Ο άμεσος αντίκτυπος των νέων πολιτικών Trump θα είναι η μείωση του τουρισμού στις ΗΠΑ. Εκατομμύρια θα επιλέξουν είτε να μην πάνε είτε δε θα μπορούν να πάνε στις ΗΠΑ, ως αποτέλεσμα των αυστηρότερων διαδικασιών μετανάστευσης.
Ο Αμερικανός πρόεδρος Donald Trump έχει καλύψει μια σειρά από τομείς σε διάφορα μηνύματα του πριν αναλάβει τα καθήκοντά του, αλλά και τώρα, κατά τη διάρκεια της προεδρίας του. Σχεδόν όλα τους θα επηρεάσουν την παγκόσμια τουριστική σκηνή. Από μια διεθνή προοπτική, είναι αρνητικά, δημιουργούν ωστόσο και σοβαρές ευκαιρίες.
Η πολιτική Trump καλύπτει γενικά τους ακόλουθους τομείς:
- Φορολογία εισαγωγών: Ο πρόεδρος Trump έχει υποσχεθεί την επιβολή σημαντικών φόρων (έχει αναφερθεί και έως 35%) για όλες τις εισαγωγές. Πρόκειται για ένα μέτρο με στόχο να διατηρήσει την παραγωγή και την απασχόληση στις ΗΠΑ όσο το δυνατόν περισσότερο. Είναι απίθανο ότι όσες εξωτερικές αγορές θα επηρεαστούν δε θα ανταποδώσουν – τόσο από την άποψη τιμών όσο και προπαγάνδας.
- Πολιτικές ενάντια σε Κίνα, Μεξικό, Ευρωπαϊκή Ένωση: Ο πρόεδρος Trump τους βλέπει όλους ως σαφείς καταστροφείς των θέσεων εργασίας στις ΗΠΑ – κατασκευάζοντας ποιοτικά προϊόντα πιο φθηνά και πιο αποτελεσματικά από ό,τι στις ΗΠΑ. Οι φόροι που έχει σκοπό να επιβάλει θα σταματήσουν ένα μεγάλο μέρος των εισαγωγών, αλλά την ίδια στιγμή εμπλέκεται σε έναν “πόλεμο λέξεων” και ίσως στο μέλλον στη διπλωματία.
- Παγκοσμιοποίηση: Ο πρόεδρος Trump έχει υποστηριχθεί από μια σημαντική ομάδα ενάντια στην παγκοσμιοποίηση και η πρώτη του δράση ήταν η κατάργηση της Διειρηνικής Συνεργασίας (Trans Pasific Partnership), ενώ και η διατλαντική εταιρική σχέση εμπορίου και επενδύσεων με την ΕΕ φαίνεται “νεκρή”. Η συμφωνία NAFTA με τις χώρες της Βόρειας Αμερικής (συμπεριλαμβανομένου του Καναδά και του Μεξικού) μοιάζει πλέον επισφαλής. Είναι σαφές ότι, σε μεγάλο βαθμό, η παγκοσμιοποίηση έχει αυξήσει την παγκόσμια φτώχεια – με τη μεταφορά θέσεων εργασίας και πλούτου προς τις φτωχότερες χώρες. Ωστόσο, οι διεθνείς εμπορικές εταιρείες με έδρα τις ΗΠΑ έχουν επίσης ωφεληθεί – ιδιαίτερα στον κλάδο της ψυχαγωγίας, όπως είναι για παράδειγμα τα Starbucks και οι Macdonalds, Marriott, Hilton, Best Western, Raddisson, Hyatt, Wyndham, Coca Cola, αλλά και αγαθά, όπως οι γενετικά τροποιημένοι σπόροι.
- Ασφάλεια: Εκτός από την κατασκευή του τοίχους μεταξύ των ΗΠΑ και του Μεξικού, είναι πιθανό ότι οι έλεγχοι ασφάλειας για τη μετανάστευση στις ΗΠΑ θα αυξηθούν – και ότι ο τομέας ασφάλειας σε όλη την Αμερική θα είναι σε βελτιωμένο επίπεδο (πρώτο δείγμα γραφής αποτελεί και το προεδρικό διάταγμα που περιορίζει την είσοδο στη χώρα για ταξιδιώτες από επτά χώρες με κυρίως μουσουλμανικό πληθυσμό (Ιράν, Ιράκ, Συρία, Λιβύη, Σομαλία, Σουδάν και Υεμένη).
