ΑΠΟΣΤΟΛΗ – ΡΟΔΟΣ: Μια πολύ ενδιαφέρουσα εκδήλωση με καλεσμένους δεκάδες τουριστικούς πράκτορες της Γερμανίας πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή και το Σάββατο, 3 και 4 Ιουνίου, στη Ρόδο υπό τον τίτλο “FVW Workshop Rhodos 2005”. Οργανωτές του διήμερου αυτού συμποσίου που φιλοξενήθηκε στο Esperos Village ήταν το γερμανικό τουριστικό περιοδικό FVW, η Νομαρχία Ρόδου και ο Οργανισμός Προώθησης Ροδιακού Τουρισμού…
ΑΠΟΣΤΟΛΗ – ΡΟΔΟΣ: Μια πολύ ενδιαφέρουσα εκδήλωση με καλεσμένους δεκάδες τουριστικούς πράκτορες της Γερμανίας πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή και το Σάββατο<...>, 3 και 4 Ιουνίου, στη Ρόδο υπό τον τίτλο “FVW Workshop Rhodos 2005”. Οργανωτές του διήμερου αυτού συμποσίου που φιλοξενήθηκε στο Esperos Village ήταν το γερμανικό τουριστικό περιοδικό FVW, η Νομαρχία Ρόδου και ο Οργανισμός Προώθησης Ροδιακού Τουρισμού. Τη διεύθυνση της εκδήλωσης είχε η Aντα Kαραγιάννη.
Όπως μας μετέδωσε ο συνεργάτης του TravelDailyNews Δρ. Δημήτρης Κούτουλας που παρακολούθησε τις εργασίες του συνεδρίου, μέσα από τις εισηγήσεις και τις συζητήσεις αναδείχθηκαν τα πλεονεκτήματα της Ρόδου ως τουριστικού προορισμού, ενώ εντοπίστηκαν τα προβλήματα που οδήγησαν στη μείωση των Γερμανών τουριστών που επισκέπτονται τα τελευταία χρόνια το νησί και άλλες περιοχές της Ελλάδας.
Την έναρξη έκανε ο αρχισυντάκτης της FVW Klaus Hildebrandt, ο οποίος παρουσίασε το στόχο της εκδήλωσης με τη μορφή ερωτήματος: “Πώς μπορούν να επιτύχουν τα γερμανικά τουριστικά γραφεία υψηλότερες πωλήσεις προς τη Ρόδο, έναν από τους σημαντικότερους προορισμούς στη γερμανική αγορά;” Σε αυτό το ερώτημα κλήθηκαν να απαντήσουν εκπρόσωποι μεγάλων tour operator της Γερμανίας καθώς και οι φορείς του νησιού.
Στην πρώτη εισήγηση παρουσιάστηκαν από τον Ηλία Κωτιάδη, Πρόεδρο του Επιμελητηρίου Δωδεκανήσου, τα χαρακτηριστικά των Γερμανών τουριστών που επισκέπτονται τη Ρόδο. Όπως προέκυψε από πρόσφατες έρευνες της Επιστημονικής Ομάδας Τουρισμού της Ρόδου, ο αριθμός των Γερμανών τουριστών που επισκέπτονται τη Ρόδο με πτήσεις τσάρτερ μειώθηκε ραγδαία την τελευταία τετραετία, υποχωρώντας κατά 100.000 άτομα μεταξύ 2000 και 2004.
Οι Γερμανοί επισκέπτες αξιολόγησαν θετικά τη φιλική στάση των κατοίκων, τα φυσικά και ιστορικά αξιοθέατα του νησιού, την αίσθηση ασφαλείας καθώς και τις παραλίες, ωστόσο είχαν μάλλον αρνητική γνώμη για το αεροδρόμιο, τα δημόσια λεωφορεία και την καθαριότητα. Η Ρόδος εκπλήρωσε ως προορισμός διακοπών τις προσδοκίες του 65% των Γερμανών τουριστών, για το 31% τις υπερέβη, ενώ μόλις το 4% έκρινε ότι οι διακοπές τους στη Ρόδο δεν εκπλήρωσαν τις προσδοκίες τους.
