 2 τ.μ. – κατέχει μεταξύ των μεγαλουπόλεων η Αθήνα, όπως επεσήμανε ο Ευρωβουλευτής του ΣΥΝ, κ. Δημήτρης Παπαδημούλης, μιλώντας το Σάββατο στο […]
Τη χαμηλότερη αναλογία πρασίνου ανά κάτοικο – μόλις 2 τ.μ. – κατέχει μεταξύ των μεγαλουπόλεων η Αθήνα, όπως επεσήμανε ο Ευρωβουλευτής του ΣΥΝ, κ. Δημήτρης Παπαδημούλης, μιλώντας το Σάββατο στο πρώτο Forum για το μητροπολιτικό πάρκο του Ελληνικού, που<...>πραγματοποιήθηκε στο Ολυμπιακό Κέντρο Καλαθοσφαίρισης. H ελληνική πρωτεύουσα, σύμφωνα με στοιχεία του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος, κατόρθωσε τα τελευταία χρόνια να «σπάσει» και το δικό της αρνητικό ρεκόρ των περίπου 2,5 τ.μ. ανά κάτοικο, το οποίο διατηρούσε από το 1984 έως το 2000, φθάνοντας σήμερα στα 2 τ.μ. Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Yγείας, για να είναι μια πόλη ανθρώπινη, βιώσιμη, πρέπει να εξασφαλίζει τουλάχιστον 9 τ.μ. ελεύθερης και φυτεμένης έκτασης ανά κάτοικο.
Σε κάθε κάτοικο της Bόννης, ανέφερε ενδεικτικά ο κ. Παπαδημούλης, αναλογούν περίπου 35 τ.μ. χώρου πρασίνου, στο `Aμστερνταμ ο σχετικός αριθμός αγγίζει τα 27 τ.μ., ενώ στο Pότερνταμ τα 24 τ.μ. H Bαρσοβία προσφέρει σε κάθε κάτοικό της 18 τ.μ. πρασίνου, ενώ το Λονδίνο, η Pώμη και το Παρίσι από 9 τ.μ.
Χαρακτηριστικό της απόστασης που μας χωρίζει από άλλες ευρωπαϊκές πόλεις, κατά τον Ευρωβουλευτή, είναι ότι τα δέκα μεγαλύτερα πάρκα της Aθήνας καλύπτουν έκταση περίπου 4.000 στρεμμάτων, τη στιγμή που μόνο το Hyde Park του Λονδίνου ξεπερνά τα 2.500 στρέμματα. Ερευνητές πάντως του Tομέα Οικολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών «κατέγραψαν» περισσότερα από 1.500 στρέμματα ελεύθερων χώρων σε διάφορες περιοχές της πρωτεύουσας, τα οποία θα μπορούσαν ενδεχομένως να αλλάξουν το πρόσωπο της πόλης, αλλά μένουν αναξιοποίητα.
Στην Ευρώπη εκτός από την παράδοση των πάρκων των Βασιλέων που έχουν οι περισσότερες ξένες πρωτεύουσες, κυριαρχεί τα τελευταία χρόνια μια σύγχρονη άποψη για το σχεδιασμό αστικών πάρκων. Μια άποψη πιο οικολογική, όπου οι χώροι αυτοί περιλαμβάνουν υδάτινες επιφάνειες, αρκετό χώμα και βλάστηση που εναλλάσσεται με τις εποχές, με ιδιαίτερη προσοχή στα υλικά και στις χρήσεις, ενώ προβλέπεται προσβασιμότητα για το κοινό απ` όλες τις πλευρές τους. Εκτός από τους βοτανικούς κήπους αξιώσεων που έχουν σχεδόν όλες, η τάση στις περισσότερες πόλεις είναι και η ανακύκλωση περιοχών παλιών εργοστασίων ή αποθηκευτικών χώρων που κάποτε φάνταζαν «καμένα χαρτιά», και που με τις μεθόδους αναγέννησης του εδάφους παίρνουν ζωή.
Στο Παρίσι, για παράδειγμα, το πάρκο της Citroen είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα, στο χώρο όπου βρισκόταν παλιά το εργοστάσιο της αυτοκινητοβιομηχανίας και σήμερα αποτελεί μία από τις οάσεις του Παρισιού. Την ίδια ώρα ένα κομμάτι του κλασικού δάσους της Βουλώνης που βρίσκεται στο κέντρο του Παρισιού και καλύπτει την τεράστια έκταση των περίπου 8.500 στρεμμάτων με 150.000 δέντρα και μονοπάτια που ξεπερνούν σε μήκος τα 35 χιλιόμετρα, ανέλαβε το WWF Γαλλίας για 39 χρόνια, προκειμένου να μετατρέψει ένα κάστρο του 12ου αιώνα σε κέντρο υποδοχής επισκεπτών και να φτιάξει το πάρκο σε πιο επισκέψιμη μορφή.
Στη Ρώμη, η Βίλα Μποργκέσε που εκτείνεται σε 800 στρέμματα είναι το μεγαλύτερο δημόσιο πάρκο της Ρώμης και συνδυάζει ιστορικά μνημεία και φυσικό περιβάλλον. Στην καρδιά της Βίλα Μποργκέσε βρίσκεται το Bioparco που φιλοξενεί 200 είδη ζώων -θηλαστικά, πουλιά και ερπετά- και προσφέρει σε μικρούς και μεγάλους την ευκαιρία να έρθουν κοντά στο φυσικό κόσμο και να διασκεδάσουν μαθαίνοντας τη σημασία της άγριας ζωής και της διατήρησης του φυσικού περιβάλλοντος.
