Τα ευρωπαϊκά αεροδρόμια έχουν χάσει φέτος 1,26 δισ. επιβάτες μέχρι στιγμής. Ο ρυθμός ανάκαμψης δεν έχει επιταχυνθεί ακόμη σε ολόκληρο το ευρωπαϊκό δίκτυο αεροδρομίων – με τις δύο πρώτες εβδομάδες του Οκτωβρίου να είναι στο -41%, έναντι -43% τον Σεπτέμβριο και -41% τον Αύγουστο.
Η ACI Europe δημοσιοποίησε τα πιο πρόσφατα δεδομένα για την επιβατική κίνηση, τις αναθεωρημένες προβλέψεις και την Έκθεση Συνδεσιμότητας της Αεροδρομικής Βιομηχανίας 2021 (2021 Airport Industry Connectivity Report 2021).
Εξελίξεις στην επιβατική κίνηση
Τα αεροδρόμια της Ευρώπης έχουν χάσει 1,26 δισ. επιβάτες μέχρι στιγμής φέτος, μια μείωση -62% σε σύγκριση με τα επίπεδα πριν από την πανδημία (2019). Η ευρωπαϊκή ήπειρος είναι μια αεροπορική αγορά δύο ταχυτήτων:
- Τα αεροδρόμια της ΕΕ+ βρίσκονται στο -69% μέχρι στιγμής φέτος σε σύγκριση με το 2019, με τον συνολικό όγκο επιβατών να είναι ουσιαστικά σταθερός σε σύγκριση με πέρυσι.
- Τους καλοκαιρινούς μήνες αιχμής σημειώθηκε σημαντική βελτίωση, στο -50% σε σύγκριση με το 2019, καθώς οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί χαλάρωσαν και το ψηφιακό πιστοποιητικό COVID της Ευρωπαικής Ένωσης επέτρεψε τα διασυνοριακά ταξίδια. Τα αεροδρόμια του Ηνωμένου Βασιλείου (-71%), της Ιρλανδίας (-68%) και της Φινλανδίας (-78%) παρουσίασαν χαμηλή απόδοση, λόγω της πολύ πιο αργής χαλάρωσης των ταξιδιωτικών περιορισμών από τις κυβερνήσεις των χωρών αυτών.
Τα αεροδρόμια στην υπόλοιπη Ευρώπη έχουν σημειώσει σημαντική ανάκαμψη, στο -34% μέχρι στιγμής φέτος σε σύγκριση με το 2019, με τον όγκο επιβατών να αυξάνεται κατά 70% σε σύγκριση με το 2020. Το τρίμηνο διαμορφώθηκε στο -21%, λόγω της συνεχιζόμενης βελτίωσης στα αεροδρόμια της Ρωσίας και της Τουρκίας.
Μια πιο προσεκτική ματιά στα στοιχεία, δείχνει ότι ο ρυθμός ανάκαμψης δεν έχει επιταχυνθεί ακόμη σε όλο το ευρωπαϊκό δίκτυο αεροδρομίων – με τις δύο πρώτες εβδομάδες του Οκτωβρίου στο -41%, έναντι -43% τον Σεπτέμβριο και -41% τον Αύγουστο.
Η ενημερωμένη πρόβλεψη που δημοσιεύθηκε από την ACI Europe δείχνει τον ρυθμό ανάκαμψης της επιβατικής κίνησης τους επόμενους μήνες και το 2022, χάρη στο εκ νέου άνοιγμα της υπερατλαντικής αγοράς στους Ευρωπαίους ταξιδιώτες, καθώς και στη σταδιακή χαλάρωση των ταξιδιωτικών περιορισμών σε άλλες αγορές μεγάλων αποστάσεων – ιδίως στην Ασία.
Η ACI Europe διαβλέπει ότι η επιβατική κίνηση στα ευρωπαικά αεροδρόμια βελτιώνεται, από το προβλεπόμενο -60% φέτος σε -32% το 2022, σε σύγκριση με τους όγκους προ πανδημίας (2019). Η πλήρης ανάκαμψη θα επιτευχθεί μόνο το 2025 (+1%).
Ο Olivier Jankovec, γενικός διευθυντής της ACI Europe σχολίασε: “Η πλήρης αποκατάσταση των χωρίς εμπόδια διεθνών ταξιδιών παραμένει πολύ μακριά και φαίνεται ότι θα είναι μια άνιση και ασταθής διαδικασία – που εξαρτάται από την περαιτέρω πρόοδο των εμβολιασμών και την εξέλιξη της επιδημιολογικής κατάστασης. Το επίπεδο της συγκρατημένης ζήτησης είναι εκπληκτικό, τροφοδοτούμενο από τα εισοδήματα που συσσώρευσαν οι καταναλωτές μέσω αυτής της πανδημίας. Υπάρχουν όμως και σημαντικές πιέσεις που θα επιβραδύνουν τον ρυθμό της ανάκαμψης, όπως συρρικνωμένες δομικά αεροπορικές εταιρείες με σημαντικές μειώσεις στον στόλο και το εργατικό δυναμικό των αεροσκαφών τους, το αυξανόμενο κόστος καυσίμων και οι πληθωριστικές πιέσεις, η απώλεια των χρονοθυρίδων στα αεροδρόμια και το γεγονός ότι οι αεροπορικές εταιρείες θα ασκήσουν πίεση στις τιμές, λόγω της μειωμένης χωρητικότητας”.