Ένα ενδιαφέρον συμπέρασμα της έρευνας είναι η χαμηλή δαπάνη που πραγματοποιούν οι Γερμανοί τουρίστες εκτός ξενοδοχείου. Ημερησίως δαπανούν μόλις 34,30 Ευρώ, όταν ο μέσος τουρίστας της Ρόδου ξοδεύει 45,10 Ευρώ. Συγκριτικά, η μέση ημερήσια δαπάνη εκτός ξενοδοχείου ανέρχεται για μεν τους Σκανδιναβούς στα 53,70 Ευρώ, για δε τους Βρετανούς στα 49,90 Ευρώ.
Ποιητικό τόνο είχε ο λόγος Νομάρχη Δωδεκανήσου Γιάννη Μαχαιρίδη. Μέσα από η εισήγηση του ταξίδεψε τους προσκεκλημένους τουριστικούς πράκτορες στα νησιά του Νομού περιγράφοντας την ιδιαίτερη φυσιογνωμία καθενός. Ιδιαίτερα περιέγραψε την φυσική ομορφιά αυτών των τόπων και τον πολιτιστικό πλούτο τους, ωστόσο τόνισε την ανάγκη να βελτιωθούν τα αεροδρόμια, οι συμπεριφορές και οι παρεχόμενες υπηρεσίες.
Ο Γιώργος Γιαννόπουλος μίλησε με τη διπλή του ιδιότητα ως Δήμαρχος Ροδίων και ως Πρόεδρος της ΠΡΟΤΟΥΡ. Αναφέρθηκε με λεπτομέρεια στην ιστορία της πόλης και κυρίως στο μεγάλο εγχείρημα για την προστασία και την ανάπλαση της μεσαιωνικής πόλης, ένα μνημείο της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς εγγεγραμμένο στον κατάλογο της UNESCO.
Ο Βασίλης Μηναΐδης, Πρόεδρος της ΠΟΞ και της Ένωσης Ξενοδόχων Ρόδου, επισήμανε ότι ο ξενοδοχειακός κλάδος της Ρόδου αναπτύχθηκε ήδη από τη δεκαετία του 1930. Με το άνοιγμα του Ξενοδοχείου των Ρόδων και του Έλαφος και Ελαφίνα καθώς και με την άφιξη των πρώτων κρουαζιερόπλοιων εδραιώθηκε ο τουρισμός του νησιού. Η μαζική ανέγερση ξενοδοχείων ξεκίνησε τη δεκαετία του 1960 αρχικά για την εξυπηρέτηση της σκανδιναβικής αγοράς. Σήμερα λειτουργούν στο νησί 80.000 ξενοδοχειακές κλίνες με την ιδιαίτερα υψηλή αναλογία 60% των κλινών ΑΑ` και Α` κατηγορίας επί του συνόλου – το υψηλότερο ποσοστό της χώρας – καθώς και μόλις 20.000 κλίνες σε ενοικιαζόμενα δωμάτια. Ο κ. Μηναΐδης υπογράμμισε επίσης ότι η Ρόδος προσελκύει χάρη στις μεγάλες συνεδριακές της εγκαταστάσεις σημαντικά διεθνή συνέδρια.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχαν οι τοποθετήσεις των στελεχών που εκπροσώπησαν τους tour operator της Γερμανίας. Πρώτος πήρε το λόγο ο Διευθυντής Διεθνών Σχέσεων της TUI Gunter Ihlau, ο οποίος θυμήθηκε την πρώτη φορά που εργάστηκε ως αντιπρόσωπος της Touropa – τη μετέπειτα TUI – στη Ρόδο το 1971. Εκείνη την περίοδο η εταιρία έστελνε ετησίως περί τους 60.000-70.000 Γερμανούς στο νησί, σε μια εποχή που η Κρήτη ακόμη δεν είχε αναπτυχθεί. Τότε δεν επαρκούσαν οι διαθέσιμες κλίνες για να καλύψουν τη μεγάλη ζήτηση. Ωστόσο, σήμερα πλέον υπάρχει ένα μεγάλο πλεόνασμα καταλυμάτων στους τουριστικούς προορισμούς της Μεσογείου που δημιουργήθηκε λόγω της ταχείας ανέγερσης κλινών πάσης μορφής. Εκτιμάται ότι εάν συνεχιστεί με τον ίδιο ρυθμό η προσθήκη κλινών, το 2008 θα υπάρχει ένα έλλειμμα 17 εκατομμυρίων τουριστών στις κύριες μεσογειακές χώρες προκειμένου να επιτευχθεί το ίδιο επίπεδο πληρότητας με αυτό του έτους 2001.
