Η αποκατάσταση της δυτικής προσπελάσεως της Ακρόπολης, θα επαναποδώσει τα χαρακτηριστικά και τις αξίες του μνημείου και θα συνεισφέρει απολύτως αποφασιστικά στην 'ορθή πρόσληψη' της μορφής του μνημείου.
Το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο γνωμοδότησε ομόφωνα υπέρ της αποδοχής της πρότασης της Επιτροπής Συντήρησης Μνημείων Ακροπόλεως και του καθηγητή κ. Μανόλη Κορρέ, για την αποκατάσταση της δυτικής προσπέλασης της Ακροπόλεως. Σκοπός της πρότασης είναι η βελτίωση της πρόσβασης στην Ακρόπολη, προκειμένου να αρθούν εσφαλμένες επεμβάσεις του παρελθόντος, να αναδειχθεί ο μνημειακός χαρακτήρας της πρόσβασης στον Ιερό Βράχο και να επιλυθούν τα θέματα διαχείρισης της κυκλοφορίας των επισκεπτών. Θα ακολουθήσει η σύνταξη ολοκληρωμένης μελέτης επί της εφαρμογής των επεμβάσεων αποκατάστασης.
Η πρόταση εξετάστηκε από την Επιτροπή Συντήρησης Μνημείων Ακροπόλεως στις 22 Ιανουαρίου και εγκρίθηκε ομόφωνα από τα μέλη της, σύμφωνα με την τεκμηρίωση που παρουσίασε ο πρόεδρος της ΕΣΜΑ καθηγητής κ. Μανόλης Κορρές.
Η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού κα Λίνα Μενδώνη, μετά την ομόφωνη γνωμοδότηση του ΚΑΣ, έκανε την ακόλουθη δήλωση: “Η χθεσινή γνωμοδότηση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου ανοίγει τον δρόμο για την εκπόνηση μίας πολύ σημαντικής μελέτης από τον Μανόλη Κορρέ και τους συνεργάτες του. Η Ακρόπολη οφείλει να είναι πάντοτε στο κέντρο του ενδιαφέροντός μας. Με την πρόταση του Μανόλη Κορρέ αποδεικνύεται πόσο απέχει η σημερινή εικόνα της εισόδου της Ακροπόλεως από την αυθεντικότητα της μορφής της. Το θέμα της αυθεντικότητας στα μνημεία και στους αρχαιολογικούς χώρους είναι μία μείζον παράμετρος, την οποία οφείλουμε να λαμβάνουμε με σοβαρότητα διαρκώς υπόψη. Συγχρόνως, στην Ακρόπολη, πρέπει να διαχειριζόμαστε το πλήθος των επισκεπτών, καθώς αποτελεί, εκτός από μείζονα αρχαιολογικό χώρο με τεράστιας σημασίας συμβολικό χαρακτήρα, και μείζονα τουριστικό πόλο. Με εξαίρεση το 2020, λόγω της πανδημίας, η εικόνα του καλοκαιριού στην Ακρόπολη, είναι χιλιάδες επισκέπτες να συνωστίζονται στην είσοδο. Το φαινόμενο αυτό πρέπει να το διαχειριστούμε, όχι μόνο για να διευκολύνουμε την επισκεψιμότητα, αλλά κυρίως για να προστατεύσουμε αυτό τούτο το μνημείο. Με την προτεινόμενη μελέτη, αναδεικνύεται ο μνημειακός χαρακτήρας της πρόσβασης στα μνημεία της Ακροπόλεως και συγχρόνως επιλύονται θέματα διαχείρισης κυκλοφορίας των επισκεπτών. Δεδομένου ότι η Ακρόπολη είναι εγγεγραμμένη στα μνημεία της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO, είναι προφανές ότι με την ολοκλήρωση της μελέτης και η UNESCO θα ενημερωθεί, αλλά θα οργανωθεί και επιστημονικό συνέδριο, που θα αφορά συνολικά τα έργα επί του Ιερού Βράχου. Ήδη, το Υπουργείο Πολιτισμού και οι αρμόδιες υπηρεσίες του προετοιμάζονται για την επόμενη Προγραμματική Περίοδο. Συγχρόνως, έχουν ολοκληρωθεί τα έργα προσβασιμότητας στον Ιερό Βράχο και τώρα, ξεκινά η συγκεκριμένη μελέτη. Όλα αυτά θα αποτελέσουν αντικείμενο του επιστημονικού συνεδρίου, το οποίο θα οργανώσει το Υπουργείο Πολιτισμού το φθινόπωρο, μόλις οι συνθήκες της πανδημίας επιτρέψουν τη διά ζώσης παρουσία ειδικών επιστημόνων, οι οποίοι θα έχουν τη δυνατότητα να βρεθούν επάνω στον βράχο και να δουν από κοντά το σύνολο των πεπραγμένων και το σύνολο του επόμενου προγράμματος”.