Στο Βερολίνο, όπως και στις άλλες πρωτεύουσες τα πάρκα και οι ελεύθεροι χώροι έχουν φυσικά δωρεάν είσοδο, εκτός από το Βοτανικό Κήπο που με ένα μικρό αντίτιμο χιλιάδες επισκέπτες έχουν τη δυνατότητα να ξεναγηθούν σε 420 στρέμματα που φιλοξενούν πάνω από 18.000 είδη φυτών και 15 θερμοκήπια με χλωρίδα όλων των περιοχών του κόσμου.
“Το Μητροπολιτικό Πάρκο του Ελληνικού δεν θα είναι το μεγαλύτερο πάρκο της Ευρώπης. Θα είναι ένα μεσαίου μεγέθους πάρκο μέσα σε μια έρημο τσιμέντου“ κατέληξε ο κ. Παπαδημούλης. Και εξήγησε: Η Μαδρίτη, για παράδειγμα, διαθέτει 10 μεγάλα πάρκα, εκ των οποίων το Casa de Campo έχει έκταση 17.220 στρεμμάτων. Η Βιέννη, το πασίγνωστο Wiener Prater με έκταση 12.870 στρεμμάτων. Αν μιλήσουμε για το Παρίσι, εκεί οι αριθμοί απογειώνονται: έντεκα μεγάλα πάρκα, εκ των οποίων το Bois de Vincennes με 9.950 στρέμματα, το Bois de Boulogne με 8.460 στρέμματα και το Parc de Saint Cloud με 4.600 στρέμματα
Στο Λονδίνο, η έκταση των πάρκων ανέρχεται σε 60.000 στρέμματα. Δηλαδή, 15 φορές το μέγεθος του χώρου του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού. Εξ αυτών, το γνωστό Hyde Park είναι ένα από τα πιο μικρά με έκταση 1.420 στρεμμάτων. Με μία διαφορά: τόσο αυτό όσο και ένα άλλο διάσημο πάρκο, το Central Park της Νέας Υόρκης με έκταση 3.372 στρεμμάτων, βρίσκονται στην “καρδιά”, στο κέντρο της πόλης. Αντιστοιχούν, δηλαδή, στον δικό μας Εθνικό Κήπο. Αλλα πάρκα του Λονδίνου, όπως το Richmont Park, το Bushy Park ή το Hampstead Heath, έχουν εκτάσεις 9.550, 4.400 και 4.000 στρεμμάτων αντίστοιχα.
“Η σύγκριση του μελλοντικού πάρκου του Ελληνικού με τα αντίστοιχα ευρωπαϊκά, δυστυχώς, είναι συντριπτική. Θα μπορούσε να είναι ένα αξιοπρεπές πάρκο μεσαίου μεγέθους, με τη διαφορά ότι ένα αντίστοιχο ευρωπαϊκό συνοδεύεται από μια δεκάδα ανάλογα πάρκα. Δεν είναι το μοναδικό στην πόλη” επεσήμανε ο Ευρωβουλευτής.
Τέλος, μιλώντας για το κόστος των πάρκων ο Ευρωβουλευτής του ΣΥΝ τόνισε ότι “τα πάρκα κοστίζουν πολύ λιγότερο από άλλες λειτουργίες της πόλης. Σύμφωνα με τις ετήσιες αναφορές που κατατέθηκαν στη βρετανική Βουλή των Κοινοτήτων, τα Royal Parks που διαχειρίζονται 20.000 στρέμματα υψηλού πρασίνου στη βρετανική πρωτεύουσα είχαν ετήσιο προϋπολογισμό 31,5 εκατομμύρια λίρες ή περίπου 47,5 εκατομμύρια ευρώ. Στον προϋπολογισμό αυτό περιλαμβάνεται μέχρι και το κόστος της μητροπολιτικής αστυνομίας, που έχει την ευθύνη της φύλαξης των πάρκων. Το Hampstead Heath, ένα πάρκο-δάσος 4.000 στρεμμάτων στο κέντρο του Λονδίνου, που περιλαμβάνει λίμνες κολύμβησης, ήπιες αθλητικές εγκαταστάσεις, παιδικές χαρές και χιλιάδες δέντρα, έχει προϋπολογισμό 5,1 εκατομμύρια ευρώ. Για να έχουμε αντίληψη των μεγεθών, ο δήμος Πειραιά έχει προϋπολογισμό για το 2008 330 εκατομμύρια ευρώ, ενώ ο στολισμός της Αθήνας για τα Χριστούγεννα κόστισε 1,5 εκατομμύριο ευρώ.
Πουθενά στον κόσμο τα πάρκα από μόνα τους δεν καλύπτουν τα έξοδά τους. Τα έξοδα δημιουργίας και συντήρησης των αμιγώς πράσινων πάρκων, των μεγάλων πλατειών, των δημόσιων κήπων καλύπτονται από την Αυτοδιοίκηση και το Δημόσιο σε ποσοστά που υπερβαίνουν το 90% των προϋπολογισμών τους. Έσοδα από επισκέπτες ή δραστηριότητες αποτελούν ελάχιστο τμήμα αυτών των προϋπολογισμών. Αξίζει να τονίσουμε ότι ακόμη και σε χώρες όπου ιδιωτικοποιήθηκαν όλες οι βασικές υποδομές, τα πάρκα έμειναν ανέγγιχτα».