Ο κ. Ihlau στάθηκε ιδιαίτερα στην υψηλή εκτίμηση που έχουν οι Ευρωπαίοι για την Ελλάδα. Έρευνα μεταξύ των πελατών της TUI στις κύριες ευρωπαϊκές αγορές έδειξε ότι η Ελλάδα αποτελεί τον ελκυστικότερο για αυτούς προορισμό της Μεσογείου. Η Ελλάδα αξιολογείται ιδιαιτέρως θετικά ως προς τον πολιτισμό, τα τοπία, τη φιλοξενία, την κουζίνα και την ασφάλεια. Αντιθέτως, χαμηλότερη είναι η αξιολόγηση ως προς το επίπεδο των τιμών σε σχέση με την προσφερόμενη ποιότητα, την κατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος καθώς και τη διασκέδαση.
Μετά τη χρονιά καμπής του 1999, όταν έπαψαν οι συγκρούσεις με το ΡΚΚ στην Τουρκία, ο ροδιακός τουρισμός εισήλθε σε φάση στασιμότητας και μετέπειτα ύφεσης. Για να εξέλθει το νησί από αυτήν την κατάσταση απαιτείται – σύμφωνα με την ανάλυση του κ. Ihlau – η ανάπτυξη και άλλων προϊόντων πέραν των κλασσικών παραθερισμών. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 71% των πελατών της TUI επιλέγει την Ελλάδα για διακοπές ηλίου και θάλασσας, ωστόσο στην περίπτωση της Ρόδου το αντίστοιχο ποσοστό φτάνει στο 90% (από 5% αναλογούν στο θαλάσσιο τουρισμό καθώς και στις ενεργητικές διακοπές).
Ο κ. Ihlau τόνισε ιδιαίτερα το γεγονός ότι το ενδιαφέρον του σύγχρονου τουρίστα έχει στραφεί από τον προορισμό – ο οποίος αποτελούσε πριν από μερικά χρόνια το κύριο κριτήριο απόφασης – στο ξενοδοχείο. Ωστόσο, ένα βασικό πρόβλημα της Ρόδου είναι το γερασμένο ξενοδοχειακό δυναμικό της Ρόδου, το οποίο παρά τις ανακαινίσεις και αναβαθμίσεις των τελευταίων ετών υπολείπεται αυτού της Ισπανίας και της Τουρκίας.
Ο κ. Ihlau αναφέρθηκε επίσης στην αποτυχία της TUI να καθιερώσει πρόγραμμα χειμερινού τουρισμού στη Ρόδο. Τόνισε ότι η πόλη έχει τις σχετικές προϋποθέσεις όμως επιπλέον απαιτούνται χειμερινές δραστηριότητες, πτήσεις και κατάλληλα ξενοδοχεία. Ο χειμερινός τουρισμός μπορεί να επιτύχει μόνο εάν στηριχθεί από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς της Ρόδου, εάν πεισθούν οι αεροπορικές εταιρίες να προσθέσουν δρομολόγια καθώς και εάν προσφερθούν δραστηριότητες στον τομέα των συνεδρίων και στον τουρισμό υγείας και ευεξίας.
Ο Werner Sulberg, υπεύθυνος έρευνας αγοράς της REWE, τόνισε ότι ο ανταγωνισμός στην αγορά του παραθεριστικού τουρισμού διεξάγεται κυρίως ως προς την τιμή και λιγότερο ως προς την ποιότητα. Η γερμανική αγορά έμεινα τα τελευταία χρόνια στάσιμη με περίπου 150 εκατομμύρια ταξίδια διακοπών ετησίως. Εντούτοις, μειώθηκαν σημαντικά τα ταξίδια διακοπών προς τη Μεσόγειο, με την Ελλάδα θα έχει απώλειες άνω το μέσου όρου. Η περσινή ανάκαμψη του ρεύματος προς τη Μεσόγειο εντοπίζεται κυρίως στα φτηνά ταξίδια.