- Κλιματική Αλλαγή: Ο πρόεδρος Trump είναι ένα από τους μεγαλύτερους διεθνώς αρνητές της κλιματικής αλλαγής του πλανήτη -το 2012 έγραψε μάλιστα στο tweeter ότι η κλιματική αλλαγή ήταν μια κινέζικη φάρσα. Οι ενέργειες πάντως μιλούν πιο δυνατά από τα λόγια. Η ιστοσελίδα του Λευκού Οίκου για την κλιματική αλλαγή αφαιρέθηκε κατά την πρώτη ημέρα του νέου προέδρου στο γραφείο του, ενώ πλέον υπάρχει δέσμευση για την εξάλειψη “επιβλαβών και περιττών πολιτικών όπως το Σχέδιο Δράσης για το Κλίμα” (η ευρείας βάσης στρατηγική του πρώην προέδρου Obama να μειώσει τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα).
Πώς λοιπόν είναι όλα αυτά πρόκειται να επηρεάσουν τον παγκόσμιο τουρισμό;
Ο άμεσος αντίκτυπος θα είναι η μείωση του τουρισμού στις ΗΠΑ. Εκατομμύρια θα επιλέξουν είτε να μην πάνε είτε δε θα μπορούν να πάνε στις ΗΠΑ, ως αποτέλεσμα των αυστηρότερων διαδικασιών μετανάστευσης. Είναι, ωστόσο, πιθανό ότι οι αριθμοί να ενισχυθούν τεχνιέντως ύστερα από μια ενημερωτική καμπάνια του Trump.
Είναι επίσης πιθανό ότι οι χώρες που θα επηρεαστούν (κυρίως βασικά μέλη της ΕΕ όπως η Γαλλία, η Ιταλία και η Γερμανία, στις οποίες αναμένονται και εκλογές) θα ακολουθήσουν αντι-αμερικανικές πολιτικές και αρνητικές δηλώσεις σε εκστρατείες ανταπάντησης των ενεργειών Trump, για να κινητοποιήσουν τη δημοτικότητά τους, να ενισχύουν τη δική τους αλληλεγγύη, την υπερηφάνεια και τους όρους των διαπραγματεύσεων. Αυτό θα μπορούσε να έχει ως επίπτωση όχι μόνο th μείωση του τουρισμού στις ΗΠΑ, αλλά και μια αρνητική δημοσιότητα (και κατά συνέπεια, μείωση των κερδών) των αμερικανικών ξενοδοχειακών επιχειρήσεων και εστιατορίων.
Τέλος, υπάρχει το θέμα EUETS (European Union Emission Trading Scheme). Επί του παρόντος, αυτό ισχύει μόνο για τις αεροπορικές εταιρείες με έδρα την ΕΕ και πετούν σε ευρωπαϊκά δρομολόγια. Το 2013 η ΕΕ επρόκειτο να εφαρμόσει το σύστημα και σε διεθνείς αερομεταφορείς που πετούν εντός από και προς τα αεροδρόμια της ΕΕ.
Ως αποτέλεσμα της μαζικής κατακραυγή (κυρίως από τις ΗΠΑ και την Κίνα) η επέκταση του προγράμματος σταμάτησε, έτσι ώστε ο ICAO (Διεθνής Οργανισμός Πολιτικής Αεροπορίας) να κατέληγε σε ένα ισχυρό παγκόσμιο σύστημα το 2016 – κάτι που δεν έγινε. Η επέκταση είναι προς επανεξέταση φέτος. Λαμβάνοντας υπόψη μία ΕΕ αρκετά αντιαμερικανική, είναι πολύ πιθανό ότι το EUETS θα έρθει και πάλι στην κορυφή της ατζέντας και θα εκπληρώσει την αρχική πρόθεση να συμπεριλάβει όλες τις πτήσεις που διέρχονται της ΕΕ.
Δεδομένου ότι η ΕΕ και η Κίνα είναι ήδη ηγέτες στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, την αειφορία και τις πρωτοβουλίες για την κλιματική αλλαγή (συμπεριλαμβανομένων των βιώσιμων μεταφορών) άλλα 4 ή 8 χρόνια της προεδρίας Trump θα δημιουργήσουν ένα κενό, αδύνατον να καλυφθεί.
Ο Valere Tjolle είναι Chief Executive Officer της TourismVision Ltd και αρθρογράφος του Travelmole VISION σε θέματα Βιώσιμου Τουρισμού.