Οι εξελίξεις στην αεροπορική συνδεσιμότητα
Η 2021 Airport Industry Connectivity Report 2021 που κυκλοφόρησε από την ACI Europe αποκαλύπτει ότι τα επίπεδα της αεροπορικής συνδεσιμότητας εξακολουθούν να είναι σημαντικά υποβαθμισμένα. Ενώ η άμεση συνδεσιμότητα από τα αεροδρόμια της Ευρώπης βρίσκεται τώρα στο -36% σε σύγκριση με τα επίπεδα πριν από την πανδημία, η συνδεσιμότητα των κόμβων εξακολουθεί να είναι μειωμένη κατά -67%, λόγω του ότι οι περισσότερες διηπειρωτικές αγορές εξακολουθούν να υπόκεινται σε αυστηρούς ταξιδιωτικούς περιορισμούς.
Όπως και με την επιβατική κίνηση, τα αεροδρόμια της ΕΕ+ έχουν χαμηλότερες επιδόσεις από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο και για τους δύο δείκτες. Η άμεση συνδεσιμότητά τους ανέρχεται στο -39% και η συνδεσιμότητα των κόμβων στο -71%, ενώ τα αεροδρόμια στην υπόλοιπη Ευρώπη έχουν επιτύχει -20% και -51% αντίστοιχα.
Η αναφορά δείχνει ότι τα μικρότερα και περιφερειακά αεροδρόμια έχουν μέχρι στιγμής ανακτήσει την άμεση συνδεσιμότητά τους πιο γρήγορα από άλλα – αντικατοπτρίζοντας το γεγονός ότι η ανάκαμψη μέχρι στιγμής οφείλεται κυρίως στην ενδοευρωπαϊκή και εγχώρια αεροπορική κυκλοφορία αναψυχής, καθώς και στις εταιρείες χαμηλού κόστους (LCC). Ως αποτέλεσμα, το μερίδιο της άμεσης συνδεσιμότητας που παρέχεται από τις εταιρείες χαμηλού κόστους στα αεροδρόμια της Ευρώπης έχει αυξηθεί από 34% το 2019 σε 39% φέτος.
Η άμεση συνδεσιμότητα που προσφέρουν οι εταιρείες χαμηλού κόστους είναι μόνο κατά 10% χαμηλότερη από τα επίπεδα του 2019 σε μικρότερα και περιφερειακά αεροδρόμια, αλλά κατά 32% χαμηλότερη στα μεγαλύτερα αεροδρόμια. Παράλληλα, η άμεση συνδεσιμότητα που προσφέρουν οι εταιρείες πλήρους service είναι 32% χαμηλότερη από τα επίπεδα του 2019 σε μικρότερα και περιφερειακά αεροδρόμια και -42% στα μεγαλύτερα αεροδρόμια.
Το Top20 των διεθνών κόμβων αεροπορικής συνδεσιμότητας δείχνει ότι σε αντίθεση με τα ευρωπαϊκά αεροδρόμια, τα αεροδρόμια των ΗΠΑ έχουν ανακτήσει το μεγαλύτερο μέρος της σύνδεσής τους πριν την πανδημία (2019), χάρη στην εξάρτησή τους από μια τεράστια και απεριόριστη εγχώρια αγορά. Το Dallas Fort Worth και το Denver ηγούνται της παγκόσμιας κατάταξης φέτος, έχοντας ανακτήσει αντίστοιχα το 69% και το 90% της συνδεσιμότητας των κόμβων τους. Ακολουθούν η Φρανκφούρτη, η Ατλάντα και το Άμστερνταμ-Schiphol. Η Κωνσταντινούπολη έρχεται στην 6η θέση, το Παρίσι στην 10η και η Ντόχα στην 11η -το μοναδικό αεροδρόμιο της Μέσης Ανατολής στο Top20- ενώ το Μόναχο κατατάσσεται στην 17η και το Λονδίνο-Heathrow στην 18η θέση.
Ο Jankovec ανέφερε: “Η φετινή έκθεση δείχνει ότι καθώς μαθαίνουμε να ζούμε με τον ιό και οι οικονομίες έχουν ανοίξει ξανά, η αεροπορική συνδεσιμότητα χρειάζεται χρόνο για να επανέλθει. Η ανάκαμψή της απέχει πολύ από το να είναι ομοιόμορφη, με σημαντικές διαφορές μεταξύ των βασικών δεικτών, καθώς και μεταξύ των γεωγραφικών αγορών και των τμημάτων της αγοράς των αεροδρομίων. Αυτό αντανακλά σε μεγάλο βαθμό τη μονιμότητα των ταξιδιωτικών περιορισμών και απαγορεύσεων σε εξωτερικές αγορές και ακόμη των μη πλήρως ευθυγραμμισμένων ταξιδιωτικών καθεστώτων εντός της Ευρώπης”. Και πρόσθεσε: “Κοιτάζοντας το μέλλον, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η υποστήριξη των κυβερνήσεων στην αεροπορική σύνδεση και την αεροπορία γενικότερα θα είναι καθοριστικός παράγοντας. Η αποκατάσταση της αεροπορικής συνδεσιμότητας πρέπει να συμβαδίζει με το να γίνεται πιο βιώσιμη και επίσης πιο ολοκληρωμένη με άλλους τρόπους μεταφοράς, καθώς και την αστική κινητικότητα. Αλλά δεν μπορεί να μας διαφεύγει το γεγονός ότι, χωρίς συγκρίσιμο υποκατάστατο, η αεροπορική συνδεσιμότητα πρέπει να παραμείνει ουσιαστικό μέρος της παραγωγικής ικανότητας των κοινωνιών μας. Καθώς κάθε αύξηση 10% στην άμεση συνδεσιμότητα αποδίδει +0,5% στο κατά κεφαλήν ΑΕΠ, δεν είναι κάτι στο οποίο μπορούμε να γυρίσουμε την πλάτη μας”.