Ο υψηλός πληθωρισμός στην Ελλάδα μετά την εισαγωγή του Ευρώ – επισήμανε ο κ. Sulberg – έκανε τη χώρα ακριβή για το Γερμανό τουρίστα. Συνεπώς πρέπει να ελεγχθούν οι τιμές προκειμένου να διαφυλαχθεί η ανταγωνιστικότητα του ελληνικού τουρισμού. Από τον κ. Sulberg τονίστηκε επίσης ότι η αεροπορική σύνδεση της Ελλάδας μέσω τακτικών πτήσεων είναι ελλιπής. Αντιθέτως, έκρινε ως καλές τις προϋποθέσεις ανάπτυξης του πολιτιστικού τουρισμού και των κρουαζιέρων στην Ελλάδα.
Ο κ. Sulberg διαπίστωσε, εξάλλου, ότι η Ελλάδα υστερεί στην προσέλκυση νέων τουριστών, ενώ υπερτερεί σε σχέση με τους άλλους μεσογειακούς προορισμούς στις μεγαλύτερες ηλικίες. Η Ελλάδα επίσης υστερεί στα φτηνά ταξίδια, ενώ το μερίδιό της στα ακριβότερα ταξίδια είναι ικανοποιητικό.
Στις προτάσεις του επικεντρώθηκε στην ανάγκη περαιτέρω ανάπτυξης του συστήματος διακοπών “all-inclusive”, προϋπόθεση για την προσέλκυση οικογενειών με παιδιά. Ο κ. Sulberg επεσήμανε, ωστόσο, ότι αυτό το τμήμα της αγοράς ολοένα και συρρικνώνεται λόγω των δημογραφικών εξελίξεων στη Γερμανία και τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Αντιθέτως, τα επόμενα χρόνια αναμένεται μια μεγάλη αύξηση στα ταξίδια των λεγομένων “golden agers”, δηλ. των ανθρώπων ηλικίας 50-60 ετών.
Ο υπεύθυνος της TUI για την Ελλάδα Rolf-Dieter Maltzahn παρουσίασε την πολιτική ποιότητας της εταιρίας, η οποία βασίζεται στα ερωτηματολόγια που συμπληρώνουν οι ταξιδιώτες. Όπως προκύπτει από την ανάλυση των ερωτηματολογίων, η Ελλάδα υστερεί σε θέματα περιβάλλοντος, επιπέδου τιμών, ψυχαγωγίας, άθλησης και δραστηριοτήτων ευεξίας (οι τρεις τελευταίοι παράγοντες αποτελούν τις προϋποθέσεις για την ανάπτυξη του χειμερινού τουρισμού).
Ο κ. Maltzahn εξήγησε ότι η ποιοτική αξιολόγηση επικεντρώνεται κυρίως στα συνεργαζόμενα ξενοδοχεία. Ο βαθμός που αυτά λαμβάνουν παίζει ρόλο στην τιμολογιακή πολιτική των ξενοδοχείων που θα αποδεχθεί η TUI. Έτσι τα ξενοδοχεία που βελτιώνονται θα επιτυγχάνουν καλύτερες τιμές. Η εταιρία καθοδηγεί μέσω των εκθέσεων της τα ξενοδοχεία για τους τρόπους αναβάθμισης σε σχέση και με τις ανάγκες των εκάστοτε κατηγοριών πελατών.
Ο Reinhard Icke, υπεύθυνος για την Ελλάδα στην Thomas Cook, περιέγραψε την τάση εξατομίκευσης των τουριστικών προϊόντων. Πολλοί είναι πλέον οι τουρίστες που δεν ικανοποιούνται με τα συμβατικά πακέτα, αλλά προτιμούν να συνθέτουν δικά τους πακέτα μέσα από έναν εξατομικευμένο συνδυασμό επιμέρους υπηρεσιών. Είναι χαρακτηριστικό ότι στους καταλόγους της Thomas Cook αναφέρονται δίπλα στις τιμές των πακέτων και οι τιμές των επιμέρους συστατικών στοιχείων τους. Φέτος,, ήδη το 17,5% των πελατών της εταιρίας ταξίδεψαν στην Ελλάδα αγοράζοντας εξατομικευμένες δέσμες υπηρεσιών. Οι τουρίστες αυτής της κατηγορίες στρέφονται είτε σε μικρές μονάδες μεσαίων κατηγοριών ευρισκόμενες σε περιοχές φυσικού κάλλους ή κοντά σε ιστορικά μνημεία καθώς επίσης σε ορισμένα μεγάλα συγκροτήματα πολυτελείας.