Ο γενικός γραμματέας Πολιτισμού και πρόεδρος του ΚΑΣ κ. Γιώργος Διδασκάλου δήλωσε ότι “η αποκατάσταση της δυτικής προσπελάσεως της Ακρόπολης, θα επαναποδώσει τα χαρακτηριστικά και τις αξίες του εν θέματι μνημείου, θα συνεισφέρει απολύτως αποφασιστικά στην ‘ορθή πρόσληψη’ της μορφής του μνημείου. Θα αρθούν σφάλματα αναστήλωσης και αμήχανες ή αδόκιμες επεμβάσεις κατά τα παρελθόντα έτη, αποδίδοντας έγκυρη και τεκμηριωμένη εικόνα. Επίσης, η αποκατάσταση θα συμβάλει σημαντικά στη βελτίωση της πρόσβασης και επομένως, των συνθηκών επίσκεψης του κοινού στον χώρο”.
Η πρόταση της ΕΣΜΑ
Η εν λόγω πρόταση υπαγορεύεται από την ανάγκη να αποκατασταθεί η ανάβαση προς την Ακρόπολη στο σύνολό της, ή σε ικανό για την χρήση της μέρος, σε συμφωνία προς την αρχαιολογική τεκμηρίωση για λόγους ορθής πρόσληψης της μορφής των μνημείων και των εδαφικών διαμορφώσεων. Τονίζεται ότι η εκ μέρους του επισκέπτη ορθή πρόσληψη της μορφής και των λειτουργικών χαρακτηριστικών των αρχαίων μνημείων είναι στόχος υψηλός και αυτοτελής. Επιπλέον, θα πρέπει να αντιμετωπιστεί το ζήτημα της πρόσβασης του τεράστιου όγκου των επισκεπτών της Ακρόπολης και να βελτιωθούν οι συνθήκες υποδοχής τους. Η πρόταση έχει ως ακολούθως:
- Όλα τα εσφαλμένα μέρη των παλαιότερων επεμβάσεων (τα οποία ήδη έχουν τεκμηριωθεί με σχέδια, φωτογραφίες και έγγραφες παρατηρήσεις) θα καθαιρεθούν και οι λίθοι τους θα χρησιμοποιηθούν στα επόμενα κατά τον πλέον αρμοστό τρόπο.
- Το μεγάλο πλατύσκαλο, του οποίου ικανό μέρος σώζεται, θα αποκατασταθεί σε όλη την έκτασή του.
- Η επιφάνεια του προς Β ανδήρου θα αποκατασταθεί (με διάστρωση σύμφωνη προς τα δοκιμασμένα πρότυπα) σε συνέχεια προς το πλατύσκαλο και με ελαφρά προς τα έξω κλίση τάξεως 1:80 έως 1:64.
- Η από τα νότια ανερχόμενη οδός θα αποκατασταθεί σε συνέχεια προς το πλατύσκαλο. Τούτο θα συνδυασθεί με την άρση ενός ακόμη σφάλματος των εργασιών του 1957. Την καθαίρεση μέρους της βάσης της παλαιάς περίφραξης, στα νότια του πύργου, το οποίο αποτελείται από μια έντεχνη σώρευση βράχων, μιμούμενη κυκλώπεια λιθοδομή και δη (κατά την αντίληψη κάποιων) τόσον επιτυχώς, ώστε να παραπλανά ακόμη και αρχαιολόγους.
- Το άνω μέρος της κλίμακας, περιέχον στο μέσον σειρά ελαφρώς κεκλιμένων πλατυσκάλων θα αποκατασταθεί στο σύνολό του, σύμφωνα προς την αρχαιολογική μαρτυρία.
- Το έσω της δυτικής πύλης πλατύσκαλο θα αποκατασταθεί στην κανονική στάθμη του και τα υποκάτω αυτού ξένα προς το μνημείο μάρμαρα της αναστυλώσεως του 1934 θα αφαιρεθούν. Τούτο θα καταστήσει ορατή την εκεί συνέχεια του μετώπου της αρχαϊκής αναβάθρας.
- Η κλίμακα έως το μεγάλο πλατύσκαλο θα αποκατασταθεί κατά το ήμισυ του πλάτους της περίπου, ώστε στο απομένον κενό να παραμένουν ορατά ικανά τμήματα των αναλημματικών τοίχων της αναβάθρας της αρχαϊκής εποχής και εκείνης της κλασικής εποχής, με τον μεταξύ αυτών αρχαϊκό βωμό.
- Η νυν νότια είσοδος θα καταργηθεί η θα συμπτυχθεί, ώστε να αποκατασταθεί η συνέχεια της λαξευτής επιφάνειας του τεμένους της Αφροδίτης και να αναδειχθεί ο οικείος ναός με κατάλληλη έκθεση του διακοσμημένου με περιστερές θριγκού του (ο οποίος τώρα περνά απαρατήρητος σε ασύχναστο μέρος στα νότια της δυτικής πύλης).
- Με δεδομένη την παρουσία της δυτικής πύλης, η αύξηση της κυκλοφοριακής ικανότητας της μεγάλης κλίμακας εξαρτάται από την προσπελασιμότητα των δύο ευρύτερων πλατυσκάλων της από τη μόνη δυνατή κατεύθυνση, δηλαδή από τα νότια. Εξ αυτών το μεγάλο πλατύσκαλο θα γίνει καλύτερα προσπελάσιμο με την ενεργοποίηση της νότιας οδού.
Η Τατιάνα ελέγχει καθημερινά τη ροή των εισερχόμενων ειδήσεων και επιμελείται την ύλη που δημοσιεύεται στο δίκτυο των TravelDailyNews.