Η Monika Urbschat, υπεύθυνη συμβολαίων της Alltours, επικεντρώθηκε στην εισήγησή της στις οικογενειακές διακοπές. Η εταιρία της συνεργάζεται στενά με τους ξενοδόχους για τη παροχή των κατάλληλων για οικογένειες υπηρεσιών, δηλ.:
- πακέτα all-inclusive
- ξεχωριστά παιδικά club για τρεις ηλικιακές ομάδες
- παιδική πισίνα
- προγράμματα ψυχαγωγίας
Ιδιαίτερης σημασίας είναι το σύστημα all-inclusive για τις οικογένειες που συνήθως έχουν περιορισμένα οικονομικά και θέλουν να ξέρουν εκ των προτέρων πόσο θα τους στοιχίσουν οι διακοπές.
Η ζήτηση των πελατών της Alltours για τη Ρόδο και την Κρήτη αυξήθηκε τόσο το 2004 όσο και φέτος, εντούτοις η κυρία Urbschat επεσήμανε ότι οι εκτός all-inclusive τιμές στην Ελλάδα είναι πλέον απαγορευτικές.
Η κυρία Pils παρουσίασε τα πακέτα του ελληνικών συμφερόντων Attika Reisen και ειδικότερα τα προγράμματα Island Hopping. Τόνισε ότι η Ρόδος διαθέτει πολλά καλά ξενοδοχεία παρ` ό,τι σε μερικές περιοχές του νησιού υπάρχει μεγάλη οικιστική επιβάρυνση. Εκεί που μειονεκτεί η Ρόδος έναντι της Κρήτης είναι ο μικρός αριθμός μονάδων με ιδιαίτερο τοπικό χρώμα. Η Ρόδος έχει επίσης ανάγκη από καλύτερες ανταποκρίσεις των πτήσεων μέσω Αθήνας, ώστε να μπορούν να προσφερθούν στην αγορά πακέτα 3-4 ημερών.
Η κυρία Pils έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στις δραστηριότητες που προσφέρει η εταιρία της στη Ρόδο όπως λ.χ. καταδύσεις, ποδηλασία βουνού καθώς και εκδρομές στη Ρόδο και σε γειτονικά νησιά.
Από τις συζητήσεις στρογγυλής τραπέζης με τους Γερμανούς πράκτορες προέκυψαν χρήσιμα συμπεράσματα σε σχέση με την ανταγωνιστικότητα της Ρόδου και συνολικά της Ελλάδας. Από πολλούς πράκτορες τονίστηκε ότι οι τιμές στην Ελλάδα είναι πολύ υψηλές για τη γερμανική αγορά. Εξάλλου, πολλοί Γερμανοί καταναλωτές δεν έχουν ξεκάθαρη εικόνα για το τι προσφέρει η Ρόδος στους επισκέπτες της. Για αυτό και κρίνεται αναγκαία η αποτελεσματικότερη ανάδειξη της ιδιαίτερης φυσιογνωμίας και των πλεονεκτημάτων που χαρακτηρίζουν το νησί. Γενικότερα διαπιστώνεται ένα έλλειμμα πληροφόρησης για την Ελλάδα σε αντίθεση με άλλες χώρες όπως η Τουρκία.
Στην παρέμβασή του ο Παναγιώτης Σκορδάς, Διευθυντής του Γραφείου ΕΟΤ στη Φρανκφούρτη, παρουσίασε τις δραστηριότητες προβολής του EOT στη Γερμανία. Ακολούθησε η Aντα Καραγιάννη που αναφέρθηκε στις ενέργειες Μάρκετινγκ που κάνουν οι ίδιοι οι επιχειρηματίες στις επαφές τους με τους tour operator και τα τουριστικά γραφεία.
Τις εργασίες της δεύτερης ημέρας άνοιξε ο Γιάννης Iατρίδης, Δήμαρχος Καλλιθέας. Μεταξύ άλλων αναφέρθηκε στην αναστήλωση των Λουτρών με προϋπολογισμό ύψους 6 εκατ. ευρώ καθώς και στην ανέγερση ενός αμφιθεάτρου 5.000 θέσεων στα πρότυπα της Επιδαύρου.
Εκ μέρους της ΠPOTOYP μίλησαν ο διευθυντής Xαράλαμπος Παλογιαννίδης και η ξενοδόχος Beatrice Kakliou-Pottschien για τη συνεργασία του Οργανισμού με τη γερμανική διαφημιστική εταιρία Best Werbeagentur. Έγινε λεπτομερής παρουσίαση του διαφημιστικού προγράμματος της Ρόδου στη Γερμανία.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχε η παρουσίαση του Jan Oetjen, Διευθύνοντα Σύμβουλο της Travelocity Γερμανίας. Αναφέρθηκε στην αγορά των πωλήσεων ταξιδιωτικών υπηρεσιών μέσω Internet παραθέτοντας σχετικά στατιστικά στοιχεία. Πέρυσι αναζήτησαν 13 εκατ. Γερμανοί ταξιδιωτικές πληροφορίες μέσω του διαδικτύου, όμως μόλις τα 4,5 εκατ. προχώρησαν σε κάποιας μορφής κράτηση ή συναλλαγή. Η πλειοψηφία συνεχίζει να χρησιμοποιεί τα τουριστικά γραφεία για τον προγραμματισμό των διακοπών επιζητώντας τις συμβουλές και την προσωπική εξυπηρέτηση από τον πράκτορα.
Ωστόσο, οι πωλήσεις μέσω του Internet συνεχίζουν να αυξάνονται με υψηλούς ρυθμούς. Στην Ευρώπη έχουν πλέον επικρατήσει τέσσερα μεγάλα ηλεκτρονικά τουριστικά γραφεία:
- Expedia
- Travelocity
- Opodo
- ebookers
Είναι σημαντικό για τους τουριστικούς προορισμούς να έχουν παρουσία σε αυτές τις ταξιδιωτικές διαδικτυακές πύλες, ώστε να στείλουν το μήνυμά τους απευθείας στους καταναλωτές.
Οι εισηγήσεις ολοκληρώθηκαν με δύο υπουργικούς χαιρετισμούς. Ο υφυπουργός Τουριστικής Ανάπτυξης Aναστάσιος Λιάσκος αναφέρθηκε στις πρόσφατες εξελίξεις του ευρωπαϊκού και ελληνικού τουρισμού και μνημόνευσε της ανοδικές τάσεις της γερμανικής αγοράς. Επίσης επεσήμανε ότι το μοντέλο τουριστικής ανάπτυξης που αναπτύχθηκε τα τελευταία 25 χρόνια στην Ελλάδα έχει πλέον κλείσει τον κύκλο του και παρουσίασε τις προτεραιότητες του νεοσύστατου Υπουργείου.
Ο υπουργός Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής Αριστοτέλης Παυλίδης τόνισε τον πρωτοπόρο ρόλο της Ρόδου στην ανάπτυξη του ελληνικού τουρισμού και υπογράμμισε την ανάγκη να καλλιεργηθεί η τουριστική συνείδηση στη χώρα μας. Ειδική μνεία έκανε στο ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης καθώς και στις κρατικές ενισχύσεις με τις οποίες η Τουρκία ενισχύει τις αεροπορικές εταιρίες της, πράγμα που δεν μπορεί να πράξει η Ελλάδα λόγω των ευρωπαϊκών κανονισμών. Κλείνοντας ο υπουργός κάλεσε τους tour operators να αποφεύγουν τη μεγάλη πίεση στις τιμές, η οποία οδηγεί στο στραγγαλισμό των ξενοδοχείων.
Ακολούθησε συζήτηση με τους πράκτορες, στην οποία τονίστηκε για άλλη μια φορά η ανάγκη για ελληνικές αεροπορικές εταιρίες. Η μεταφορά αποτελεί σήμερα το μεγαλύτερο ανασχετικό παράγοντα για την περαιτέρω ανάπτυξη του τουριστικού ρεύματος στη Ρόδο και στα άλλα νησιά.
Συνεκδότης του TravelDailyNews Media Network από το 1999 που περιλαμβάνει τρεις εκδόσεις για τη Διεθνή αγορά, τις αγορές της Ασίας και του Ειρηνικού και την αγορά της Ελλάδας και της Κύπρου.
Είναι υπεύθυνος για την στρατηγική ανάπτυξη του δικτύου, τις συνέργειες, και τη διεθνή αγορά.
